Μπλεγμένοι στη μετάφραση

Την Τρίτη ο Αλέξης Τσίπρας πήρε ενθουσιασμένος δώρο μια γραβάτα και μια διαβεβαίωση από τον Ματέο Ρέντσι ότι ηγέτες της ίδιας γενιάς μπορούν να μιλούν την ίδια γλώσσα. Την Πέμπτη ο Γιάνης Βαρουφάκης αναζητούσε ένα φύλλο συκής μετά τη συνάντησή του με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Μεσολάβησαν συναντήσεις του Πρωθυπουργού με τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον Φρανσουά Ολάντ, με τα λόγια συμπάθειας μπροστά στις κάμερες να εναλλάσσονται με τη διπλωματία του ρεαλισμού πίσω από τις κλειστές πόρτες. Η σκυταλοδρομία Τσίπρα – Βαρουφάκη με τους ευρωπαίους εταίρους κατήργησε τους κανόνες, όχι μόνο τους ενδυματολογικούς. Η τυπική ευγένεια των Ευρωπαίων μεταφραζόταν σε συμμαχική στήριξη από την Αθήνα, ακολουθούσαν σκληρές διευκρινιστικές δηλώσεις από τους ξένους και η κυβέρνηση απαντούσε ότι μέσα σε μία εβδομάδα άλλαξε το κλίμα στην Ευρώπη. Ο Πρωθυπουργός προφανώς δεν εννοούσε τα τελεσίγραφα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, γι’ αυτό και συνεργάτες του διευκρίνιζαν ότι «η κυβέρνηση θα μείνει πιστή στη σαφή λαϊκή εντολή και δεν πρόκειται να δεχθεί επέκταση του καταστροφικού και αδιέξοδου Μνημονίου».

Ο πρόεδρος του ΣΟΕ Γιώργος Χουλιαράκης προσπάθησε να εμφανιστεί στο ΕuroWorking Group όσο καλύτερα προετοιμασμένος μπορούσε, συνεργάστηκε με τους σωστούς ανθρώπους προκειμένου να αξιοποιήσει την εμπειρία τους, είχε όμως να αντιμετωπίσει το εχθρικό κλίμα των Βορείων, την αφωνία των Νοτίων, τη δική του απειρία και ένα ασυντόνιστο κυβερνητικό σχήμα.

Παράγοντες αθέατοι για την κυβέρνηση επιβάρυναν το κλίμα προτού ξεκινήσει τον μαραθώνιό του ο κ. Τσίπρας, αρχής γενομένης από τη δική του παρέμβαση στο Bloomberg. «Η υποχρέωσή μου να σεβαστώ την καθαρή εντολή του ελληνικού λαού για τέλος της λιτότητας και επιστροφή σε μια αναπτυξιακή ατζέντα σε καμία περίπτωση δεν περιλαμβάνει τη μη εκπλήρωση των δανειακών μας υποχρεώσεων απέναντι στην ΕΚΤ και στο ΔΝΤ» δήλωσε ο Πρωθυπουργός για να κατευνάσει τους συνομιλητές του. Εν μέρει το κατάφερε, άφησε όμως εκτός της πρόνοιάς του, πιθανότατα όχι με σκοπιμότητα, τον EFSF και τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Οι ενδιαφερόμενοι ωστόσο το πρόσεξαν και ο σπόρος της αμφιβολίας για τις πραγματικές προθέσεις της νέας κυβέρνησης άρχισε να βλασταίνει, παρότι η Αθήνα υποχώρησε σε βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις της όπως η διάσκεψη για το χρέος, το «κούρεμά» του και η κρατικοποίηση των τραπεζών.

Το μήνυμα της ΕΚΤ

Τις εξαγγελίες των υπουργών τις κοστολόγησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και έστειλε τον λογαριασμό στην κυβέρνηση μέσω του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα μαζί με το μήνυμα που παρεδόθη στον Γιάννη Δραγασάκη ότι στο Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου οι εταίροι περιμένουν ένα συνεκτικό και κοστολογημένο σχέδιο.

Οσο για την άποψη της Γερμανίας, την εξέφρασε με σαφήνεια ο κ. Σόιμπλε: πλήρης διαφωνία σε όλες τις θέσεις της κυβέρνησης, για το χρέος, για το πρόγραμμα-γέφυρα, για την κατάργηση της τρόικας. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών δήλωσε πρόθυμος να υποστηρίξει τον αγώνα κατά της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής επαναφέροντας την παλαιότερη πρότασή του για την αποστολή 500 έμπειρων γερμανών εφοριακών στην Ελλάδα. Την προηγούμενη φορά που έθεσε το θέμα αυτό ο κ. Σόιμπλε, υπουργός ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος και οι συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ πρωταγωνίστησαν στις καταλήψεις των εφοριών.

Η θηλιά της πιστωτικής ασφυξίας κλείνει γύρω από τη χώρα και ανοίγει ένας μεγάλος κύκλος ερωτημάτων. Θα ζητήσει η κυβέρνηση παράταση του προγράμματος μένοντας ανοχύρωτη απέναντι στα πυρά της αντιπολίτευσης ότι οι αντιμνημονιακοί παρατείνουν τελικά το Μνημόνιο ή θα επιμείνει στον φετιχισμό των προεκλογικών υποσχέσεών της; Πρόκειται για ιδεολογική εμμονή ή για σχέδιο ακραίας σύγκρουσης προκειμένου ο κ. Τσίπρας να βρει άλλοθι για να κάνει τον αναγκαίο συμβιβασμό χωρίς να διαταράξει τη σχέση του με τους ψηφοφόρους;

Ο κ. Βαρουφάκης διακηρύσσει ότι δεν υπάρχει τρόπος να μας διώξουν από το ευρώ. Οσοι γνωρίζουν τις βαθύτερες σκέψεις των εταίρων μας προσθέτουν ότι δεν το θέλουν κιόλας διότι οι περιπλοκές θα είναι ανυπολόγιστες. Επισημαίνουν όμως ότι αυτό που μπορούν να κάνουν, αν αποφασίσουν να στραγγαλίσουν την Ελλάδα, είναι ο έλεγχος κεφαλαίων, που σημαίνει περιορισμούς στις εισαγωγές βασικών ειδών, φαρμάκων, πλαφόν στις αναλήψεις από τα ΑΤΜ κ.τ.λ. Στο μεταξύ τα κρατικά έσοδα βρίσκονται σε ανησυχητικά επίπεδα και οι αρμόδιοι επεξεργάζονται διάφορα σενάρια επιβίωσης εκτιμώντας ότι τον τελευταίο άσο θα τον τραβήξουν από το μανίκι τους προκειμένου να βγει και ο Μάρτιος.

Η ανίσχυρη μπλόφα

Η εναλλακτική είναι οι… ευφημισμοί του κ. Βαρουφάκη. Να αποδεχθεί η κυβέρνηση ένα συμφωνημένο σχέδιο με τους τρεις θεσμούς (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ) αλλά όχι με την τρόικα, την παράταση του προγράμματος ως τον Ιούνιο που της δίνει τον αναγκαίο χρόνο για να επεξεργαστεί τις θέσεις της και να παρουσιάσει οικονομικά αποτελέσματα βαφτίζοντας τα conditionalities οτιδήποτε άλλο εκτός από Μνημόνιο. Οι ευφημισμοί δεν είναι πρόβλημα αν κατά βάθος οι λέξεις έχουν τον ίδιο ορισμό για τους συνομιλητές, αλλά η κυβέρνηση μοιάζει να έχει προβλήματα στη μετάφραση. Πολλά κυβερνητικά στελέχη είναι πεισμένα ότι έτσι γίνεται στις διαπραγματεύσεις, «σε πιέζουν, τους πιέζεις, στο τέλος τα βρίσκεις κάπου στη μέση» λένε. Παραβλέπουν, όπως και ο υπουργός Οικονομικών, μια λεπτομέρεια: η μπλόφα είναι ανίσχυρη όταν οι αντίπαλοι γνωρίζουν τα χαρτιά σου καλύτερα από εσένα και όταν δηλώνεις ότι η κυβέρνηση συμφωνεί με το 67% του Μνημονίου, όσες διευκρινιστικές δηλώσεις κι αν κάνει κατόπιν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης. Ακόμη και η απόφαση της ΕΚΤ να σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα από τις 11 Φεβρουαρίου ερμηνεύθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου ως πράξη «πολιτικής πίεσης για τηv ταχεία σύναψη συμφωνίας» προς το Eurogroup.

Ενδιαφέρον είχαν και οι μεταπτώσεις του πολιτικού κλίματος στις Βρυξέλλες. Το Λαϊκό Κόμμα τάχθηκε με τη σκληρή γραμμή κατά της Ελλάδας. Στο Σοσιαλιστικό Κόμμα όμως το μήνυμα «όχι στη λιτότητα, ναι στην ανάπτυξη» χτύπησε ευαίσθητες χορδές. Σε ανακοίνωσή του το PES εκφράζει την αντίθεσή του στη συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ (τους χαρακτηρίζει αντισημιτικό, εθνικιστικό κόμμα), επισημαίνει όμως ότι το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών σημαίνει απόρριψη της λιτότητας και της τρόικας που δημιουργεί νέα δεδομένα.