Κάτι έγινε με την νταλίκα στην Εγνατία οδό και σκότωσε πέντε ανθρώπους. Τα φρένα, τα έργα, η σήμανση, το λάθος –κάτι έφταιξε. Για τους τραυματίες, δεν το συζητάμε. Οταν σε τέτοιες περιπτώσεις μιλούν για τραυματίες, δεν εννοούν οξυζενέ και βάμμα ιωδίου. Μια τραγωδία. Από τις πολλές. Η στατιστική: κάθε ημέρα σκοτώνονται κατά μέσο όρο έξι άτομα σε τροχαία. Φυλλομετρώντας τις καταγραφές της τελευταίας πενταετίας, απλώς επιβεβαιώνουμε την εντύπωση.
Πρόκειται για ένα απερίσκεπτο έθνος.
Μέσα σε μία χρονιά πιστοποιήθηκαν περισσότερες από μισό εκατομμύριο επικίνδυνες παραβάσεις. Σε αυτές συγκαταλέγονται η υπερβολική ταχύτητα, η οδήγηση υπό την επήρεια μέθης, η αντικανονική προσπέραση, η χρήση κινητού, η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη.
Πιστοποιήθηκαν σημαίνει ότι ο παραβάτης έπεσε επάνω σε όργανο της Τροχαίας όταν έκανε την παράβαση. Λίγο τα ραντάρ στο εθνικό οδικό δίκτυο, λίγο τα μπλόκα για αλκοτέστ, μαζεύεται ο κόσμος. Βεβαίως, το νούμερο είναι παραπλανητικό. Γράφοντας «περισσότερες από μισό εκατομμύριο επικίνδυνες παραβάσεις», δεν καταφέρνουμε να δείξουμε την επικινδυνότητα του να κυκλοφορεί κάποιος στον δρόμο. Οι παραβάσεις είναι πολλαπλάσιες από αυτές που καταγράφονται. Για το αλκοτέστ άντε να στηθούν σε τρία, σε πέντε σημεία της πόλης και να ελέγχουν τους διερχόμενους μια στο τόσο. Εν τούτοις, κάθε βράδυ, σε κάθε δρόμο, οδηγούν πιωμένοι. Κάθε λεπτό, κάποιος περνάει με κόκκινο.
Η εμπειρία από τους ελληνικούς δρόμους είναι θλιβερή. Ας υπενθυμίσουμε, για μία ακόμη φορά, τι προέκυψε κάποτε από ρεπορτάζ της εφημερίδας «Athens News». Ο συντάκτης είχε στηθεί στο φανάρι κοντά στα γραφεία της εφημερίδας, στη συμβολή των οδών Χρήστου Λαδά και Σταδίου, και μετρούσε τα οχήματα που περνούσαν με κόκκινο. Περί τα 60 μέσα σε μία ώρα. Κάθε λεπτό, μία παράβαση, σε ένα τυχαίο σημείο στο Κέντρο. Συγκεντρωτικά, πόσα εκατομμύρια παραβάσεις βγαίνουν την ημέρα; Υπολογίζεται ότι τα φανάρια που προκαλούν αρρυθμίες είναι 20.000, οπότε μέσα σε ένα πεντάωρο γίνονται περί τα 6 εκατομμύρια παραβάσεις.
Οι αριθμοί αυτοί είναι μάρτυρες της εθνικής απερισκεψίας. Αυτή τη φορά έτυχε να είναι η νταλίκα –βεβαίως, ακόμη δεν έχουν καταλογιστεί ευθύνες. Το βέβαιον είναι ότι όλοι οι παράγοντες αμέλησαν να πάρουν μέτρα. Ολοι υποτίμησαν τον κίνδυνο. Η ίδια λογική υπάρχει παντού, όπου τίθεται ζήτημα ασφάλειας, πρόληψης και κανόνων. Να θυμηθούμε την περυσινή απόπειρα του Δήμου Αθηναίων να κλείσει 80 θέατρα που μπορούν να μετατραπούν σε εκατόμβες για τους θεατές. Δεν είχαν έξοδο κινδύνου, δεν είχαν πυρασφάλεια, δεν είχαν, εν πάση περιπτώσει, προδιαγραφές ασφαλείας. Το αποτέλεσμα; Υπήρξε μαζική αντίδραση. Οι θεατρόφιλοι μιλούσαν για επίθεση στην τέχνη. Την περίπτωση να εγκλωβιστούν άνθρωποι που ανέβηκαν σε κάποιο πατάρι από ανεμόσκαλα δεν τη σκέφτηκαν.
Η ίδια κατάσταση υπάρχει στα μεγάλα κέντρα διασκέδασης, όπου οι έξοδοι κινδύνου κλείνονται από καφάσια με μπουκάλια, και τα λοιπά και τα λοιπά. Υπάρχει συστηματική υποτίμηση των πιθανοτήτων να γίνει το κακό. Νικά η νοοτροπία τού «έλα μωρέ τώρα», ενώ ταυτόχρονα η μνήμη κονταίνει. Ξεχάστηκαν οι μαθητές που σκοτώθηκαν από τις μελαμίνες, ξεχάστηκαν οι άνθτωποι που εντελώς άδικα θυσιάστηκαν στον δρόμο. Την ώρα που ο Ελληνάρας πιάνει το τιμόνι μεθυσμένος, δεν υπάρχουν ούτε μνήμη ούτε φόβος μη τυχόν συμβούν τα χειρότερα.
Θα μπορούσε να προτείνει κάποιος περισσότερη αστυνόμευση. Βεβαίως, κάτι τέτοιο χρειάζεται αναρίθμητο προσωπικό. Για να είναι αποτελεσματικά τα προληπτικά μέτρα, θα πρέπει να προσληφθεί ένας αστυνομικός για κάθε κάτοικο της χώρας. Μόνο με ατομικό βούρδουλα θα υπακούσουν ορισμένοι σε κανόνες, ακόμη και αν οι κανόνες αφορούν το αυτονόητο, όπως ότι με πέντε ουίσκι δεν οδηγεί κανείς. Καθώς μια τέτοια εξέλιξη κρίνεται ανεφάρμοστη από τον δημόσιο τομέα, μπορούμε να ευελπιστούμε ότι ο Ελληνας θα προσέχει, θα ελέγχει τον εαυτό του. Γίνεται αυτό; Γίνεται. Το έχουν πετύχει άλλοι, πιο πειθαρχημένοι λαοί.
Οι κανόνες, λοιπόν, προσκρούουν σε γενικευμένες αντιλήψεις: όποιος πίνει και οδηγεί είναι ελεύθερος, ανέμελος, κάτι σαν τον ξέγνοιαστο καβαλάρη. Σιγά σιγά θα πρέπει να διαδοθεί και η αντίθετη γνώμη, της λογικής: όποιος πίνει, τρέχει σαν παλαβός και προσπερνά σαν κρετίνος, δεν είναι άνετος, είναι εν δυνάμει φονιάς. Τόσο απλό.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2014
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
