Οσκαρ Πιστόριους: H πτώση του «Blade Runner»

Το άψυχο αιμόφυρτο σώμα της, καλυμμένο με πετσέτες, βρισκόταν στο κάτω μέρος της σκάλας που οδηγούσε στο υπνοδωμάτιο του Οσκαρ Πιστόριους. Η Ρέεβα Στέενκαμπ είχε δεχθεί τρεις σφαίρες από τον σύντροφό της, τον θρύλο του παγκόσμιου στίβου με τον οποίο διατηρούσε δεσμό τους τελευταίους τέσσερις μήνες της ζωής της. Στις 14 Φεβρουαρίου, ημέρα που οι δρόμοι γεμίζουν πορφυρές καρδιές, τριαντάφυλλα και κομφετί, η περιφραγμένη κοινότητα υψηλής ασφάλειας Estate Silver Woods Country στην Πρετόρια βάφτηκε κόκκινη. Ο «δρομέας με τις λεπίδες» πυροβόλησε το 29χρονο μοντέλο, ζήτησε από τον θυρωρό να καλέσει ασθενοφόρο, την πήρε στα χέρια για να τη βγάλει από το μπάνιο όπου ήταν κλεισμένη και της έδωσε το τελευταίο φιλί. Το φιλί της ζωής. Οταν έφθασαν οι μάρτυρες, σύμφωνα με το «Vanity Fair», η Ρέεβα «ήταν ακόμη ζωντανή και προσπαθούσε να αναπνεύσει βγάζοντας περίεργους ήχους». Λίγα λεπτά μετά, σταμάτησε.

Η μετά απαρτχάιντ Νότια Αφρική δεν αποτελούσε συχνά διεθνές αντικείμενο συζήτησης τα τελευταία χρόνια. Μέχρι που εμφανίστηκε ο Οσκαρ Πιστόριους και έκανε τους πάντες να μιλούν για τη χώρα η οποία τον ανέδειξε και τον λάτρεψε σαν θεό. Ο κόσμος είχε ταυτίσει το αγγελικό πρόσωπό του με την ελπίδα, τη δύναμη και το κουράγιο. Ο συμπατριώτης τους, άλλωστε, ήταν ο 25χρονος που έφτασε να συναγωνίζεται χωρίς πόδια τους καλύτερους αρτιμελείς αθλητές του πλανήτη. Ο πρώτος άνθρωπος με πρoσθετικά μέλη που έλαβε θέση στον βατήρα σε Ολυμπιακούς Αγώνες και βρέθηκε στο Λονδίνο για να δικαιώσει όλους όσοι συνόδευαν το όνομά του με το κλισέ περί επίτευξης του ακατόρθωτου. Ο «δρομέας με τις λεπίδες» δεν γνώριζε από όρια. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Εντός και εκτός ταρτάν.

Τι και αν είχε συλληφθεί το 2009 με την κατηγορία της πρόκλησης τραυμάτων σε μια νεαρή γυναίκα, τι και αν στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2012, όταν ηττήθηκε στα 200 μ. από τον Βραζιλιάνο Αλαν Ολιβέιρα, η άμεση αντίδρασή του ήταν να εκνευριστεί και να κατηγορήσει τον αντίπαλό του ότι χρησιμοποιούσε πιο μακριά μέλη, τι και αν αποχωρούσε από συνεντεύξεις σε ηλικία 24 ετών, η εικόνα του παρέμενε αψεγάδιαστη. Τα media τον αποθέωναν και το μόνο πιστόλι με το οποίο μπορούσαν να τον συσχετίσουν τότε ήταν εκείνο του αφέτη στην εκκίνηση κάθε κούρσας.

Ωσπου τα δεδομένα άλλαξαν και η διεθνής κοινή γνώμη ήρθε αντιμέτωπη με κάποια διαφορετικά στοιχεία τα οποία αφορούν τον τόπο καταγωγής του. Για τον τόπο όπου ένας βιασμός πραγματοποιείται κάθε τέσσερα λεπτά –μόνο τα προηγούμενα δύο χρόνια καταγράφηκαν 64.500 περιστατικά. Ή για τον τόπο όπου τα εγκλήματα πάθους είναι η κύρια αιτία θανάτου των γυναικών. Για τον τόπο όπου ένας σύζυγος σκοτώνει μία γυναίκα κάθε οκτώ ώρες. Για τον τόπο όπου τα είδωλα του αθλητισμού πυροβολούν μοντέλα.

Εντεκα μηνών αναγκάστηκε να χάσει και τα δύο άκρα του, αφού είχε γεννηθεί χωρίς περόνη, δηλαδή χωρίς το κόκαλο της γάμπας που βρίσκεται δίπλα στην κνήμη και ενώνει το γόνατο με τον αστράγαλο. Στους 13 μήνες της ζωής του φόρεσε για πρώτη φορά προσθετικά μέλη. Τέσσερις μήνες μετά, περπάτησε. Τα Flex-Foot Cheetah –βασισμένα στις κινήσεις του ταχύτατου ζώου – έγιναν τα πόδια του και το 2004, στην παρθενική εμφάνισή του στους Παραολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στα 200 μ., κάνοντας νέο παγκόσμιο ρεκόρ, ενώ κατέλαβε και την τρίτη θέση στα 100 μ. Τρία χρυσά από το Πεκίνο και μια μακρόχρονη δικαστική μάχη με τη Διεθνή Ομοσπονδία Στίβου αργότερα, πήρε και το διαβατήριο για τους αγώνες των αρτιμελών αθλητών, παρά τις αντιρρήσεις ορισμένων που έβλεπαν τα διαφορετικά άκρα του ως πλεονέκτημα. Ετσι, το 2012 στο Λονδίνο, εκτός από τα δύο χρυσά και το ένα αργυρό μετάλλιο στους Παραολυμπιακούς, ο «Blade Runner» έδωσε το «παρών» και σε έναν ολυμπιακό ημιτελικό, καθώς και σε έναν τελικό, γράφοντας ιστορία.

Ο Πιστόριους, όμως, δεν έγινε είδωλο μόνο χάρη στις αθλητικές επιδόσεις του. Μισός άνθρωπος, μισός «μηχανή», ήταν ένα brand από μόνος του. Ενα μοντέλο που περπατούσε με σιδερένια πόδια στο ταρτάν και έμοιαζε να έρχεται κατευθείαν από το μέλλον, απογειώνοντας την τελευταία συλλογή οπτικών της Oakley και δίνοντας άλλη διάσταση στα στενά αθλητικά ρούχα της Nike, που αναδείκνυαν με τον καλύτερο τρόπο το πάνω μέρος του γυμνασμένου κορμιού του. Αλλά και εκτός σταδίου έκανε εντύπωση. Κυκλοφορούσε με τα πιο γρήγορα αυτοκίνητα, είχε ένα Πιτ Μπουλ και ένα Μπουλ Τεριέ, δύο λευκές τίγρεις –τις πούλησε σε ζωολογικό κήπο όταν μεγάλωσαν –και μετοχές σε άλογα κούρσας. Εκτός από αυτά, όμως, είχε και ένα πιστόλι για αυτοάμυνα, ενώ εκκρεμούσαν οι άδειες για ακόμη έξι όπλα.

«Ο πραγματικός χαμένος δεν είναι αυτός που διασχίζει τη γραμμή του τερματισμού τελευταίος. Ο πραγματικός χαμένος είναι αυτός που δεν αγωνίζεται». Ο Οσκαρ πήρε πολλά μαθήματα από τη μητέρα του. Τη γυναίκα που είχε διανθίσει το γράμμα της με τα παραπάνω λόγια, λίγο προτού το παιδί της υποβληθεί σε επέμβαση για την αφαίρεση του κάτω μέρους των ποδιών του. Η Σίλα Πιστόριους πέθανε στα 42 της, όταν ο «ξεχωριστός» γιος της ήταν μόλις 15 ετών. Οι ημερομηνίες γέννησης και θανάτου της μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες με μελάνι στο δεξί του χέρι με λατινικούς αριθμούς. Ο Oσκαρ θυμάται συχνά την εργαζόμενη μητέρα του –που είχε πάρει διαζύγιο από τον πατέρα του όταν εκείνος ήταν 6 χρόνων –να φωνάζει απευθυνόμενη στον ίδιο και τον αδελφό του: «Εσύ βάλε τα παπούτσια σου, εσύ βάλε τα πόδια σου, και βιαστείτε».

Καμία άλλη γυναίκα δεν θα μπορούσε να φτάσει τη Σίλα. Ο Οσκαρ, πάντως, είχε μια προτίμηση στις ξανθιές. Στις 4 Νοεμβρίου του 2012 γνώρισε ακόμη μία και λίγους μήνες αργότερα, η κοπέλα που θα του σημάδευε τη ζωή είχε κάθε λόγο να είναι χαρούμενη. Ηταν η τυχερή της εβδομάδα. Την Πέμπτη έφθανε η ημέρα των ερωτευμένων και το Σάββατο θα ξεκινούσε η προβολή του σόου «Τροπικό νησί του θησαυρού», στο οποίο είχε λάβει μέρος.

Η Ρέεβα δεν ήταν απλώς ένα όμορφο μοντέλο. Είχε πτυχίο από τη Νομική Σχολή και μαχόταν αδιάκοπα για τα δικαιώματα των γυναικών. Το «μικρόβιο» της μαχητικότητας το απέκτησε μέσα και από τις προσωπικές της δοκιμασίες. Γεννημένη στο Κέιπ Τάουν στις 19 Αυγούστου του 1983, κόρη παλαίμαχου εκπαιδευτή αλόγων, από μικρή διακρινόταν στην ιππασία. Ενα περιστατικό, όμως, άλλαξε τη ζωή της. Μία πτώση από τη σέλα όταν ήταν σχεδόν 24 ετών την έφερε αντιμέτωπη με το φάσμα της παράλυσης. Οι γιατροί δεν ήξεραν αν θα ξαναπερπατούσε. Ωστόσο εκείνη ήταν αποφασισμένη να σταθεί ξανά στα πόδια της. Και όταν τελικά επανήλθε, είδε τα πάντα με άλλο μάτι. Ετσι, αφησε πίσω τις παλιές της αγάπες και ξεκίνησε να ποζάρει για εξώφυλλα περιοδικών. Από τότε κυνηγούσε τη δημοσιότητα με μεγάλο ζήλο, μέχρι που την κέρδισε στο έπακρο.

Το σπίτι ήταν μεγάλο και καθαρό. Οι πίνακες που το διακοσμούσαν φανέρωναν την καλή οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη και τα γεμάτα με χρυσά κύπελλα ράφια δεν άφηναν περιθώριο αμφιβολίας. Ανεβαίνοντας τη μαρμάρινη σκάλα που οδηγούσε στο κεντρικό υπνοδωμάτιο, έφτανε κανείς και στο μπάνιο. Για να βρεθεί κάποιος στον χώρο όπου δέχτηκε τις σφαίρες η Ρέεβα, όμως, έπρεπε να περάσει την μπανιέρα και τους δύο νιπτήρες και να φθάσει στο ξεχωριστό δωμάτιο με την τουαλέτα. Η πόρτα του είναι πια διάτρητη από τις σφαίρες. Η μία είχε βρει τη Ρέεβα στο μπράτσο, η άλλη ακριβώς πάνω από το δεξί αφτί και η τρίτη στον γοφό. Οπου και να στεκόταν στο μπάνιο, όμως –σύμφωνα με τις δηλώσεις του Χίλτον Μπόθα, του ντετέκτιβ που πρωτοανέλαβε την υπόθεση, αλλά αποσύρθηκε λόγω προσωπικών προβλημάτων με τον νόμο -, η άτυχη κοπέλα δεν θα είχε ελπίδα να σωθεί.

Ο Πιστόριους έκλαιγε στο άκουσμα της ανάγνωσης της ένορκης κατάθεσής του από τον δικηγόρο του. «Η Ρέεβα έκανε ασκήσεις γιόγκα και εγώ είχα ξαπλώσει στο κρεβάτι και έβλεπα τηλεόραση», ξεκίνησε προτού εξηγήσει ότι εκείνος είχε το πιστόλι κάτω από το κρεβάτι γιατί είχε δεχθεί απειλές στο παρελθόν. Νωρίς το πρωί σηκώθηκε και άκουσε έναν θόρυβο από το μπάνιο. «Αν και δεν φορούσα τα προσθετικά μέλη, μπορούσα να μετακινηθώ», συνέχισε για να πέσει στη βασική αντίφαση με τα στοιχεία, αφού σύμφωνα με τον Χίλτον Μπόθα οι σφαίρες χτύπησαν στο επάνω τμήμα της πόρτας με κατεύθυνση προς τα κάτω, κάτι που σημαίνει πως ο αθλητής είχε φορέσει τα προσθετικά μέλη του. «Πίστεψα ότι κάποιος είχε μπει στο σπίτι μου. Ημουν ιδιαίτερα φοβισμένος για να ανάψω το φως. Αρπαξα το πιστόλι μου και, καθώς κατευθυνόμουν προς το μπάνιο, φώναξα στον διαρρήκτη να φύγει από το σπίτι και στη Ρέεβα να καλέσει την αστυνομία. Ηταν σκοτεινά και νόμιζα ότι η Ρέεβα ήταν στο κρεβάτι» πρόσθεσε, προτού αναφέρει ότι ένιωθε απροστάτευτος χωρίς τα «πόδια» του. «Πυροβόλησα προς την πόρτα και της φώναξα να καλέσει την αστυνομία. Δεν απάντησε». Τότε –όπως ισχυρίζεται –κατάλαβε πως η αγαπημένη του δεν ήταν στο κρεβάτι. Ηταν αργά.

Το δικαστήριο της Πρετόρια αποφάσισε ο νοτιοαφρικανός παραολυμπιονίκης να μην προφυλακιστεί. Αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση μέχρι τη δίκη και οι συνήγοροι υπεράσπισής του πέτυχαν και την άρση των περιορισμών –οι οποίοι περιελάμβαναν ακόμη και αποχή από το αλκοόλ –για να μπορεί να κάνει ταξίδια και να επανέλθει αγωνιστικά. «Είναι σαν να χορεύει πάνω στον τάφο της Ρέεβα» σχολίασαν αρκετοί. Ο 26χρονος αθλητής αναμένεται, εκτός απροόπτου, να εμφανιστεί ενώπιον του δικαστηρίου ξανά σήμερα, Δευτέρα 19 Αυγούστου, την ημέρα που η Ρέεβα θα γιόρταζε τα 30ά γενέθλιά της –για να του απαγγελθούν οι κατηγορίες, ενώ η δίκη θα ακολουθήσει.

Ενα μπαστούνι του κρίκετ γεμάτο αίματα, η μαρτυρία ενός φίλου και ένα τρίτο πρόσωπο στη σχέση αναμένεται να περιπλέξουν κι άλλο τα δεδομένα. Λίγο πριν από την ακρόαση, πάντως, για πρώτη φορά έπειτα από πέντε μήνες, ο Οσκαρ πάτησε ξανά το ταρτάν. Αδυνατισμένος και με γένια, φόρεσε τα προσθετικά μέλη του και έκανε αυτό που ήξερε καλύτερα. Το τρέξιμο ήταν, άλλωστε, αυτό που τον έκανε διάσημο. Το τρέξιμο ήταν αυτό που τον ηρεμούσε. Και το τρέξιμο ήταν αυτό που είχε δώσει την ευκαιρία στη Nike να προωθήσει τα προϊόντα της με την εντυπωσιακή φωτογραφία του δίπλα στο προφητικό: «Είμαι μια σφαίρα στη θαλάμη» για να επιβεβαιωθεί από τη ζωή με τον πιο τραγικό τρόπο.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 18 Αυγούστου 2013