Εξέλιξη και κοινωνία

Εξέλιξη και κοινωνία Ο όρος «κοινωνιοβιολογία» εισήχθη από τον Edward Ο. Wilson, εντομολόγο του Μουσείου Συγκριτικής Ζωολογίας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ο οποίος το 1975 εξέδωσε το βιβλίο του «Sociobiology: The New Synthesis». Με παραδείγματα από τις κοινωνίες των εντόμων (και ειδικότερα των μυρμηγκιών, που αποτελούσαν την ειδικότητά του) ο Wilson επιχείρησε με το βιβλίο του να εξηγήσει τους

Ο όρος «κοινωνιοβιολογία» εισήχθη από τον Edward Ο. Wilson, εντομολόγο του Μουσείου Συγκριτικής Ζωολογίας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ο οποίος το 1975 εξέδωσε το βιβλίο του «Sociobiology: The New Synthesis». Με παραδείγματα από τις κοινωνίες των εντόμων (και ειδικότερα των μυρμηγκιών, που αποτελούσαν την ειδικότητά του) ο Wilson επιχείρησε με το βιβλίο του να εξηγήσει τους εξελικτικούς μηχανισμούς πίσω από κοινωνικές συμπεριφορές όπως ο αλτρουισμός ή η επιθετικότητα. Το τελευταίο από τα 27 κεφάλαια του βιβλίου του Wilson ήταν αφιερωμένο στις ανθρώπινες κοινωνίες και οι απόψεις του συγγραφέα σχετικά με την επίδραση των γονιδίων στον πολιτισμό ξεσήκωσαν έντονες αντιδράσεις. Αν και κάποιες παραδοχές της κοινωνιοβιολογίας συνεχίζουν να προκαλούν αντιδράσεις και διαμάχες ως τις μέρες μας, αυτή δεν παύει να αποτελεί μία από τις «πέντε μεγάλες τομές στην ιστορία της εξελικτικής», όπως σημειώνει στην εισαγωγή του βιβλίου του «Κοινωνιοβιολογία» ο Ακαδημαϊκός κ. Κώστας Κριμπάς. Το βιβλίο, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε, αποτελεί το 19ο από τα 21 κεφάλαια ενός δεύτερου υπό έκδοση βιβλίου που θα έχει τίτλο «Ο δαρβινισμός. Μια ιστορική και εννοιολογική ανασκόπηση».


Το ότι ο Κριμπάς είναι ίσως ο καταλληλότερος έλληνας επιστήμονας για να αναφερθεί στον δαρβινισμό δεν χωρεί αμφιβολία: μαθητής του Dobzhansky (κορυφαίου εξελικτικού, ο οποίος συνέβαλε στη σύνθεση της γενετικής με την εξέλιξη) και σύγχρονος, συνεργάτης και φίλος μιας πληθώρας νεοδαρβινιστών, ο Κριμπάς αφιέρωσε την επαγγελματική ζωή του στη μελέτη της εξέλιξης. Αυτή ακριβώς η εκ των έσω γνώση της κοινωνιοβιολογίας είναι που καθιστά το ομώνυμο βιβλίο ένα πολύ ενδιαφέρον και ζωντανό ανάγνωσμα: μακράν του να είναι μια στεγνή καταγραφή των δεδομένων και των απόψεων μέσα από τις οποίες ξεπήδησε η κοινωνιοβιολογία, στο βιβλίο δίνεται το ευρύτερο κοινωνικό στίγμα της εποχής (που χαρακτηρίστηκε από τον πόλεμο στο Βιετνάμ), ενώ περιγράφονται με γλαφυρότητα οι χαρακτήρες των προσώπων που συνέβαλαν στην ανάπτυξη του πεδίου είτε συντασσόμενα είτε αντιπαρατιθέμενα με τις ιδέες του Wilson. Ενα άλλο προσόν του βιβλίου είναι ότι, ενώ αποδίδονται πλήρως και ξεκάθαρα οι απόψεις των εμπλεκομένων επιστημόνων, ο συγγραφέας δεν διστάζει να παραθέσει τη δική του άποψη. Παραδείγματος χάριν, ο Κριμπάς εκτιμά ότι ο Wilson όφειλε να μην είναι πολιτικά αφελής και να είναι προετοιμασμένος για τις αντιδράσεις της αριστερής αμερικανικής διανόησης όταν εξέφραζε απόψεις σαν αυτή που θέλει «τα γονίδια να ελέγχουν τον πολιτισμό με τον ίδιο τρόπο που συγκρατούμε ένα σκύλο από τη λαιμαριά». Τέλος, η παρατιθέμενη στο τέλος του βιβλίου εκτενής και χωρισμένη κατά θέματα βιβλιογραφία το καθιστά πολύτιμο εγχειρίδιο για όσους ενδιαφέρονται να εντρυφήσουν στην κοινωνιοβιολογία.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.