Η κλιματική πολιτική των χωρών με μεγάλους πληθυσμούς καθολικών μπορεί και να αλλάξει έπειτα από την πολυαναμενόμενη «εγκύκλιο» του πάπα Φραγκίσκου, η οποία καλεί την ανθρωπότητα να απομακρυνθεί από έναν σπάταλο τρόπο ζωής κάνει τη Γη να μοιάζει με «γιγάντιο σωρό από ακαθαρσίες».

Η εγκύκλιος του Φραγκίσκου, ένα ειδικό κείμενο που καθοδηγεί την Καθολική Εκκλησία και το 1,2 δισεκατομμύρια πιστούς της, αναδεικνύει την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε ηθική υποχρέωση που υπερβαίνει τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα και φέρνει τις πλούσιες χώρες αντιμέτωπες με τις ευθύνες τους έναντι των φτωχότερων.

Το σημαντικότερο μήνυμα της Αγίας Έδρας μετά την εγκύκλιο του πάπα Παύλου Στ’ το 1968 κατά τις αντισύλληψης, η εγκύκλιος του Φραγκίσκου φιλοδοξεί να στρώσει το δρόμο για την υπογραφή μιας δεσμευτικής συμφωνίας για το κλίμα στη Σύνοδο του Παρισιού στα τέλη του έτους.

Η εγκύκλιος είχε διαρρεύσει νωρίτερα αυτή την εβδομάδα στο ιταλικό περιοδικό L’ Espresso.

Το εξάτομο κείμενο των 192 σελίδων, σχολιάζει το Reuters, αψηφά τις αντιδράσεις συντηρητικών κύκλων του Βατικανού που αμφισβητούν την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής, και προκαλεί την οργή συντηρητικών πολιτικών στις ΗΠΑ, ανάμεσά τους και αρκετοί προεδρικοί υποψήφιοι των Ρεπουμπλικανών, οι οποίοι έχουν επικρίνει τον Φραγκίσκο για την ανάμειξή του σε θέματα πολιτικής και επιστήμης.

Ο πάπας αντιμετωπίζει ευθέως τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής: «Μια πολύ στέρεα επιστημονική ομοφωνία υποδεικνύει ότι γινόμαστε μάρτυρες μιας ανησυχητικής θέρμανσης του κλιματικού συστήματος […] Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες -όπως η ηφαιστειακή δραστηριότητα, μεταβολές στην τροχιά και τον άξονα της Γης, ο ηλιακός κύκλος- όπως ένας αριθμός επιστημονικών μελετών υποδεικνύουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας θέρμανσης τις τελευταίες δεκαετίες οφείλεται στις μεγάλες συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου» γράφει.

Ζητά πολιτικές για τη «δραστική» μείωση των εκπομπών και λέει ότι τα ορυκτά καύσιμα «πρέπει σταδιακά να αντικατασταθούν χωρίς καθυστέρηση».

Και, σε μια φράση που πιθανότατα θα εξοργίσει ορισμένους συντηρητικούς που απορρίπτουν τα δεσμευτικά μέτρα, ο Πάπας γράφει ότι «ένα νομικό πλαίσιο που μπορεί να θέσει ξεκάθαρα όρια και να διασφαλίσει την προστασία των οικοσυστημάτων είναι πλέον απολύτως αναγκαίο».

Αρνείται ακόμα την ιδέα ότι οι αγορές άνθρακα και η τεχνολογία μπορούν να λύσουν τα περιβαλλοντικά προβλήματα.

Ο χρόνος τελειώνει, γράφει ο Πάπας, για τη σωτηρία ενός πλανήτη που «αρχίζει να μοιάζει όλο και περισσότερο με γιγάντιο σωρό από ακαθαρσίες».

Η εγκύκλιος, τέλος, επισημαίνει το χάσμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς και προειδοποιεί ότι η ανάπτυξη των αγορών δεν μπορεί να κλείσει την ψαλίδα.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης