Στην υλοποίηση της Οδηγίας 2005/65ΕΚ «για την Ενίσχυση της Ασφάλειας στους Λιμένες» προχωρά το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου -στο παρά πέντε, και ενώ η Κομισιόν άρχισε να απειλεί με προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο- και με την εφαρμογή των κοινοτικών απαιτήσεων, και ειδικότερα του Διεθνούς Κώδικα για την ασφάλεια πλοίων και λιμενικών εγκαταστάσεων (ISPS), «αναβαθμίζεται το επίπεδο των παρεχομένων υπηρεσιών στα λιμάνια και επιτυγχάνεται η ασφαλής διακίνηση των επιβατών, ακτοπλοΐας και κρουαζιέρας», όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Όπως επισημαίνεται, η Οδηγία συμπληρώνει τα μέτρα ασφάλειας που προβλέπονται από τον κανονισμό 725/2004 και τα επεκτείνει στο σύνολο των χώρων του λιμένα και όχι μόνο στην προβλήτα στοχεύοντας σε ασφάλεια υψηλού επιπέδου για όλους τους ευρωπαϊκούς λιμένες.
Επίσης η υλοποίηση των απαιτήσεων της Οδηγίας «σε ένα λιμένα που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ουσιαστικά συνίσταται στην εκπόνηση μελέτης Αξιολόγησης της Ασφάλειας του, προκειμένου αναγνωριστούν οι αδυναμίες της και να προταθούν συγκεκριμένα αντίμετρα για τη μείωση ή εξάλειψή τους, στην κατάρτιση Σχεδίου Ασφάλειάς του, το οποίο βάσει των πορισμάτων της μελέτης αξιολόγησης αναπτύσσει τα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να λαμβάνονται και στην εφαρμογή του Σχεδίου αυτού».
Ποιος είναι αρμόδιος
Στελέχη του Λιμενικού σημείωναν πως αρμόδιος προς την υλοποίηση των μέτρων είναι ο φορέας διοίκησης – διαχείρισης των λιμανιών (Οργανισμοί Λιμένος ή Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία) ωστόσο με την επέκταση των μέτρων εμπλέκονται και άλλες αρμόδιες υπηρεσίες όπως το Λιμενικό, τα τελωνεία, η ΕΛ.ΑΣ. κ.ά. Τόνιζαν ότι σε ετήσια βάση εξετάζονται τα μέτρα που λαμβάνονται, επισημαίνονται τυχόν «αδύνατα» σημεία στα λιμάνια που χρήζουν διαφορετικό σχεδιασμό και εξετάζεται στο εάν θα χρησιμοποιηθεί επιπλέον εξοπλισμός. Μέχρι σήμερα, λένε, τα βασικά μέτρα αποτελούνται από περιπολίες και έλεγχος πρόσβασης στις πύλες των λιμανιών με στόχο να εισέρχονται μόνο όσοι πρόκειται να ταξιδέψουν, τα πληρώματα των πλοίων ή όσοι εργάζονται στους χώρους του λιμανιού. Τα μέτρα, έλεγαν, λαμβάνονται ανάλογα με τον επίπεδο ασφαλείας. Τα επίπεδα αυτά είναι η καθημερινότητα, ο επαπειλούμενος κίνδυνος και η πραγματική απειλή.
Στην ανακοίνωση του υπουργείου Ναυτιλίας επισημαίνεται πως ο αριθμός των λιμανιών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της κοινοτικής Οδηγίας είναι 122 και εξ αυτών οι 37 οφείλουν να εφαρμόζουν πλήρως τις διατάξεις.
Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με το υπουργείο, ότι «η καθυστέρηση εφαρμογής της Οδηγίας στη χώρα μας είχε διαπιστωθεί επανειλημμένα από επιθεωρητές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίοι στο πλαίσιο ελέγχων που διενεργούν είχαν καταγράψει σημαντικές μη συμμορφώσεις ενώ στα τέλη Αυγούστου 2012 κοινοποιήθηκε έγγραφο της Ειδικής Νομικής Υπηρεσίας του υπουργείου Εξωτερικών, με το οποίο γνωστοποιείτο ότι η Κομισιόν, θεωρώντας ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών λιμένων που υπόκεινται στην Οδηγία 2005/65ΕΚ δεν διαθέτει τις απαιτούμενες εγκεκριμένες μελέτες, ενδέχεται να κινήσει διαδικασία παράβασης. Μάλιστα τον Οκτώβριο του ίδιου έτους περιήλθε προειδοποιητική επιστολή της Κομισιόν αναφορικά με την κίνηση της διαδικασίας παράβασης σε βάρος της χώρας μας για μη εφαρμογή της Οδηγίας, βάσει του άρθρου 258 της Συνθήκης».

Αρχές, σχέδια και μελέτες
Σήμερα, έχουν συγκροτηθεί 25 από τις 29 Αρχές Ασφάλειας που απαιτούνται για την εφαρμογή της Οδηγίας και αναμένεται σύντομα η συγκρότηση ακόμα τεσσάρων Αρχών Ασφάλειας Λιμένα (Πάτμου, Λέρου, Σάμου και Λήμνου) στην δικαιοδοσία των οποίων αντιστοιχούν πέντε λιμένες (Λακκίου Λέρου, Σκάλας Πάτμου, Εμπορικού Βαθέως Σάμου, Εμπορικού Καρλοβασίου Σάμου και Λήμνου).
Επιπλέον έχουν εγκριθεί 31 από τις 37 μελέτες Αξιολόγησης Ασφάλειας Λιμένων που απαιτείται για την πλήρη αποκατάσταση της μη συμμόρφωσης της χώρας μας σε ότι αφορά στις μελέτες αυτές και συνεπώς απομένουν εγκρίσεις μελετών Αξιολόγησης Ασφάλειας για έξι λιμένες (Εμπορικού Ελευσίνας, Λακκίου Λέρου, Σκάλας Πάτμου, Εμπορικού Βαθέως Σάμου, Εμπορικού Καρλοβασίου Σάμου και Λήμνου).
Ακόμη έχουν εγκριθεί 29 από τα 37 Σχέδια Ασφάλειας Λιμένων που απαιτείται για την πλήρη αποκατάσταση της μη συμμόρφωσης της χώρας μας σε ό,τι αφορά τα Σχέδια αυτά και απομένουν εγκρίσεις Σχεδίων Ασφάλειας για οκτώ λιμένες (Επιβατηγού Πειραιά, Εμπορικού – Ναυπηγοεπισκευαστικού Πειραιά, Εμπορικού Ελευσίνας, Λακκίου Λέρου, Σκάλας Πάτμου, Εμπορικού Βαθέως Σάμου, Εμπορικού Καρλοβασίου Σάμου και Λήμνου).
«Με το νόμο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, που ψηφίστηκε τον περασμένο μήνα στη Βουλή, ξεκίνησε μια σημαντική μεταρρύθμιση με σκοπό την καλύτερη λειτουργία και διαχείριση των λιμένων της χώρας μας», δήλωσε σχετικά ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστής Μουσουρούλης και συμπλήρωσε: «Ρυθμίστηκαν ζητήματα σχετικά με την ανάπτυξη του ελληνικού λιμενικού συστήματος, θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων, δόθηκε η δυνατότητα συνενώσεων και συνεργειών, απλοποιήθηκαν διαδικασίες για λιμενικά έργα.Παράλληλα, με γνώμονα τη βελτίωση της ασφάλειας στα πλοία και στις λιμενικές εγκαταστάσεις λαμβάνουμε κάθε πρόνοια για την υλοποίηση της σχετικής κοινοτικής οδηγία».