Πριν από έναν μήνα, η αμερικανική γεωλογική υπηρεσία πραγματοποίησε τα αποκαλυπτήρια του ShakeAlert, ενός συστήματος προειδοποίησης σεισμών ειδικά σχεδιασμένου για τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα το σύστημα δεν είναι τίποτε άλλο από ένα πυκνότατο δίκτυο σεισμογράφων εγκατεστημένων σε στρατηγικά σημεία τριών Πολιτειών, της Καλιφόρνιας, του Ορεγκον και της Ουάσιγκτον. Ιδανικά, αν το σύστημα δουλέψει, θα μπορεί να «αισθάνεται» τα πρώτα αδύναμα κύματα ενός επερχόμενου σεισμού και να ενημερώνει αρμοδίως.
Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, αυτοί που θα είναι συνδεδεμένοι με το δίκτυο ShakeAlert και επομένως οι πρώτοι που θα ενημερώνονται είναι εκτός από τις Αρχές, οι εταιρείες παραγωγής ενέργειας (ώστε να κόβεται αυτομάτως η παροχή φυσικού αερίου) και οι υπηρεσίες οδικών μεταφορών. Αν όλα πάνε κατ’ ευχήν κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου, σε μια διετία το σύστημα θα επεκταθεί για να ενημερώνει και τους πολίτες.
Το ShakeAlert υπήρξε για πολλά χρόνια σε πειραματικό στάδιο. Για την ακρίβεια, οι επιστήμονες του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνιας (California Institute of Technology, Caltech) άρχισαν να το σχεδιάζουν το 1994, όταν ένας σεισμός 6,5 ρίχτερ στην περιοχή στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους και προξένησε ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και σήμερα όμως, παρά την εγκατάστασή του, το ShakeAlert δεν είναι τέλειο καθώς οι ερευνητές πιστεύουν ότι κάποιες φορές θα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου χωρίς σημαντικό λόγο.
Εχω κρατήσει όμως το σημαντικότερο για το τέλος: ξέρετε πόσο νωρίτερα θα ειδοποιεί το σύστημα για τον επερχόμενο σεισμό; Μερικά δευτερόλεπτα! Δευτερόλεπτα αρκετά για να κλείσουν οι στρόφιγγες του φυσικού αερίου ή για να «μπει κανείς κάτω από ένα τραπέζι», όπως λένε οι επιστήμονες που το δημιούργησαν. Μη σας κάνει εντύπωση. Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο για τα οποίο γνωρίζουμε πια πολλά πράγματα: γνωρίζουμε πού συνέβη και τι ένταση είχε, πού μπορεί να συμβεί και τι εντάσεις μπορεί να δώσει, μπορούμε να έχουμε τη βεβαιότητα ότι θα ξανασυμβεί, αλλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ακριβώς πότε θα συμβεί! Τουλάχιστον όχι ακόμη…
Η χώρα μας «περιτριγυρίζεται» από το ελληνικό τόξο και δέχεται την επίδραση του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας. Αν παρατηρήσετε προσεκτικά τον χάρτη στο κεντρικό μας άρθρο θα διαπιστώσετε ότι είναι γεμάτος κουκκίδες. Ο χάρτης είναι και ιστορικός, καταγράφει τη σεισμική δράση των τελευταίων δέκα ετών στον ελλαδικό χώρο. Καθεμία από τις κουκκίδες είναι και ένας σεισμός: η θέση της κουκκίδας υποδηλώνει το επίκεντρο του σεισμού, ενώ το χρώμα το εστιακό βάθος. Τα συμπεράσματα είναι προφανή: ναι, είμαστε όντως μια σεισμογενής χώρα! Ναι, θα έρθουν κι άλλοι σεισμοί!
Το παραπάνω δεν πρέπει να μας κάνουν απαισιόδοξους, πρέπει να μας κάνουν ρεαλιστές. Οταν ξέρει κανείς ότι αργά ή γρήγορα θα γίνει σεισμός στον τόπο κατοικίας του πρέπει να λαμβάνει τα μέτρα του. Από τα πολυτεχνεία μας αποφοιτούν πολύ δυνατά μυαλά. Αν ακολουθήσουμε τις οδηγίες τους και δεν κάνουμε εκπτώσεις όταν χτίζουμε, δεν χρειάζεται να φοβόμαστε τους βρυχηθμούς του Εγκέλαδου. Και, για να πούμε του στραβού το δίκιο, φαίνεται πως τις ακολουθούμε τις οδηγίες. Αλλιώς, με τόσους σεισμούς, η χώρα θα ήταν μονίμως ερείπιο (κυριολεκτικώς).