Ηταν δίκαιη η «προφυλάκιση» του πρώην υπουργού Εθνικής Αμυνας; Για τον οποίο όλοι γνωρίζαμε ότι ζούσε προκλητικά και με ένα βιοτικό πρότυπο το οποίο δεν είχε καμία σχέση με τον τρόπο ζωής των φτωχών της ελληνικής κοινωνίας, τα συμφέροντα των οποίων δήθεν αντιπροσώπευε;
Αρχίζω με μια κρίσιμη κοινωνιολογική παρατήρηση. Με άλλα λόγια, σε πολλές χώρες της Δυτικής Ευρώπης κυοφορείται σήμερα – και εν όψει της επικρατούσας βάρβαρης λιτότητας – ένας ηθικιστικός λόγος που εμμένει ακατανόητα στις αποκαλύψεις σκανδάλων των πολιτικών αντιπάλων, άλλοτε υπαρκτών και άλλοτε φανταστικών ή «κατασκευασμένων» (Chantal Mouffe).
Μήπως λοιπόν με την υπόθεση Παπαντωνίου και με την προαναγγελία και άλλων σκανδάλων στον χώρο της Υγείας προσπαθεί η (κυβερνητική) δήθεν Αριστερά να εκκολάψει «μια μεταπολιτική ατμόσφαιρα» όπου ο ένας αντίπαλος θα κατηγορεί τον άλλον «με χτυπήματα κάτω από το τραπέζι», ώστε η κυβέρνηση να ξεπεράσει τη φθίνουσα εκλογική της επιρροή;
Μέσα σε αυτό το γενικότερο πλαίσιο θα ήθελα να κάνω για την επίμαχη υπόθεση μια δικονομική και μια πολιτική παρατήρηση.
Η δικονομική παρατήρηση έχει να κάνει με τους λόγους της «προφυλάκισης» του πρώην υπουργού. Με άλλα λόγια, για αυτούς που γνωρίζουν Δικονομία, προκαλεί δυσάρεστη εντύπωση το ακόλουθο πράγμα: Δηλαδή ότι ο «σκοπός φυγής» του Γιάννου Παπαντωνίου αποκρυπτογραφήθηκε από το γεγονός ότι έχει μισθωμένη κατοικία στην Ελβετία!
Ομως μια τέτοια δικονομική επιχειρηματολογία έρχεται σε πλήρη πρόσκρουση με τη σχετική ρύθμιση του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (άρθρο 282). Εκεί ο νομοθέτης απαιτεί ο σκοπός φυγής ενός κατηγορουμένου να αποδεικνύεται ή με «προπαρασκευαστικές ενέργειες» με τις οποίες ο τελευταίος ετοιμάζει τη διαφυγή του (π.χ. η έκδοση ενός αεροπορικού εισιτηρίου), ή με άλλους εμπειρικούς όρους (π.χ. το ότι υπήρξε στο παρελθόν φυγόποινος ή φυγόδικος).
Γιατί λοιπόν οι ανώτατοι δικαστές υιοθέτησαν μια τόσο εξόφθαλμα εσφαλμένη επιχειρηματολογία;
Σε πολιτικό επίπεδο, πάντως, δεν θα ήμουν σε καμία περίπτωση πρόθυμος να υποστηρίξω τον πρώην υπουργό, επικαλούμενος ένα απλό μέγεθος: Δηλαδή ανήκε σε ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα που αντιπροσώπευε τα συμφέροντα των αδυνάτων. Ωστόσο ο ίδιος ζούσε μια εξόχως προκλητική ζωή (σε χλιδάτα σπίτια), ξεχνώντας απαράδεκτα ότι ο πολιτικός εκπροσωπεί με τη ζωή του κάποιες αξίες ή μια κοσμοαντίληψη!
Το συμπέρασμα; Η διερεύνηση της υπόθεσης Παπαντωνίου πρέπει να γίνει με όρους κράτους δικαίου και όχι γιατί κάποιοι υπουργοί (Πολάκης) εξήγγειλαν εκ των προτέρων φυλακίσεις με μια γκεμπελική φιλοσοφία!
 
Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ.