Το σχέδιο Ντράγκι για να βγάλει την Ιταλία από την κρίση

Στη γείτονα τον θυμούνται ως τον διοικητή της Τράπεζας της Ιταλίας που ενέκρινε την εξαγορά της τράπεζας Antonveneta από τη Monte dei Paschi σε υπερβολικό τίμημα, κίνηση που συνέβαλε στην κατάρρευση της δεύτερης. Και λίγο αργότερα, ως τον επικεφαλής της ΕΚΤ που είχε με επιστολή του προς την τότε ιταλική κυβέρνηση αξιώσει σκληρές πολιτικές λιτότητας. Πολλοί πίστευαν ότι αυτή ήταν η αιτία που προκάλεσε τη βαθιά ύφεση που μοιραία επήλθε.

Ο ήπιων τόνων τεχνοκράτης Μάριο Ντράγκι καλείται πλέον ως εντολοδόχος πρωθυπουργός να αντιμετωπίσει μια πολύ δυσκολότερη εξίσωση. Να τερματίσει τον ατέρμονο κύκλο πολιτικού χάους στη Ρώμη, λύνοντας παράλληλα τα «ακάνθινα προβλήματα» της χώρας για τα οποία ως έναν βαθμό θεωρείται ότι φέρει ευθύνη.

Υγεία, θέσεις εργασίας, επιχειρήσεις, σχολεία και περιβάλλον είναι η ατζέντα των πέντε σημείων στην οποία θα επικεντρωθεί ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης, αναφέρει το Bloomberg, σε μια αποστολή κατά την οποία θα πρέπει να επανεφεύρει τον εαυτό του ως πολιτικός. Στην κορυφή της πυραμίδας των προκλήσεων είναι χωρίς αμφιβολία ο αγώνας κατά της πανδημίας. Από την επιτάχυνση της καθυστερημένης διάθεσης των εμβολίων ως τη δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά και τη βοήθεια των επιχειρήσεων σε ένα οικονομικό περιβάλλον με τη χειρότερη ύφεση εν καιρώ ειρήνης.

Η ζώνη του ευρώ

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ένας κοινός προϋπολογισμός για τη ζώνη του ευρώ είναι μεταξύ των προτεραιοτήτων του Ντράγκι. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που είχε προωθήσει ως επικεφαλής της ΕΚΤ και που τώρα σκοπεύει ως πρωθυπουργός της Ιταλίας να φέρει εκ νέου στο τραπέζι. Η ιδέα, που εγκαταλείφθηκε ελέω πανδημίας, είχε γεννηθεί στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης και σύμφωνα με τους υποστηρικτές της ήταν αναγκαία για την αντιμετώπιση μελλοντικών αναταραχών.

Στη φαρέτρα του ο Ντράγκι έχει το πακέτο των 209 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στην Ιταλία από το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο πρέπει να αξιοποιήσει καταλλήλως. Ηδη έχει συναντηθεί με τους επικεφαλής των τραπεζών, των βιομηχάνων και των μεγαλύτερων ιταλικών συνδικάτων για να εξετάσουν τους τρόπους που θα αξιοποιήσουν το συγκεκριμένο εργαλείο ώστε να ενισχύσουν την αγορά εργασίας που έχει πληγεί από τον κορωνοϊό. Μεταξύ των θεμάτων που ετέθησαν είναι η στήριξη των επιχειρήσεων που χτυπήθηκαν από την πανδημία αλλά και η επέκταση της απαγόρευσης των απολύσεων, η οποία λήγει στις 31 Μαρτίου.

Η φορολογία

Η φορολογική μεταρρύθμιση αποτελεί μία εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για τη βελτίωση της οικονομίας και αυτή, όπως ο ίδιος ανέφερε προ ημερών, «θα πρέπει να βασίζεται σε ένα προοδευτικό σύστημα». Πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν θα επιβάλει νέους φόρους, όμως θα στοχεύσει πρωτίστως στην ενδημική χαίνουσα πληγή της φοροδιαφυγής.

Πέραν αυτών, ο Ντράγκι θα επικεντρωθεί σε βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε τομείς με χρόνια προβλήματα που έχουν πολλάκις αποτελέσει αντικείμενο συστάσεων από τις Βρυξέλλες, όπως είναι η γραφειοκρατία και το δυσλειτουργικό σύστημα Δικαιοσύνης.

Η «μετάλλαξη» του Κινήματος 5 Αστέρων

Σε τρία χρόνια τα μέλη του Κινήματος 5 Αστέρων (M5S) έχουν κληθεί να ψηφίσουν ηλεκτρονικά για την κυβερνητική συνεργασία με την ακροδεξιά Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, στη συνέχεια για τη συνεργασία με την Κεντροαριστερά και την Πέμπτη για το πιο ανήκουστο απ’ όλα: την υποστήριξη ενός πρωθυπουργού που ενσαρκώνει ό,τι πιο συστημικό γι’ αυτό το, υποτίθεται, αντισυστημικό κόμμα, που γιγαντώθηκε «πετροβολώντας» τους τραπεζίτες για την οικονομική κρίση. Το αποτέλεσμα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας έδειξε ότι σχεδόν το 60% υποστηρίζει τη συμμετοχή του M5S στον συνασπισμό που θα στηρίξει την κυβέρνηση Ντράγκι, ο οποίος αναμένεται να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή αυτή την εβδομάδα.

Εντός του M5S αναμετρήθηκαν δύο τάσεις: η μετριοπαθής που εκπροσωπείται από τον απερχόμενο υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι ντι Μάγιο (ο οποίος επαίνεσε το αποτέλεσμα ως ένδειξη «μεγάλης ωριμότητας») και η «κινηματική» με επικεφαλής τον πρώην βουλευτή Αλεσάντρο ντι Μπατίστα, που παραιτήθηκε από το M5S αμέσως μόλις έγινε γνωστό το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας την Πέμπτη το βράδυ αποκαλώντας τον Ντράγκι «απόστολο των ελίτ».

Ιδιαίτερα δυσκολοχώνευτη για την πτέρυγα αυτή είναι και η συνεργασία με τη Φόρτσα Ιτάλια του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που έχει ήδη δηλώσει ότι θα υποστηρίξει τον Ντράγκι και που για το M5S αποτελούσε το σύμβολο του κατεστημένου όταν πρωτομπήκε στη Βουλή το 2013. Το μεγαλύτερο κόμμα της παρούσας Βουλής χάνει ταχύτατα έδαφος στις δημοσκοπήσεις – σύμφωνα με ιταλούς αναλυτές, μια αιτία είναι η απειρία των στελεχών του που επισκιάστηκαν από εμπειρότερους πολιτικούς άλλων κομμάτων. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το M5S δεν έχει φτάσει ποτέ πιο κοντά στη διάσπαση.

Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία δείχνουν ότι η χώρα «παραμένει παγιδευμένη εντός της ρητορικής στην οποία έχει παγιδευτεί η ευρωπαϊκή πολιτική από την οικονομική κρίση του 2008-2011: ότι οι λαϊκιστές και η τεχνοκράτες είναι τα μόνα σύγχρονα διαθέσιμα μοντέλα πολιτικής δράσης» έγραψε στο «Foreign Policy» ο Κάρλο Ινβερνίτσι, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο City University της Νέας Υόρκης. «Αν και συνήθως θεωρούνται ότι είναι σε αντίθεση μεταξύ τους, οι λαϊκιστές και οι τεχνοκράτες έχει φανεί ότι αλληλοτροφοδοτούνται, το οποίο οδηγεί σε μια μόνιμη αμφιταλάντευση από τους μεν στους δε, καμιά φορά ακόμη και σε ένα μείγμα μεταξύ τους, όχι μόνο στην Ιταλία αλλά και σε πολλές άλλες δυτικές δημοκρατίες, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Βρετανία, ακόμη και οι ΗΠΑ».

Τον Ντράγκι υποστηρίζουν επίσης η ακροδεξιά Λέγκα και το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα.

«Είναι προβληματικό, από άποψη αξιοπιστίας, το ότι όλα αυτά τα κόμματα αλλάζουν ξαφνικά ρότα και ρητορική» είπε στο Euronews η Σετσίλια Σοτιλότα, καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Ρώμης. Θεωρεί ότι τα κόμματα απλώς δράττουν την ευκαιρία για να αναδιοργανωθούν και να προετοιμαστούν για τις επόμενες εκλογές.