Θεόδωρος Ορφανίδης

Μπροστά στο ιερό σπήλαιο όπου κατέφυγε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης και σύμφωνα με τη παράδοση δέχθηκε την Αποκάλυψη και την υπαγόρευσε στον μαθητή του Πρόχορο, για 19η χρονιά, παρά τις αντιξοότητες της πανδημίας, θα πραγματοποιηθεί από τις 28 Αυγούστου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου. Εφέτος φυσάει νέα πνοή στον θεσμό, αφού τα ηνία αναλαμβάνει ο διεθνούς φήμης μαέστρος Θεόδωρος Ορφανίδης σχεδιάζοντας ένα πολυσυλλεκτικό, εξωστρεφές πρόγραμμα. Μιλάει με πάθος για το όραμά του. «Είναι ο 19ος χρόνος του φεστιβάλ. Οι συνθήκες με την COVID-19 μας ανάγκασαν να περιορίσουμε τις ημέρες διεξαγωγής του από επτά σε πέντε. Σχεδιάζουμε όμως ένα φεστιβάλ που δεν θα αφορά μόνο τους επισκέπτες αλλά και την τοπική κοινωνία σε όλη τη διάρκεια του έτους. Προχωράμε λοιπόν στη δημιουργία χορωδιακών συνόλων στο νησί, παιδικών, νεανικών και ενηλίκων. Παράλληλα θα τρέχουν εκπαιδευτικά προγράμματα για ενήλικες και παιδιά ώστε να τους εισαγάγουν στον κόσμο της μουσικής. Κλειδί για μένα είναι η εκπαίδευση».

Μετάδοση από το MΕGA

Η αυλαία του φεστιβάλ ανοίγει με το έργο «Υµνοι αγγέλων σε ρυθµούς ανθρώπων» του Σταύρου Κουγιουµτζή. Σοπράνο η Σόνια Θεοδωρίδου και αφηγητής ο ηθοποιός Θάνος Τοκάκης, με την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ να διευθύνει ο Θεόδωρος Ορφανίδης και την ευθύνη για τη μουσική διδασκαλία της Μικτής Χορωδίας Θεσσαλονίκης να έχει η Μαίρη Κωνσταντινίδου. «Θέλαμε ένα φεστιβάλ πολυποίκιλο» αναφέρει ο κ. Ορφανίδης. «Ξεκινάμε με το έργο του σπουδαίου Σταύρου Κουγιουμτζή. Συμπληρώνονται εφέτος 15 χρόνια από τον θάνατό του. Πρόκειται για ένα έργο που συνέθεσε προς το τέλος του βίου του. Παίχθηκε το 1997 και το 1998 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και στο Παλέ ντε Σπορ Θεσσαλονίκης. Σε εκείνη τη συναυλία μάλιστα στη Θεσσαλονίκη ήμουν βοηθός μαέστρου της χορωδίας. Εκεί το αγάπησα. Εκτοτε δεν είχε θέση στο ρεπερτόριο. Το 2013 προχώρησα σε μία αναβίωσή του λοιπόν και το 2018 επανήλθα, αυτή τη φορά με τη σύζυγό μου, τη σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου, ως κεντρική σολίστ. Βρήκε λοιπόν τη θέση του στο ρεπερτόριο του εξωτερικού και εκτελείται συχνότερα και εντός Ελλάδος. Μάλιστα θέλω να ευχαριστήσω το ΜEGA και τον όμιλο ΑLTER EGO καθώς θα προχωρήσουν σε μετάδοση της συναυλίας ώστε το έργο να ηχήσει σε όλη την Ελλάδα».

Τη δεύτερη ημέρα τη σκυτάλη παίρνει το έργο του ροδίτη συνθέτη Σάββα Καρατζιά «Θεοφάνης ο Ελληνας», το όποιο έχει κατακτήσει τη Ρωσία. Είναι αφιερωμένο στον αγιογράφο Θεοφάνη, δάσκαλο μεταξύ άλλων και του Αντρέι Ρουμπλιόφ. Το πρόγραμμα συνεχίζεται με το «Ρέκβιεμ» του μεταμοντερνιστή συνθέτη Αλφρεντ Σνίτκε (σοπράνο η Σόνια Θεοδωρίδου, άλτο η Μαρίτα Παπαρίζου), ενώ την προτελευταία ημέρα η Μικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης θα παρουσιάσει μία ανθολογία θρησκευτικής μουσικής για πιάνο υπό τη μουσική διεύθυνση της Μαίρης Κωνσταντινίδου. Στο πιάνο ο Κωνσταντίνος Τερζάκης και η Εβίτα Μανιατοπούλου. Την αυλαία κλείνει ο σπουδαίος πιανίστας και συνθέτης Ντέιβιντ Γιάνι, ο οποίος έρχεται από το Λουξεμβούργο για να παρουσιάσει μία επιλογή από την εργογραφία του. Σε πρώτη εκτέλεση μάλιστα θα ακουστεί η µελοποίηση του ύµνου «Αγιος ο Θεός» που ο συνθέτης έγραψε πριν από χρόνια στην Πάτµο.

10 χρόνια Orchestra Mobile

Το 2020 είναι μία σημαδιακή χρονιά για τον Θεόδωρο Ορφανίδη. Συμπληρώνονται 10 χρόνια από τη δημιουργία της Οrchestra Mobile, η οποία αποτελεί τον μεγαλύτερο πρέσβη της λόγιας ελληνικής μουσικής παγκοσμίως. «Η Οrchestra Mobile είναι μία ιδέα της Σόνιας και δική μου. Ως έλληνας αρχιμουσικός θεωρώ καθήκον μου να επικοινωνήσω τη μουσική του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Μαρκόπουλου, του Κουγιουμτζή και των άλλων σπουδαίων ελλήνων συνθετών στον κόσμο. Γιατί στο εξωτερικό αυτή η μουσική δεν ακουγόταν και εν πολλοίς ούτε και στην Ελλάδα. Τα τελευταία 10 χρόνια αυτό έχει αμβλυνθεί. Η Orchestra Mobile μετράει σήμερα 150 συναυλίες και διαθέτει ένα δίκτυο 650 μουσικών, το οποίο εκτείνεται από το Βερολίνο και την Αθήνα και φθάνει μέχρι τη Μόσχα και το Λονδίνο».

O Θεόδωρος Ορφανίδης δεν κρύβεται πίσω από τις λέξεις. «Η Orchestra Mobile είναι ένα παιδί της εποχής της. Είχα κουραστεί να εκτελώ μόνο τις σπουδαίες μουσικές των μεγάλων δυτικών δασκάλων, που κακά τα ψέματα ως ιδιοσυγκρασία μάς είναι ξένοι. Είμαι αρχιμουσικός, τους αγαπώ, αυτούς μελέτησα, αλλά αισθάνομαι πολλές φορές ότι στην Ελλάδα συντηρούμε ορχήστρες που αφορούν ένα πολύ μικρό κοινό για να μη μας χαρακτηρίσουν οι ευρωπαίοι φίλοι μας ακαλλιέργητους. Eνιωσα ότι μέσα από τα έργα που ερμηνεύσαμε με την Orchestra Mobile αποκαλύφθηκε η ίδια η ελληνικότητά μου. Ξέρετε τι είναι να σου λέει ο μεγάλος Μίκης ότι «κατάλαβες περισσότερο από τον καθένα το έργο μου;». Oταν πριν 5 χρόνια έκανα το «Aξιον Εστί» με την Οrchestra Mobile με ερμηνευτή τον Σάκη Ρουβά έπεσαν να με φάνε γιατί επέλεξα έναν ποπ σταρ. Ηταν μια συναυλία με 20.000 κόσμο. Ηθελα να επικοινωνήσω αυτό το έργο στη νέα γενιά. Δεν λέω ότι μέσα σε μία ημέρα ξεκίνησαν να ακούν όλοι οι πιτσιρικάδες Θεοδωράκη, αλλά υπάρχουν γονείς που ακόμη με σταματούν στον δρόμο και με ευχαριστούν». Τα 10 αυτά χρόνια της σπουδαίας αυτής ορχήστρας θα εορταστούν στις 12 Σεπτεμβρίου με μία μεγάλη συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού όπου η Σόνια Θεοδωρίδου συμπράττει με τον Σάκη Ρουβά σε ένα πρόγραμμα-παλίμψηστο που γεφυρώνει μουσικές όπως του Μίκη Θεοδωράκη με του Λούτσιο Ντάλα και του Ενιο Μορικόνε με του Μάνου Χατζιδάκι. «Ουσιαστικά πρόκειται για ένα απαύγασµα ελληνικού και διεθνούς ρεπερτορίου. Στη σκηνή του Ηρωδείου τραγούδησα ως χορωδός το 1998. Ηξερα από τότε ότι θα ερχόταν η στιγµή που θα επέστρεφα ως µαέστρος».