Τα σενάρια για την πτώση του μοιραίου Boeing

Ποιος βρίσκεται πίσω από την πτώση του ουκρανικού Boeing 737-800 των Ουκρανικών Αερογραμμών στο Ιράν;  Ηταν ατύχημα ή βλάβη; Τελικά οι 176 επιβαίνοντες χάθηκαν σε μια στιγμή στο όνομα του παραλογισμού στην καρδιά της Μέσης Ανατολής, μετά τη δολοφονία του ιρανού στρατηγού Σουλεϊμανί; Μήπως οι Φρουροί της Επανάστασης ήταν οι ενορχηστρωτές; Τα ερωτήματα είναι πολλά και ζητούν επιτακτικά απαντήσεις.

Το επιβατικό καταρρίφθηκε – όπως υποστηρίζουν η Δύση και οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες – με αντιαεροπορικό πύραυλο ρωσικής κατασκευής που «κλείδωσε» τα ραντάρ της ιρανικής αντιαεροπορικής άμυνας και ο οποίος είναι πιθανόν να εκτοξεύτηκε κατά λάθος τα ξημερώματα της Τετάρτης, λίγες ώρες μετά την επίθεση ιρανικού πυραύλου κατά αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ.

Δεν εξέπεμψε σήμα κινδύνου, γεγονός που ήγειρε από την πρώτη στιγμή υποψίες για το τι πραγματικά κρύβεται πίσω από τη συντριβή. Για την ουκρανική πλευρά, δεν έχει αποκλειστεί η εκδοχή σκόπιμου χτυπήματος, ούτε όμως επιβεβαιώνεται. Στη βάση αυτής της εκτίμησης τα αντιπυραυλικά συστήματα του Ιράν ήταν πιθανώς ενεργά έπειτα από την πυραυλική επίθεση κατά αμερικανικών στόχων στο Ιράκ ως αντίποινα για τη δολοφονία του Σουλεϊμανί. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε τις κυβερνήσεις και τους διεθνείς εταίρους να καταθέσουν αποδείξεις και δεδομένα που αφορούν την τραγωδία, ενώ ο ουκρανός γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας και Αμυνας της χώρας Ολεκσίι Ντανίλοφ είπε ότι οι υπηρεσίες της χώρας του εξετάζουν τέσσερα σενάρια: εκτόξευση πυραύλου εδάφους-αέρος Tor-M1 που πιστοποιημένα κατέχει το σώμα των ειδικών δυνάμεων Αλ Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης (φωτογραφίες από τα συντρίμμια που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν ότι πρόκειται για αυτόν τον πύραυλο), δυστύχημα που αποδίδεται σε μηχανική βλάβη, τρομοκρατική ενέργεια με βόμβα μέσα στο αεροσκάφος ή σύγκρουση με drone ή ιπτάμενο αντικείμενο.

Στο βίντεο-ντοκουμέντο, διάρκειας μόλις 39 δευτερολέπτων που δημοσιεύουν οι «New York Times» αναφέροντας ότι έχουν επιβεβαιώσει την αυθεντικότητά του, φαίνεται πύραυλος να χτυπά την άτρακτο. Το αεροσκάφος συνεχίζει να πετά προτού ακολουθήσουν η έκρηξή του στον αέρα και η ανεξέλεγκτη πτώση του προς το έδαφος.

Ψυχολογικός πόλεμος

Το Ιράν διαψεύδει τις κατηγορίες περί εσκεμμένης επίθεσης ως μια επιχείρηση ψυχολογικού πολέμου εναντίον του με κατασκευασμένες πληροφορίες. Αν και αρχικά επέμεινε στο να μην παραδώσει τα μαύρα κουτιά που ανασύρθηκαν από τα τα συντρίμμια λέγοντας ότι θα δώσει πρόσβαση μόνο σε ουκρανούς ερευνητές, ανασκεύασε καλώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ουκρανία, τον Καναδά και την Boeing να συμμετάσχουν στις έρευνες. Συμμετοχή θα έχει και η Γαλλία μέσω της υπηρεσίας ερευνών και αναλύσεων για θέματα ασφαλείας της πολιτικής αεροπορίας της χώρας.

«Δεν έχει καμία λογική η φημολογία της Δύσης» αναφέρει το ιρανικό υπουργείο Μεταφορών που εξηγεί ότι «πολλές πτήσεις, διεθνείς και εσωτερικού, πετούσαν την ίδια στιγμή στον ιρανικό εναέριο χώρο, στο ίδιο ύψος των 8.000 ποδών, και αυτή η ιστορία περί πυραυλικού πλήγματος στο αεροπλάνο δεν μπορεί κατά κανέναν τρόπο να είναι σωστή».

Από την πρώτη στιγμή, το θεοκρατικό καθεστώς προέταξε την πιθανότητα τεχνικής δυσλειτουργίας ως την πιο ισχυρή και προς επίρρωσιν του εν λόγω σεναρίου διενήργησε, όπως υποστήριξε, μεταγενέστερη ανάλυση με βίντεο που δείχνει ότι όταν έπιασε φωτιά το αεροπλάνο, έστριψε πίσω προς το αεροδρόμιο της Τεχεράνης, συνέχισε να διατηρεί το ύψος του και στη συνέχεια εξερράγη.

Προς το παρόν, είναι νωρίς να βγουν ασφαλή συμπεράσματα για το τι ευσταθεί από όλα αυτά τα σενάρια και τι όχι. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του εκπροσώπου της Στεφάν ντε Κεερσμάκερ ανέφερε σε δημοσιογράφους ότι για να υπάρξουν αποδεικτικά και αδιάσειστα στοιχεία είναι απαραίτητη η διεξαγωγή ανεξάρτητης και αξιόπιστης έρευνας.

Οι δηλώσεις Τριντό

 Πλην όμως τα νέα στοιχεία αλλά και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού του Καναδά Τζάστιν Τριντό ότι έχει στην κατοχή του διασταυρωμένες πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες το Ιράν κατέρριψε το αεροσκάφος των Ουκρανικών Αερογραμμών, καθιστούν πολύ πιθανή περαιτέρω διεθνή απομόνωση του Ιράν, εφόσον δεν αποδεχθεί τυχόν ευθύνες.

Η γαλλο-αμερικανική κατασκευάστρια εταιρεία κινητήρων CFM χαρακτήρισε πρώιμη κάθε εικασία σχετικά με τα αίτια. Μολονότι τα μαύρα κουτιά βρέθηκαν κατεστραμμένα, είναι σίγουρο ότι τα δεδομένα τους θα ανακτηθούν, λένε οι ειδικοί, με τις έρευνες εν τούτοις να διαρκούν στην καλύτερη περίπτωση έναν χρόνο, ίσως και περισσότερο.

Από την πλευρά της, η Boeing ανακοίνωσε ότι το αεροσκάφος που κατέπεσε όχι μόνο δεν είχε κανένα πρόβλημα, αλλά ήταν ένα από τα καλύτερα του στόλου της. Είχε περάσει από σέρβις δύο μέρες νωρίτερα από τη μοιραία πτήση και διέθετε έμπειρο πλήρωμα.

Στην ιστοσελίδα των Ουκρανικών Αερογραμμών, από την άλλη, αναφέρεται ότι το αεροπλάνο είχε λάβει πιστοποιητικό λειτουργικής ασφάλειας της Διεθνούς Ενωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), κάτι που σημαίνει ότι τα επίπεδα ασφαλείας πληρούσαν τις διεθνείς απαιτήσεις.