Τα ποτάμια και η ρύπανση

Αναπολώντας τις ακτιβιστικές του δράσεις, ο Νίκος Ασλάνογλου, μέλος της Οικολογικής Ομάδας Βέροιας και του Πανελλήνιου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων, θυμάται τη φράση «η χειρότερη ρύπανση είναι το αίμα»… Θλιβερά επίκαιρη, η φράση αυτή ακούστηκε την εποχή του πόλεμου της Σερβίας με τις απώλειες παιδιών, παππούδων, μανάδων. Σήμερα, απαντώντας στις ερωτήσεις μας, ο κ. Ασλάνογλου θυμάται τις ακτιβιστικές κινήσεις της εποχής, μιλάει για το σήμερα, τους ανθρώπους, τη σχέση τους με τη φύση, τις ιδιαιτερότητες της Βέροιας και τα αιτήματα για το αύριο.

Ποιες περιοχές του Δήμου Βέροιας πιστεύετε ότι παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον από περιβαλλοντική και οικονομική άποψη;

«Ο Δήμος Βέροιας είναι ένας χαρισματικός δήμος. Να αναφερθούμε πρώτα στο προνόμιο της πόλης μας, να τη διατρέχει ένα ποτάμι, ο Τριπόταμος. Πρόκειται για ένα ποτάμι στη φυσική του κατάσταση ουσιαστικά, χωρίς σημαντικές παρεμβάσεις «αξιοποίησης», με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Διατρέχοντας τον οικιστικό ιστό, λειτουργεί ως φυσικό κλιματιστικό της πόλης μας. Η διαφορά θερμοκρασίας του χώρου αυτού από τον δομημένο χώρο είναι πάνω από 5^οC. Από περιβαλλοντικής πλευράς, προσφέρεται ο χώρος για εκπαίδευση, αθλητικές δραστηριότητες, αναψυχή κ.ά. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συνθήκη ώστε να προσθέτει οικονομικά στην πόλη, στα πρότυπα άλλων χωρών και πόλεων (εστίαση, οργανωμένη αθλητική δραστηριότητα ή αναψυχή). Τελευταία, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για παραγωγή ενέργειας από το νερό του ποταμού. Αξιο αναφοράς εδώ είναι η ύπαρξη υδροηλεκτρικού έργου από τη δεκαετία του 1920, το οποίο μέχρι και σήμερα λειτουργεί ακατάπαυστα με εκείνα τα παλαιά μηχανήματα. Ηταν η αρχή της ηλεκτροδότησης της πόλης μας. Το ρεύμα από τη Βέροια έφτασε τότε μέχρι τα Γιαννιτσά.

Ας μη μας διαφεύγει και το γεγονός ότι από τις πηγές του Τριποτάμου υδρεύεται όχι μόνο η πόλη μας αλλά και περιοχές πολύ μακριά από αυτή με άφθονο καθαρό, πηγαίο νερό.

Ο Αλιάκμονας είναι το σημαντικότερο δεδομένο περιβαλλοντικού και οικονομικού χαρακτήρα της περιοχής μας. Με δύο μεγάλα φράγματα στα όρια του Δήμου Βέροιας (Ασωμάτων και Σφηκιάς) δημιουργήθηκαν οι συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης μιας ευρύτατης περιοχής που αφορά και άλλους νομούς. Τα νερά του Αλιάκμονα αρδεύουν τεράστια αγροτική επιφάνεια με το ανάλογο οικονομικό αποτέλεσμα και υδρεύουν τη Θεσσαλονίκη. Τα φράγματα λειτουργούν ως αποθήκες γλυκού νερού, το οποίο χρησιμοποιείται ανάλογα με τις ανάγκες μας όλον τον χρόνο. Ο Αλιάκμονας προσφέρεται για όμοιες δραστηριότητες με τον Τριπόταμο, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει καμία δράση, εάν εξαιρέσουμε την Οικολογική Ομάδα, που με αθλήματα καγιάκ προσπαθεί να δώσει άλλον τόνο στην περιοχή. Είναι μεγάλη απώλεια να μην έχουμε αναπτύξει τις επιφανειακές δράσεις σε έναν δήμο με πολύ μεγάλες επιφάνειες νερού, με λίμνες και ποτάμια».

Ποια περιβαλλοντικά προβλήματα εντοπίζετε στα δύο ποτάμια;

«Διακρίνουμε τον Αλιάκμονα σε δύο περιοχές· στην ορεινή του διαδρομή υπάρχουν πηγές ρύπανσης αλλά είναι τόσο πολύ το νερό, λόγω των λιμνών, που αυτή η ρύπανση εξουδετερώνεται. Στην πεδινή του διαδρομή η υφιστάμενη ρύπανση του Αλιάκμονα εποχιακά είναι εντονότατη, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες που δουλεύουν τα εργοστάσια κομπόστας. Το σύνηθες είναι μέρα και νύχτα τα απόβλητα αυτών των εργοστασίων, που έχουν οργανικά απόβλητα, να πέφτουν μέσω της τάφρου 66 στον Αλιάκμονα. Δηλαδή εκεί που ενώνεται η τάφρος 66 με τον Αλιάκμονα και κάτω υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ρύπανσης.

Η μοναδική πηγή ρύπανσης του Τριποτάμου σήμερα είναι τα αστικά απόβλητα από την κοινότητα Τριποτάμου και της συνοικίας του Πανοράματος που πέφτουν μέσα στο ποτάμι. Ουσιαστικά είναι ο μοναδικός τρόπος ρύπανσης και αν σταματούσε αυτή η ρύπανση, το ποτάμι θα είχε τελείως διαφορετική εικόνα».

Τι άλλα περιβαλλοντικά προβλήματα αντιμετωπίζει η πόλη μας αλλά και η ευρύτερη περιοχή;

«Το δυσκολότερο και σοβαρότερο πρόβλημα σήμερα είναι η διαχείριση των απορριμμάτων στον δήμο μας και στην ευρύτερη περιοχή. Η διαχείριση των συσκευασιών των χιλιάδων τόνων φυτοφαρμάκων, η διαχείριση των βιομηχανικών αποβλήτων, που κυρίως είναι οργανικής μορφής, η αποσπασματική έστω σημερινή αυθαίρετη αμμοληψία στον Αλιάκμονα και η καταστροφή του παραποτάμιου δάσους του είναι σοβαρά προβλήματα».

Θα συμβουλεύατε τους νέους να μείνουν στη Βέροια και να δραστηριοποιηθούν σε αυτή;

«Εάν μπορούσα να συμβουλέψω παιδιά, νέους που ψάχνουν να βρουν το αύριό τους, θα τους έλεγα ότι ουσιαστικά ο Δήμος Βέροιας, ο Νομός Ημαθίας, είναι παρθένος από άποψη δραστηριοτήτων. Δηλαδή θα μπορούσαν να αναπτύξουν οικονομική δραστηριότητα πρωτότυπη, πρωτότυπη για εμάς, γιατί για έξω είναι εντελώς συνηθισμένη. Να μείνουν και να παλέψουν εδώ. Το θέμα είναι σε τι αντικείμενο. Αν θες να σπουδάσεις Πυρηνική Φυσική και Μοριακή Βιολογία, η Βέροια δεν θα σε ωφελήσει, δεν σου φτάνει. Πάντως υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης στον Δήμο Βέροιας. Να μείνουν εδώ».

Η θέση του δήμουΣχετικά με τα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, από την πλευρά του δημάρχου της πόλης μας και των τοπικών αρχών μάς απάντησαν ότι «πρέπει να εξασφαλίσουμε την επάρκεια του πόσιμου νερού και του νερού της άρδευσης, γιατί η πλειονότητα των υδάτων χρησιμοποιείται για την άρδευση, κάτι το οποίο ενδιαφέρει ιδιαίτερα την περιοχή μας. Είμαστε μια περιοχή αγροτική. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχουν οι απαιτούμενες ποσότητες νερού. Για να έχουμε νερό που θα χρησιμοποιηθεί στην άρδευση, θα πρέπει να φροντίσουμε και να προστατέψουμε τα υδάτινα αποθέματα και να μην τα σπαταλάμε. Προστασία του περιβάλλοντος είναι και οι ρύποι. Τι μπορούμε να κάνουμε σε τοπικό επίπεδο; Ενα σχέδιο αειφόρου ανάπτυξης, σύμφωνα με το οποίο θα περιορίσουμε την κυκλοφορία των αυτοκινήτων χρησιμοποιώντας περισσότερο τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή να χρησιμοποιήσουμε μέσα μεταφοράς που δεν παράγουν ρύπους, όπως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα».