Τα «φθηνά δάνεια» Ντράγκι στηρίζουν ομόλογα και τράπεζες

Την ώρα που η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνει, οι ισχυροί κεντρικοί τραπεζίτες δείχνουν να παίρνουν και πάλι την πρωτοβουλία των κινήσεων, μεταβάλλοντας μάλιστα τα σχέδιά τους για ταχύτερη ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής αποσύροντας σταδιακά και τα μη συμβατικά μέτρα στήριξης των οικονομιών που είχαν εφαρμόσει στον απόηχο της μεγάλης πιστωτικής κρίσης του 2008.

Η αλλαγή στάσης μάλιστα των κεντρικών τραπεζών και κυρίως της  Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) βρίσκεται πίσω από την ανοδική κίνηση των επενδύσεων ρίσκου το πρώτο διάστημα του 2019, με τις μετοχές παγκοσμίως να σημειώνουν κέρδη 11% – την ταχύτερη άνοδο της 20ετίας, μετά τις μεγάλες απώλειες των τελευταίων μηνών του 2018 εξαιτίας της (άσκοπα για κάποιους) επιθετικής πολιτικής της Fed στο θέμα των επιτοκίων, των εμπορικών εντάσεων, του Brexit και των γεωπολιτικών κινδύνων που οδηγούσαν τους αναλυτές στην πεποίθηση πως η επόμενη μακροχρόνια πτωτική αγορά («bear market») βρίσκεται προ των πυλών.

ΗΠΑ και επιτόκια

Στις ΗΠΑ ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε προσφάτως πως τα τρέχοντα επιτόκια της Ομοσπονδιακής Tράπεζας είναι «σχεδόν ουδέτερα», με τις αγορές να έχουν προεξοφλήσει ήδη το  «φρένο» στη σύσφιγξη της νομισματικής της πολιτικής έως ότου τουλάχιστον ξεκαθαρίσει το τοπίο τη στιγμή που μόλις λίγους μήνες πριν οι αναλυτές έκαναν λόγο για δύο με τρεις αυξήσεις επιτοκίων το 2019.

Τώρα οι περισσότεροι οικονομολόγοι θεωρούν ότι ο Πάουελ θα συνεχίσει τη «στρατηγική της υπομονής» με ορισμένους να αναμένουν μια αύξηση επιτοκίων κάποια στιγμή το β’ εξάμηνο του 2019, αν και ο αριθμός αυτών που «βλέπει» αντίθετα μείωση των επιτοκίων δείχνει να αυξάνει. Η JPMorgan Chase & Co. πάντως προβλέπει πως το 2019 η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν θα προβεί σε καμία αύξηση επιτοκίων, αναθεωρώντας την προηγούμενη πρόβλεψή της για δύο αυξήσεις εντός του τρέχοντος έτους.

Από την άλλη πλευρά στην ευρωζώνη, ενώ λίγους μήνες πριν από το τέλος του «τυπώματος χρήματος» των 2,6 τρισ. ευρώ, κοινή ήταν η εκτίμηση ότι ως τον Σεπτέμβριο η ΕΚ θα προχωρήσει σε αυξήσεις τουλάχιστον των αρνητικών επιτοκίων καταθέσεων, η επιβράδυνση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ άλλαξε τα δεδομένα.

Ο επικεφαλής της ΕΚ Μάριο Ντράγκι αναθεώρησε τη νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας, καθώς τυχόν αυξήσεις επιτοκίων μετατίθενται για το 2020 ή και αργότερα, και σε κάθε περίπτωση μέχρι να διασφαλισθεί διατηρήσιμη αύξηση του πληθωρισμού προς τον στόχο (πλησίον αλλά χαμηλότερα του 2%). H Credit Suisse αναμένει πως η πρώτη αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων κατά 0,15% δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν από το α’ τρίμηνο του 2020, ενώ η Citigroup προβλέπει πως η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε αύξηση κατά 0,15% των επιτοκίων καταθέσεων το α’ τρίμηνο του 2021 και τον Ιούνιο του ίδιου έτους θα αυξήσει κατά 0,25% τα βασικά επιτόκια αναφοράς, τα οποία θα αυξάνουν στη συνέχεια κατά 0,25% ανά εξάμηνο.

Αναχρηματοδότηση

Εν τω μεταξύ η ΕΚΤ αποφάσισε επίσης τη διεξαγωγή ανά τρίμηνο νέων στοχευμένων μακροπρόθεσμων πράξεων αναχρηματοδότησης (TLTRO-III) τραπεζικού τομέα διετούς λήξεως, αρχίζοντας από τον Σεπτέμβριο 2019 μέχρι τον Μάρτιο 2021. Οι συμμετέχοντες στις πράξεις αναχρηματοδότησης θα μπορούν να δανειστούν ποσό ύψους έως το 30% των επιλέξιμων δανείων με επιτόκιο συνδεδεμένο με το επιτόκιο των κύριων πράξεων αναχρηματοδότησης (MRO) κατά την αντίστοιχη χρονική περίοδο. Οι μακροπρόθεσμες πράξεις αναχρηματοδότησης αποσκοπούν στη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών δανεισμού και στην ομαλή μετάδοση της υποστηρικτικής νομισματικής πολιτικής. Συνολικά, οι πράξεις παροχής ρευστότητας θα πραγματοποιούνται με σταθερό επιτόκιο και πλήρη κατανομή αιτούμενου ποσού, για όσο χρειαστεί και τουλάχιστον έως τον Μάρτιο 2021.

Η HSBC εμφανίζεται «μέτρια αισιόδοξη» και για τα ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας θεωρώντας πως τα «φθηνά δάνεια» (TLTROs) της ΕΚΤ θα βοηθήσουν ιδιαίτερα τους εκδότες εκτός του πυρήνα της ζώνης του ευρώ.

Σημειώνει μάλιστα την πρόσφατη θετική εικόνα που παρουσίασαν τόσο η έκδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου όσο και η έκδοση του 30ετούς ιταλικού ομολόγου, αλλά και του 15ετούς ισπανικού, ενώ συστήνει στους επενδυτές να επανεξετάσουν τις ευκαιρίες που υπάρχουν στις τρεις αυτές αγορές.

Συστάσεις

Η Societe Generale συνέστησε μάλιστα προσφάτως ενίσχυση των ανοδικών (long) θέσεων στους ελληνικούς κρατικούς τίτλους, συστήνοντας και στρατηγικές μεταξύ των ελληνικών και των ιταλικών ομολόγων εξαιτίας της μεγάλης διαφοράς στις αποδόσεις τους (Spreads) των τίτλων των δύο χωρών. Παράλληλα και η BofA/ML συνέστησε στους επενδυτές long θέσεις στα ελληνικά 5ετή ομόλογα, έναντι των ιταλικών, ενώ την Παρασκευή η απόδοση του νέου 5ετούς ομολόγου λήξης Απριλίου 2024 υποχώρησε στο 2,640%, από το 3,6%, κατά την έκδοσή του.

Την ίδια ώρα, πτώση των αποδόσεων (δηλαδή άνοδος των τιμών) σημειώνεται στο νέο 10ετές ομόλογο αναφοράς, η απόδοση του οποίου από το 3,90% που ήταν κατά την έκδοσή του έχει υποχωρήσει στο 3,81%.

Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τη Moody’s, ο νέος αυτός γύρος «φθηνού χρήματος», όπως αποκαλείται, λειτουργεί θετικά για την πιστοληπτική ικανότητα (credit positive) των ευρωπαϊκών τραπεζών και κυρίως αυτών της Νότιας Ευρώπης με τις πιο ωφελημένες να είναι οι ιταλικές (οι οποίες δύσκολα θα αναχρηματοδοτούσαν τα παλαιά «φθηνά δάνεια») και οι ελληνικές τράπεζες που αντιμετωπίζουν εξάλλου και τις μεγαλύτερες προκλήσεις.

Οι ελληνικές τράπεζες, εξάλλου, παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις, εξακολουθούν να εξαρτώνται από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, αν και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι πολύ μικρότερο σε ευρωπαϊκό πλαίσιο (290 δισ. ευρώ ενεργητικό έναντι π.χ. 3,7 τρισ. ευρώ του ιταλικού).

Κερδισμένος ο ευρωπαϊκός Νότος

Η Fitch από την πλευρά της εκτιμά πως τα φθηνά δάνεια της ΕΚΤ θα ωφελήσουν τις τράπεζες του ευρωπαϊκού Νότου. Ο νέος γύρος φθηνών δανείων θα μειώσει τα ρίσκα χρηματοδότησης για τις ιταλικές τράπεζες και θα προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στις ισπανικές. Επίσης, στις υπόλοιπες τράπεζες της ευρωζώνης η χρήση του TLTRO-III θα είναι κατά κύριο λόγο ευκαιριακή, εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο, όπου υπάρχει πιο βαθιά διαρθρωτική ανάγκη δεδομένου του υψηλού κόστους χρηματοδότησης από την αγορά. Αναμένει ότι οι ιταλικές τράπεζες θα χρησιμοποιήσουν το TLTRO-III για να αντικαταστήσουν τη χρηματοδότηση από το TLTRO-II, η οποία αρχίζει να ωριμάζει εφέτος, ενώ για τις ισπανικές τράπεζες η χρήση του αναμένεται να είναι πιο ευκαιριακή, έχοντας ως στόχο να εκμεταλλευτούν τη φθηνή χρηματοδότηση για την τόνωση της κερδοφορίας. Οι πιο αδύναμες τράπεζες αναμένεται να λάβουν περισσότερα νέα δάνεια από τον μηχανισμό της ΕΚΤ σε σχέση με τα πιο ισχυρά τραπεζικά ιδρύματα.

Η ανάγκη της ΕΚΤ να διατηρήσει έναν μακροπρόθεσμο χρηματοδοτικό μηχανισμό αποδεικνύει πάντως, σύμφωνα με αναλυτές, ότι περισσότερα από 11 χρόνια μετά την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης οι συνήθεις όροι χρηματοδότησης δεν έχουν επανέλθει.