Super-startups, η νέα γενιά νεοφυών επιχειρήσεων

Στη δίνη πολλαπλών προκλήσεων – των ραγδαίων αλλαγών, του έντονου ανταγωνισμού, των ασύμμετρων κινδύνων, των καταστροφικών ρίσκων και χιλιάδων προβλέψιμων και τυχαίων εμποδίων – το 98% των νέων καινοτομιών/startups σε παγκόσμιο επίπεδο αποτυγχάνουν να γίνουν βιώσιμες. Χρειάζονται νέα εργαλεία για να επιζήσουν.

Ενα νέο υπόδειγμα καινοτομίας βοηθά τους οργανισμούς να δημιουργούν πιο ανθεκτικές καινοτομίες. Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος ακολουθεί μια πιο ολιστική προσέγγιση η οποία ταξινομεί και συνδυάζει σύνθετες ιδέες, έννοιες, στοιχεία, χαρακτηριστικά και διακριτές ικανότητες από τους βασικούς τύπους καινοτομίας:

l Προϊόντος, διαδικασιών, μάρκετινγκ.

Οι εναλλακτικές προτάσεις αξιολογούνται με βάση συγκεκριμένα δημιουργικά και στρατηγικά κριτήρια:

l Αυθεντικότητα, μοναδικότητα, αντίκτυπο, ελαστικότητα, προσαρμοστικότητα, επεκτασιμότητα με προοπτική για διεθνές, ισχυρό αποτύπωμα, ικανοποίηση μιας πραγματικής ανάγκης, συγχρονισμό, διαφοροποίηση, αποτελεσματικό branding κ.ά.

Το νέο μοντέλο μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα επίπεδα: Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη», δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρήσεις, έρευνα, Εθνικό Σύστημα Ασφάλειας, πολιτικό μάρκετινγκ. Επιγραμματικά η τεχνική αυτή μεταξύ άλλων δημιουργεί τις super-startups, τη νέα γενιά νεοφυών επιχειρήσεων.

1. Εμβάθυνση της στρατηγικής. Η δομή, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός μιας νέας καινοτομίας, πρέπει να είναι τέτοια που να παρέχει τη δυνατότητα τροποποίησης της έκθεσης σε πιθανούς κινδύνους ή και ευκαιρίες. Ο στόχος είναι διπλός: Από τη μία να ελαχιστοποιούνται το ρίσκο και η ζημιά από αρνητικές ασυμμετρίες και από την άλλη να μεγιστοποιείται το όφελος από θετικές ασυμμετρίες. Η διττή αυτή στρατηγική επιτρέπει στις καινοτομίες να αξιοποιούν το άγνωστο, την αβεβαιότητα, την αλλαγή, τον χρόνο, τα τυχαία συμβάντα και τις νέες ευκαιρίες που προκύπτουν, ενώ ταυτόχρονα να αποφεύγουν πιθανούς κινδύνους. Με τον τρόπο αυτόν οι νέες καινοτομίες δεν είναι απλά ανθεκτικές αλλά γίνονται καλύτερες με τον χρόνο, είναι «antifragile». Η θεωρία «Αntifragility» -παρουσιάστηκε από τον Nassim Taleb, τον κορυφαίο παγκοσμίως στο Risk Management – μας επιτρέπει να ελαχιστοποιούμε την πιθανή ζημιά από αρνητικούς «μαύρους κύκνους» και να αξιοποιούμε τα οφέλη από θετικούς.

Σύμφωνα με τον Nassim Taleb, ο «μαύρος κύκνος» συνιστά ένα απροσδόκητο γεγονός με τεράστιο αντίκτυπο, είτε αρνητικό είτε θετικό, που μπορεί να αλλάξει δραματικά τα δεδομένα.

2. Διεύρυνση της δημιουργικότητας. Η Εννοιολογική Μεταφορά, μία από τις κύριες δημιουργικές τεχνικές στο νέο μοντέλο καινοτομίας, διευρύνει τις έννοιες, επεκτείνει τις σημασίες, μετατοπίζει τα όρια, οικοδομεί συσχετισμούς, συγκρίνει τον κόσμο που παρατηρούμε με έναν κόσμο που μπορούμε να φανταστούμε, δημιουργεί εναλλακτικά σενάρια, μεταφέρει το νόημα σε διαφορετικά πλαίσια και καταστάσεις. Ο δημιουργικός μηχανισμός της Μεταφοράς διαπερνά τα σύνορα μεταξύ των επιστημονικών πεδίων.

Στο βιβλίο τους «Μεταφορικός Λόγος» οι George Lakoff και Mark Johnson αναφέρουν ότι η καινοτομία δεν έρχεται από το πουθενά. Χτίζεται με τα εργαλεία της καθημερινής μεταφορικής σκέψης. Η Μεταφορά μπορεί να αποτελέσει ένα μοναδικό εργαλείο στο πλαίσιο της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η σύζευξη της τεχνητής νοημοσύνης με την ανθρώπινη δημιουργικότητα θα δώσει τη δυνατότητα στους οργανισμούς να καινοτομούν σε πραγματικό χρόνο.

Συμπερασματικά: Πέραν του γόνιμου οικοσυστήματος καινοτομίας και  χρηματοδότησης, οι startups χρειάζονται σύγχρονα εργαλεία που ενισχύουν παράλληλα την εμβάθυνση της στρατηγικής και διεύρυνση της δημιουργικότητας.

Ο κ. Νίκος Γ. Σύκας είναι σύμβουλος στρατηγικής
και καινοτομίας.