«Σοκ» για τον λογαριασμό Τσίπρα

Τον λογαριασμό των τελευταίων παροχών του κ. Τσίπρα και τις επιπτώσεις που θα έχουν στον τρέχοντα προϋπολογισμό αναμένεται να παρουσιάσει μέσα στην εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ωστόσο θα περιμένει, πλέον, να γίνουν οι εθνικές εκλογές στην Ελλάδα προτού προχωρήσει στο επόμενο βήμα εκτιμήσεων και συστάσεων για να μην ξεφύγει η οικονομία από την «τροχιά» του μεταμνημονιακού προγράμματος.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η έκθεση θα επιβεβαιώνει την εκτίμηση του επικεφαλής του ESM Kλάους Ρέγκλινγκ στο Eurogroup της 16ης Μαΐου ότι – με βάση τα προσωρινά στοιχεία – μετά τις παροχές, ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019 χάνεται και το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώνεται στο 2,5% του ΑΕΠ.

Μεταξύ άλλων, η προβλεπόμενη από τους θεσμούς υστέρηση έναντι του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα αποδίδεται, σύμφωνα με την ίδια πηγή, στην προσμονή της ρύθμισης των 120 δόσεων, η οποία λειτούργησε αποτρεπτικά στις πληρωμές οφειλών.

Βέβαια τώρα το κλίμα έχει αλλάξει και γίνονται μαζικές αιτήσεις ένταξης στη ρύθμιση.

Ολα στο τραπέζι

Οι επόμενες ημέρες, αν και από τις Βρυξέλλες γίνεται προσπάθεια να μη φορτίσουν κι άλλο το πολιτικό κλίμα, θα είναι κρίσιμες, καθώς αύριο ανακοινώνεται η πορεία του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο του 2019, στη συνέχεια θα συνεδριάσει το EuroWorking Group όπου θα μπουν στο τραπέζι όλα τα δημοσιονομικά και μακροοικονομικά στοιχεία για την Ελλάδα, ενώ την Τετάρτη 5 Ιουνίου αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα η Εκθεση της Επιτροπής για την τρίτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση. Βέβαια, όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι η τρίτη αξιολόγηση για την ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να έρθει προς συζήτηση στο Eurogroup της 13ης Ιουνίου, δεδομένου ότι η χώρα μας θα βρίσκεται στο μέσον της προεκλογικής περιόδου για τις εθνικές κάλπες της 7ης Ιουλίου.

Στα μάτια των ευρωπαίων δανειστών ήταν και πριν από το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης ευανάγνωστη η ανησυχία ότι το κυβερνητικό πακέτο προκαλεί δημοσιονομικό κενό τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ για το 2019 και επιπλέον 2 δισ. ευρώ για το 2020, την ώρα που η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022.

Οι διαθέσεις τους, έλεγαν όσοι είδαν το κλίμα στους διαδρόμους των Βρυξελλών, είναι τεταμένες, ώστε, αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις τους, δεν αποκλείεται για πρώτη φορά μετά την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια τον Αύγουστο του 2019 η χώρα να δεχθεί συστάσεις για την υποχρεωτική λήψη διορθωτικών δημοσιονομικών μέτρων.

Είναι προφανές ότι στην κορυφή της ατζέντας, αν δεν βγαίνουν οι αριθμοί, θα είναι και πάλι η μείωση του αφορολογήτου ορίου από το 2020, μέτρο που κοστολογείται στα 1,8 δισ. ευρώ.

Αμφισβήτηση

O υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος αντιμετωπίζει για την ώρα με ψυχραιμία την κριτική και το κύμα αμφισβήτησης ακόμα και των μετρήσεων για το κόστος των μέτρων (επίδομα στους συνταξιούχους και μειώσεις ΦΠΑ) που προχώρησε πριν από τις ευρωεκλογές, λέγοντας «έχουμε αποδείξει ότι τα νούμερα βγαίνουν».

Επίσης προβάλλει το επιχείρημα ότι οι ρυθμίσεις των χρεών στην Εφορία και στα Ταμεία μέχρι 120 δόσεις θα τονώσουν τα έσοδα του Δημοσίου, όπως δείχνει η εμπειρία από παλαιότερες ρυθμίσεις, αλλά και το κύμα αιτήσεων που έχουν ήδη υποβληθεί εν μέσω εκλογών.

Ηδη έχουν υποβληθεί πάνω από 80.000 αιτήσεις ρύθμισης οφειλών.

Οπως επισημαίνουν μάλιστα κορυφαίες πηγές, η τελευταία εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης για πρωτογενές πλεόνασμα 4,1% του ΑΕΠ το 2019 έναντι αρχικής εκτίμησης για 3,6% του ΑΕΠ έχει ως βασική συνιστώσα τα προσδοκώμενα έσοδα των ρυθμίσεων από τις 120 δόσεις σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία.

Το πρόσημο του ΑΕΠ

Ταυτόχρονα είναι σαφές πως εάν στο ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου το πρόσημο είναι θετικό, τότε το οικονομικό επιτελείο θα έχει κάθε λόγο να υποστηρίξει στο EuroWorking Group, που συνέρχεται την ίδια ημέρα, ότι οι επιπτώσεις των κυβερνητικών μέτρων έχουν ήδη απτά αποτελέσματα στην ανάπτυξη μέσω της τόνωσης της κατανάλωσης.

Σε διαφορετική περίπτωση, εάν τα σενάρια περί δημοσιονομικού κενού επαληθευθούν, τότε μπορεί από τώρα κανείς να υποθέσει βάσιμα ότι η Εκθεση της Ενισχυμένης Μεταμνημονιακής Εποπτείας θα είναι για την Ελλάδα ένα πολύ δυσάρεστο κείμενο. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η Εκθεση θα περιλαμβάνει τις παρατηρήσεις του κουαρτέτου πάνω στα προαπαιτούμενα της τρίτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης (νέος νόμος για προστασία της πρώτης κατοικίας, τόνωση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, πορεία του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων), όπου τα πράγματα έχουν μείνει στάσιμα, και μάλιστα πάνε ακόμα πιο πίσω εν όψει των εθνικών εκλογών και των πολιτικών εξελίξεων που όλοι βλέπουν να έρχονται.

Ο βασικός παράγοντας προσώρας που αναστέλλει τα επιθετικά σχόλια των δανειστών και ειδικά του ESM, που επικαλείται «έννομο συμφέρον», δεδομένου ότι έχει δανείσει πάνω από 200 δισ. στην Ελλάδα, είναι οι πολιτικές εξελίξεις.

Το μόνο θετικό, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, είναι ότι η εξουδετέρωση της επίφοβης δημοσιονομικής βόμβας μετά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, το οποίο έκρινε συνταγματικές τις περικοπές που έγιναν στους μισθούς, στα δώρα και στα επιδόματα 700.000 δημοσίων υπαλλήλων, απομακρύνει οριστικά τον κίνδυνο για την καταβολή αναδρομικών ύψους τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ.

Τα πλην και τα συν παροχών και μέτρων

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής τα πλην και τα συν παροχών και μέτρων που ανακοίνωσε το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση είναι:

1. Η λεγόμενη «13η σύνταξη» έχει ετήσιο κόστος 830 εκατ. ευρώ.

2. Η αύξηση στις συντάξεις χηρείας κόστος 80 εκατ. ευρώ.

3. Η μείωση συντελεστών του ΦΠΑ κόστος 410 εκατ. ευρώ για το 2019.

4. Η ρύθμιση των 120 δόσεων χρεών στα Ταμεία θα φέρει έσοδα 60 εκατ. ευρώ (κατ’ ελάχιστο) το 2019.

5. Η ρύθμιση των 120 δόσεων χρεών στην Εφορία θα φέρει έσοδα 233 εκατ. ευρώ (κατ’ ελάχιστο) για το 2019.