ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΟΥ ΤΟ ΠΑΙΔΙ

17 Νοεμβρίου 1973

Μια ημερομηνία που έχει ριζωθεί στην εθνική μας μνήμη. Για εμένα προσωπικά η ημέρα αυτή είναι βαθιά χαραγμένη στη σκέψη μου και στην καρδιά μου. Εζησα τα γεγονότα αυτά. Βίωσα τη δικτατορία και τις οδυνηρές συνέπειές της με πολύ σκληρό τρόπο.

Φέρνω στο μυαλό μου τις μνήμες εκείνες της εποχής. Δικτατορία. Η νεολαία ξεσηκωμένη. Επαναστατημένη. Οραματίζεται έναν κόσμο όπως τον θέλει και όπως τον δικαιούται. Διαμαρτύρεται. Παλεύει. Στην πρώτη γραμμή ενός αγώνα.  Του δικού της αγώνα: Για Δημοκρατία και Ελευθερία, μέσα στα Πανεπιστήμια, στον φυσικό χώρο των νέων που ανοίγει τους δρόμους του αύριο.

17 Νοεμβρίου 2020

47 χρόνια μετά, τι έχει απομείνει από εκείνο το «Πολυτεχνείο»; Ισως περισσότερα από ό,τι σε πρώτη ανάγνωση θα νομίζαμε.

Σίγουρα έχει μείνει ο σημαντικός συμβολισμός του: ότι οι νέοι διεκδικούν – και πρέπει να διεκδικούν – το μέλλον τους και να αγωνίζονται για αυτό.

Μένει ακόμα το αναμφισβήτητο γεγονός ότι ο δυναμισμός της νέας γενιάς είναι δύναμη για κάθε λαό και κάθε χώρα. Δύναμη και για την πατρίδα μας.

Κυρίαρχο όμως στη δική μου σκέψη σήμερα είναι το ανεκπλήρωτο χρέος όλων μας απέναντι στη νέα γενιά. Στο δικαίωμά της να έχει το μέλλον που ονειρεύεται.

Βιώνουμε πρωτοφανείς καταστάσεις και τα μέτρα που λαμβάνονται από τις κυβερνήσεις παγκοσμίως είναι μέτρα που στερούν από τους πολίτες ελευθερίες και δικαιώματα.

Είναι σκληρό. Είναι αφύσικο. Ειδικά για τη νέα γενιά. Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει. Είναι όμως ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσουμε αυτή την απειλή και να προστατεύσουμε τα υπέρτατα αγαθά της Ζωής και της Υγείας.

Αυτό που αποτελεί καθήκον κάθε ενός από εμάς ξεχωριστά, και βέβαια της Πολιτείας, είναι να διασφαλίσουμε την επιστροφή στην κανονικότητα. Την επιστροφή στην κανονικότητα όχι μόνο ως αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, όταν βρεθεί το εμβόλιο, αλλά κυρίως ως επιστροφή στην απόλυτη διαφύλαξη και πλήρη προστασία των δικαιωμάτων που απαρτίζουν τον πυρήνα μιας δημοκρατικά οργανωμένης κοινωνίας.

Η ηθική και κοινωνική κρίση που βιώνουν οι σύγχρονες κοινωνίες, ως αποτέλεσμα της πανδημίας, θα πρέπει να αποτελέσει το σκαλοπάτι, τον θεμέλιο λίθο πάνω στον οποίο θα οικοδομήσουμε ένα καλύτερο αύριο. Το αύριο που είναι ήδη εδώ: στα πρόσωπα και στις ψυχές της νέας γενιάς, των μαθητών, των φοιτητών, των παιδιών μας.

Πριν από κάποιες ημέρες έφτασε στα χέρια μου η έκθεση που από κοινού συνέταξαν η Παγκόσμια Τράπεζα, η UNICEF και η UNESCO. Πρόκειται για μια έκκληση να παραμείνουν τα σχολεία ανοιχτά και να ενισχυθεί η εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Οι αριθμοί τρομάζουν: 1 δισ. παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο εκτός σχολείου και εκατομμύρια παιδιά χωρίς πρόσβαση στην τηλεκπαίδευση ή στις νέες τεχνολογίες.  30 εκατομμύρια από τα παιδιά που μένουν τώρα εκτός σχολείου, δεν θα επιτρέψουν ποτέ στις σχολικές τάξεις, εκτιμά η UNESCO.

Αν δεν ενώσουμε τώρα τις δυνάμεις μας προκειμένου να διασφαλίσουμε πως κανένα παιδί δεν θα μείνει εκτός σχολείου, πως όλα τα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο θα έχουν ίση πρόσβαση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τότε το μέλλον του κόσμου μας θα είναι ζοφερό.

Στη διεθνή έκκληση που καταρτίστηκε με πρωτοβουλία του πρώην Πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου και Special Envoy των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδεία κυρίου Gordon Brown, την οποία είχα την τιμή να συνυπογράψω, ζητάμε από τη διεθνή κοινότητα να θέσει ως προτεραιότητα το θέμα της παιδείας, δημιουργώντας τις κατάλληλες υποδομές και εξοικονομώντας κονδύλια για την εκπαίδευση.

«Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να αφαιρεθεί από τους νέους το δικαίωμα στην εκπαίδευση και μια δίκαιη ευκαιρία στη ζωή. Αντιθέτως θα πρέπει να κάνουμε ακόμα μεγαλύτερες προσπάθειες για να βρίσκονται όλα τα παιδιά στο σχολείο» αναφέρεται, ανάμεσα στα άλλα, στη διεθνή έκκληση προς τους ηγέτες του κόσμου.

Η πανδημία θα τελειώσει. Οι κοινωνίες μας όμως όχι. Αποτελεί υποχρέωση όλων μας να μην επιτρέψουμε να υπάρξει μια χαμένη γενιά. Και ο μόνος τρόπος για να μη χάσει η νέα γενιά τον δρόμο της περνά μέσα από την παιδεία. Με κάθε κόστος και με κάθε τρόπο οφείλουμε ως κοινωνίες να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού το δικαίωμά τους αυτό.

Ας αποτελέσει αυτή η πρωτοφανής κρίση μια ευκαιρία να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο.

«Και όταν θα ‘ρθουν οι καιροί, που θα ‘χει σβήσει το κερί, στην καταιγίδα, υπερασπίσου το παιδί. Γιατί αν γλιτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα».*

(*«Κάποτε θα ΄ρθουν», στίχοι Λευτέρης Παπαδόπουλος, μουσική Μίκης Θεοδωράκης.)