«Σας υπόσχομαι ένα νέο, συναρπαστικό Τσάμπιονς Λιγκ»

Ο κ. Τζιόρτζιο Μαρκέτι είναι ο υπεύθυνος των ευρωπαϊκών διοργανώσεων της UEFA. Toν γνωρίζουμε «ως άνθρωπο των ευρωπαϊκών κληρώσεων», αφού είναι ο χαμογελαστός κύριος που είναι πάντα στη σκηνή του Μόντε Κάρλο όπου γίνονται οι περισσότερες. Στην πραγματικότητα, είναι ένας από τους πιο χρήσιμους τεχνοκράτες του στρατηγείου της UEFA στη Νιόν. Οταν είχαμε κλείσει τη συνέντευξη, προετοιμαζόμουν να μιλήσω με κάποιον που, εξαιτίας της θέσης του, θα ήταν στην πρώτη γραμμή του πολέμου της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας με τους δώδεκα ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Σούπερ Λίγκας. Την Τετάρτη, όταν τελικά μιλήσαμε, η περιπέτεια είχε ολοκληρωθεί. Τον ρώτησα αν αυτός και η UEFA νιώθουν θριαμβευτές. «Οχι» μου είπε. «Αν κάποιος βγήκε κερδισμένος, αυτό ήταν το ποδόσφαιρο. Σώθηκε η ιστορική του συνέχεια. Και θριάμβευσαν οι αξίες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου όπως το γνωρίζουμε. Στην Ευρώπη δεν γίνεται να σπάσει η περίφημη αλυσίδα: τα πρωταθλήματα πρέπει να τροφοδοτούν με ομάδες τις διεθνείς διοργανώσεις. Ολα τα άλλα μας στέλνουν σε επικίνδυνους δρόμους, καθώς διαλύουν το σχήμα της ευρωπαϊκής πυραμίδας που έκανε το ποδόσφαιρο αυτό που είναι σήμερα». Ηταν ανακουφισμένος. Το καταλάβαινες από τη διάθεσή του να απαντήσει σε όλα χωρίς υπεκφυγές.

Περιμένατε ότι όλα θα τελείωναν τόσο γρήγορα; Στην αρχή της εβδομάδας όλα έδειχναν πως το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο μπαίνει σε μια μεγάλη περιπέτεια…

«Η ταχύτητα με την οποία «έτρεξαν» οι εξελίξεις ομολογώ πως με ξάφνιασε. Δεν ξέρω αν το έχετε καταλάβει, αλλά η ιστορία αυτή ένωσε εντυπωσιακά τον κόσμο του ποδοσφαίρου: οπαδοί, παράγοντες, λίγκες και ομοσπονδίες συνασπίστηκαν – ίσως για πρώτη φορά. Αντιμετωπίσαμε με επιτυχία ένα κοινό εχθρό. Μολονότι η λέξη «εχθρός» δεν μου αρέσει».

Ποια πιστεύετε ότι ήταν η κίνηση ματ από την πλευρά της UEFA αυτές τις τρεις ημέρες;

«Δεν υπάρχει καμία τέτοια κίνηση. Δεχθήκαμε μια τεράστια υποστήριξη από όλους χωρίς να προλάβουμε να τη ζητήσουμε! Κυβερνήσεις, πρωθυπουργοί, λίγκες, παλιοί ποδοσφαιριστές ένιωσαν την ανάγκη να υπερασπιστούν το ποδόσφαιρο απέναντι σε αυτό το άρρωστο σχέδιο. Διότι δεν υπάρχει τίποτα υγιές στο να λες «βρήκα έναν τρόπο να κερδίσουν τα χρήματα που έχουν ανάγκη δεκαπέντε ομάδες και δεν με νοιάζει για τις υπόλοιπες». Φυσικά σημαντικότατες ήταν οι αντιδράσεις των οπαδών. Οι ομάδες ανήκουν σε αυτούς».

Σας εξέπληξε αυτή η υποστήριξη; Μιλάμε για οπαδούς που πολύ συχνά επιτίθενται στην UEFA…

 «Ζούμε όλοι μέσα στην ίδια οικογένεια. Μπορεί εντός της οικογένειας να υπάρχουν καβγάδες, αλλά οι οπαδοί αγαπούν το ποδόσφαιρο. Είδα μια μεγάλη λατρεία για το Τσάμπιονς Λιγκ. Ο κόσμος θέλησε να το προστατεύσει».

Φοβηθήκατε ότι θα μπορούσαν να ειπωθούν πράγματα που να κάνουν το σχίσμα αγιάτρευτο; Την περασμένη Δευτέρα ο πρόεδρος Τσέφεριν αποκάλεσε τον Αντρέα Ανιέλι «έναν από τους μεγαλύτερους ψεύτες του κόσμου»…

«Μα είναι αλήθεια αυτό που είπε ο Τσέφεριν! Μιλούσαμε ενάμιση χρόνο μαζί του για τις αλλαγές στις διοργανώσεις και μας καθησύχαζε ότι συμφωνεί. Τι να του πει ο Τσέφεριν; Μπράβο; Το μεγάλο μάθημα που, νομίζω, πήραν όλοι τους αυτές τις ημέρες είναι ότι δεν μπορεί να μη λαμβάνουν υπ’ όψιν τους οπαδούς των ομάδων τους. Με εμάς μπορεί να θυμώνουν ή να διαφωνούν. Ομως η θέση των οπαδών δεν μπορεί να μην τους απασχολεί».

Ο Ανιέλι λέει όμως ότι τελικά το Τσάμπιονς Λιγκ είναι κάθε χρόνο υπόθεση αυτών των δώδεκα ομάδων. Η δική τους λάμψη το κάνει σπουδαίο τηλεοπτικό προϊόν. Διαφωνείτε;

«Δεν είναι σωστό αυτό που λέει. Αν δείτε τι συμβαίνει στο Τσάμπιονς Λιγκ, θα διαπιστώσετε ότι οι διεκδικητές του αλλάζουν συχνά. Πριν από δέκα χρόνια δεν υπήρχαν ως διεκδικητές η Μάντσεστερ Σίτι π.χ. Ή η Παρί. Ενώ υπήρχε η Μίλαν. Αλλά αν υποθέσουμε ότι έχει δίκιο, με τη θέση του αυτή υπάρχουν κάποιοι που διαφωνούν κάθετα: οι οπαδοί της ομάδας του. Αυτοί έβαλαν ένα ωραίο πανό που έγραφε «Ντροπή σας» έξω από το γήπεδο της «Κυρίας». Κοιτάξτε κάτι. Φυσικά και δεν μπορεί η κάθε ομάδα να κατακτήσει το Τσάμπιονς Λιγκ: το Γιουρόπα Λιγκ επιτρέπει πιο μεγάλα όνειρα. Αλλά το Τσάμπιονς Λιγκ κουβαλά άθελά του το πρόβλημα διαφοράς εσόδων όπως καταγράφεται στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Δυστυχώς τα χρήματα που εισπράττουν οι ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ π.χ. από το πρωτάθλημά τους δεν συγκρίνονται με αυτά που κυκλοφορούν στα πρωταθλήματα της Κεντρικής Ευρώπης λ.χ. Τα χρήματα των πρωταθλημάτων δημιουργούν ανισότητες ανάμεσα στις ομάδες: χάρη σε αυτά κάποιες ομάδες γίνονται πλουσιότερες. Και αυτό στο Τσάμπιονς Λιγκ δυστυχώς μεταφέρεται. Τα χρήματα του Τσάμπιονς Λιγκ μειώνουν τις ανισότητες».

Ωστόσο μια κριτική που γίνεται στην UEFA – και με την οποία συμφωνώ – είναι ότι τα τελευταία χρόνια δεν χαλά κανένα χατίρι των πιο πλούσιων. Επομένως είναι σαν η ίδια να τους βάζει ιδέες αυτοδιαχείρισης του προϊόντος «ποδόσφαιρο»…

«Το ακούω συχνά. Ωστόσο πρέπει να παραδεχθείτε πως οι δώδεκα μας κατηγόρησαν για το ακριβώς αντίθετο. Οτι δηλαδή δεν τους δίνουμε τα χρήματα που πρέπει γιατί τα μοιράζουμε σε ομάδες μικρότερες, ενώ αυτές είναι πρωταγωνίστριες. Ή προσέχουμε τους μεγάλους, όπως λέτε, ή δεν τους προσέχουμε, όπως λένε».

Εγώ λέω ότι τους προσέχετε. Τους γλιτώνετε από τα προκριματικά, τους δημιουργείτε βολικούς ομίλους χάρη σε κληρώσεις που έχουν επικεφαλής ομίλων κ.λπ.

«Η διεύρυνση του Τσάμπιονς Λιγκ, που ξεκίνησε το 1998, βασίστηκε στο γεγονός ότι κάποιες ομάδες που διαρκώς διακρίνονται θα έχουν κάποια μικρά αβαντάζ ως επιβράβευση για τη σταθερότητά τους. Αν δείτε τι συνέβαινε τον καιρό που οι ομάδες αυτές έπαιζαν προκριματικά, θα το καταλάβετε. Ενας αποκλεισμός τους ήταν κάτι πολύ σπάνιο. Αν η Μάντσεστερ Σίτι παίξει προκριματικά, απλά χάνουν την όποια ελπίδα τους να φτάσουν στους ομίλους οι ομάδες που θα την αντιμετωπίσουν στα προκριματικά. Οσο για τον τρόπο σύστασης των ομίλων, αυτό που κάνουμε είναι να προστατέψουμε τη σοβαρότητα των διοργανώσεων. Χωρίς επικεφαλής και χωρίς γκρουπ δυναμικότητας θα μπορούσαμε να έχουμε τέσσερις μεγάλες ομάδες σε ένα γκρουπ και τέσσερις μικρές σε ένα άλλο. Εμείς όμως δεν θέλουμε μια διοργάνωση που να βασίζεται στην τύχη της κληρωτίδας. Θέλουμε να διακρίνονται οι καλύτεροι. Το να ανεβεί μια ομάδα στο επόμενο γκρουπ δυναμικότητας αποτελεί κίνητρο. Μεγάλο».

Οσα έγιναν αυτή την εβδομάδα είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που δημιουργεί η πανδημία. Η UEFA σκέφτεται να δημιουργήσει ένα ταμείο αλληλεγγύης για όσους έπαθαν ζημιές;

«Το σκεφτόμαστε. Πέρυσι στηρίξαμε τις ομοσπονδίες με χρηματοδοτικά προγράμματα. Θα μπορούσαμε ίσως να κάνουμε κάτι και ειδικά για τις ομάδες, αλλά θέλουμε γι’ αυτό τη συνεργασία τους. Να βρεθούν χρήματα για να στηριχθούν όλοι, αλλά στη βάση μιας συνεργασίας. Οταν ένα ωραίο πρωί μαθαίνεις ότι δώδεκα προετοιμάζουν μια ανταρσία, μόνο και μόνο γιατί έχουν οικονομικά προβλήματα, τι να κάνεις; Νομίζω ότι εμείς έχουμε αποδείξει πως μπορούμε να δημιουργήσουμε μηχανισμούς εσόδων. Τίποτα δεν έγινε τυχαία αυτά τα χρόνια. Να δούμε τι εγγυήσεις απαιτούνται, πόσα χρήματα χρειάζονται κ.λπ. Αλλά στη βάση μιας συνεργασίας».

Δεν διαφωνώ. Νομίζω όμως ότι δεν προβάλλετε κάποιες επιλογές σας. Για παράδειγμα, από πέρυσι έχουν χαλαρώσει οι έλεγχοι που γίνονταν στο πλαίσιο του Financial Fair Play.

«To FFP υπάρχει και θα υπάρχει για καιρό. Αλλά ζούμε σε έναν πραγματικό κόσμο. Εξαιτίας της COVID-19 υπάρχει παντού στήριξη επιχειρήσεων – δεν κάνουμε κάτι διαφορετικό. Δίνουμε χρόνο στις ομάδες να προσαρμοστούν στη νέα τους πραγματικότητα. Πέρυσι, για παράδειγμα, πήραμε μια δύσκολη απόφαση: να μη γίνουν τα τελικά του Euro (παρά τα τηλεοπτικά συμβόλαια που είχαμε) και να παραταθεί η σεζόν για να ολοκληρωθούν τα πρωταθλήματα, το Τσάμπιονς και το Γιουρόπα Λιγκ. Χάρη σε αυτή μας την απόφαση οι ομάδες ανέπνευσαν οικονομικά. Αν τον περασμένο Απρίλιο είχαμε αποφασίσει το τέλος της σεζόν και την ακύρωση των διοργανώσεων και των πρωταθλημάτων, η ζημιά των ομάδων θα ήταν αφόρητη. Αποτρέψαμε μια καταστροφή.

Αυτή η εβδομάδα έβγαλε πάντως στην επικαιρότητα και μια νοσταλγία για ένα άλλο ποδόσφαιρο – ένα ποδόσφαιρο όπου δεν είναι όλα μπίζνες. Εσείς, κ. Μαρκέτι, νοσταλγείτε τα χρόνια του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όταν η Μάλμε μπορούσε να παίξει στον τελικό;

«Ολοι υποφέρουμε και από νοσταλγία. Αλλά οι εποχές έχουν αλλάξει. Και το ποδόσφαιρο που βλέπουμε τώρα είναι ωραιότερο – απλά μας λείπει η παιδική μας ηλικία και το εκτιμάμε λιγότερο. Η νέα φόρμουλα του Τσάμπιονς Λιγκ θα έχει πιο πολλά νοκ άουτ ματς. Σας υπόσχομαι πως το Τσάμπιονς Λιγκ των 36 ομάδων θα είναι περισσότερο συναρπαστικό».

Αλήθεια, γιατί δεν σκέφτεστε να αρχίσει το νέο Τσάμπιονς λιγκ το 2022 π.χ. αντί για το 2024; Οι σύλλογοι θα έπαιρναν πιο πολλά χρήματα. Ομολογώ ωστόσο ότι βρίσκω το νέο φορματ της διοργάνωσης αρκετά περίπλοκο.

«Μην ξεχνάτε ότι το 2022 υπάρχει το Μουντιάλ του Κατάρ που θα γίνει χειμώνα. Υποχρεωτικά το 2022 θα υπάρξουν αλλαγές στις ημερομηνίες των διοργανώσεων: όλη η σεζόν θα είναι διαφορετική. Φυσικά είμαστε ανοιχτοί σε κάθε συζήτηση. Το φορμάτ είναι μάλλον απλό. Και στην Ελλάδα πρέπει να σας χαροποιεί ότι οι θέσεις των ομάδων αυξάνονται από 32 σε 36».

Στην Ελλάδα μάς προβληματίζει πολύ τι είναι αυτό το Conference League, το οποίο θα ξεκινήσει του χρόνου. Θα έχουμε τρεις ομάδες σε αυτό. Θα υπάρχουν χρήματα για τις ομάδες που θα συμμετέχουν; Και θα είναι ανάλογα του Γιουρόπα Λιγκ;

«Θέλαμε αυτή τη διοργάνωση για να μεγαλώσουμε τον αριθμό των ομάδων που παίρνουν μέρος σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Τα χρήματα βέβαια θα είναι λιγότερα από αυτά που παίρνουν οι ομάδες που αγωνίζονται στο Γιουρόπα Λιγκ. Αλλά επειδή θα πάρουν μέρος σε αυτό ομάδες που δεν θα έπαιζαν στην Ευρώπη σε διαφορετική περίπτωση, νομίζω ότι είναι χρήσιμα χρήματα. Εύχομαι στις ελληνικές ομάδες να τα αξιοποιήσουν».

Βαρύ το πλήγμα της COVID στο ποδόσφαιρο

Τώρα που η ιστορία της Ευρωπαϊκής Σούπερ Λίγκας ολοκληρώθηκε, μένει να απαντηθεί η τελευταία απορία. Ολο αυτό που συνέβη και που κράτησε τρεις μόλις ημέρες ήταν αποτέλεσμα της απληστίας κάποιων μεγαλόσχημων παραγόντων που θέλησαν να εισπράξουν όλα τα χρήματα που υπάρχουν στην τηλεοπτική κυρίως αγορά για το ποδόσφαιρο ή ήταν αποτέλεσμα του πανικού που προκαλούν οι τρύπες στους ισολογισμούς που δημιουργήθηκαν εξαιτίας της πανδημίας;
Μοιάζει να ισχύει το πρώτο, αλλά κάτι μου λέει ότι ισχύει το δεύτερο. Από το 1998 μέχρι σήμερα οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί σύλλογοι σκέφτονται την πιθανότητα να διοργανώσουν μόνοι μια κλειστή λίγκα. Ομως μόλις εφέτος η απειλή απέκτησε περιεχόμενο: οι δώδεκα που ανακοίνωσαν την απόσχισή τους παρουσίασαν ένα φορμάτ μιας νέας διοργάνωσης, κάλεσαν και άλλες ομάδες για να συζητήσουν και κυρίως ισχυρίστηκαν ότι βρήκαν χρήματα. Οχι τυχαία, το ποσό των 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ που ισχυρίζονται πως θα τους έδινε η JP Morgan είναι το ίδιο που και η UEFA ανακοίνωσε ότι θα ψάξει μέσω αγγλικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Κάτι μου λεει πως αντιπροσωπεύει το κόστος μιας συνολικής ζημιάς που προκάλεσε η COVID-19 στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.
H UEFA βγήκε κερδισμένη. Η συστράτευση όλων μαζί της ήταν και για τους ανθρώπους της μια ευχάριστη έκπληξη. Αρκεί να μην αποδειχθεί πως εν τέλει οι δώδεκα τη μετέτρεψαν σε ένα είδος κυνηγού επενδυτικών κεφαλαίων που τρέχει για χάρη τους. Γιατί τότε η UEFA θα είναι η νικήτρια ενός ματς που έχει κάνει τους δώδεκα πλουσιότερους με τις ευλογίες της. Και τις τραπεζικές εγγυήσεις της…