Ριψοκίνδυνα παιχνίδια της Τουρκίας

Μπορούν η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία να προσδοκούν ότι η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.) της 11ης Δεκεμβρίου 2020 θα επιβάλει ουσιαστικές κυρώσεις στην Τουρκία; Ασφαλώς και όχι!

Η «ανάσα ζωής» που έλαβε η τουρκική οικονομία από την πρόσφατη εκποίηση στο Qatar των «ασημικών» του τουρκικού χρηματιστηρίου ίσως δεν είναι και τόσο άσχετη με την προκλητικότητα που επιδεικνύει η Τουρκία έναντι της Ελλάδος (άρα και έναντι της Ε.Ε.) λίγες ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της 11ης Δεκεμβρίου.

Επίσης, η δυνατότητα της Τουρκίας να αγοράζει ακόμα οπλικά συστήματα (και γερμανικά…) προφανώς και επηρεάζει τη στάση της Angela Merkel, η οποία θεωρεί μεταξύ πολλών άλλων «υπερβολική αντίδραση» και αυτήν την επιβολή εμπάργκο πώλησης ευρωπαϊκών όπλων στην Τουρκία.

Και, βέβαια, η απώλεια του πλεονεκτήματος της στενής σχέσης του R.T. Erdoğan με τον απερχόμενο πλέον πρόεδρο D. Trump αναμφίβολα είναι μία ακόμα μεγάλη ευκαιρία για τη γερμανίδα καγκελάριο, ώστε να «περισφίξει» τον τούρκο πρόεδρο και να αυξήσει την επιρροή της σε αυτόν.

Η στάση που τηρεί η Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας καθ’ όλην τη διάρκεια της πολύμηνης και πολλαπλώς εμπρηστικής συμπεριφοράς της (βλ. επιχείρηση διάτρησης των ελληνικών συνόρων στον Εβρο από μετανάστες-πρόσφυγες, παραβιάσεις της ελληνικής και της κυπριακής υφαλοκρηπίδος, ρητές αμφισβητήσεις της εδαφικής κυριαρχίας της Ελλάδος κ.λπ.) καταδεικνύει ότι γνώμονας της (γερμανικής) ηγεσίας της Ε.Ε. δεν είναι η εσωτερική ασφάλεια και τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Ε.Ε., αλλά αποκλειστικά και μόνον τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα της Γερμανίας.

Η Γερμανία επ’ ουδενί προτίθεται να αποδεχθεί ότι ίσως μείνει «εκτός νυμφώνος» στο γεωπολιτικό και ενεργειακό παιχνίδι της Ανατολικής Μεσογείου και της Λιβύης. Στις περιοχές αυτές η Γαλλία, δηλαδή το αντίπαλο δέος της Γερμανίας εντός της Ε.Ε., εκμεταλλευόμενη τη μακρά «χειμερία νάρκη» των ΗΠΑ του D. Trump, διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο, υποστηρίζοντας σθεναρά τα εκ του Διεθνούς Δικαίου και εκ των διεθνών συνθηκών απορρέοντα δίκαια της Ελλάδος και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στο πλαίσιο αυτό, το μόνον που μπορεί να πράξει η Γερμανία, αφενός για να διαφυλάξει τις ούτως ή άλλως μακροχρόνιες και στενές πολιτικο-οικονομικές σχέσεις της με την Τουρκία και αφετέρου για να αποκτήσει ουσιώδη ρόλο στο γεωπολιτικό και ενεργειακό παιχνίδι της Μεσογείου, είναι να διατηρήσει ένα τέτοιο κλίμα, όπου η παρέμβασή της υπό την ιδιότητα του διαμεσολαβητή / μεσάζοντος / ειρηνοποιού θα της εξασφαλίσει σημαντικότατα οφέλη την επόμενη ημέρα και από τις δύο πλευρές…

Η Ιστορία θα δείξει. Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία επιβάλλεται να βρίσκονται σε μέγιστη διπλωματική εγρήγορση και επιχειρησιακή επιφυλακή. Ως γνωστόν, τα πιο μεγάλα «παιχνίδια» και τα πιο ριψοκίνδυνα τολμήματα γίνονται κατά τις μεταβατικές πολιτικές περιόδους, οπότε και (φαίνεται ότι) υπάρχει «κενό εξουσίας»…

Ο κ. Κωνσταντίνος Παΐδας
είναι αναπληρωτής καθηγητής του ΕΚΠΑ.