Πόλος έλξης επενδύσεων οι περιοχές με «ταυτότητα»

^«Μια πόλη δεν πρέπει απλώς να ισχυρίζεται ότι είναι μοναδική – πρέπει να αποδείξει ότι είναι μοναδική». Οι Αρχές ενός τόπου πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να εντοπίσουν τις αδυναμίες και τις απειλές για το εμπορικό τους σήμα, επιβάλλοντας μέτρα με τη συναίνεση όλων των ενδιαφερομένων, ώστε να μετατραπούν τα μειονεκτήματα σε ευκαιρίες και πλεονεκτήματα για την περιοχή.

Εχουν πλέον πολλά εργαλεία οι δήμοι για αυτό, από τον χαρακτηρισμό χρήσεων γης ως την αδειοδότηση επιχειρήσεων, είναι στο χέρι όλης της τοπικής κοινωνίας να αποφασίσει για το τι υπεραξία θέλει να έχει ο τόπος τους, ως περιουσιακό στοιχείο, όχι ως ένας απλός γεωγραφικός προσδιορισμός με παράδοση, ιστορία κ.λπ., αλλά με συγκεκριμένη υπεραξία στην αγορά.

Με αυτές τις θέσεις η Στέλλα Ι. Τσαρτσαρά, ειδικός στο Branding του Τόπου και στις Επενδύσεις Αντικτύπου στην Ασημένια Οικονομία, δείχνει τον δρόμο για το «τι μπορούν να μάθουν οι δήμοι» στο σημερινό σύνθετο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον σε μια συνομιλία της με τον Martin Boisen, αντιπρόεδρο της διεθνούς ένωσης Place Branding, ο οποίος θέτει τα ερωτήματα.

Τι σημαίνει Οργανισμός Διαχείρισης του Τόπου;

«Ενώ οι ΟΤΑ θα πρέπει να διαδραματίσουν τον δημοκρατικό ρόλο που τους ανήκει στη διαδικασία  της θέσπισης branding, της ταυτότητας δηλαδή του τόπου, διευκολύνοντάς τη, δεν θα πρέπει να κυριαρχούν και να υπαγορεύουν αυτή τη διαδικασία. Μια πολυεπίπεδη συνεργασία, συμπεριλαμβανομένων άλλων τοπικών, ιδιωτικών και άλλων ενδιαφερομένων παραγόντων, επιχειρήσεων κ.λπ.,  ιδανικά διαχειριζόμενη από τον δήμο αλλά και από μια αυτοχρηματοδοτούμενη αστική εταιρεία, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που θα διαχειρίζεται την εικόνα της περιοχής, του δήμου ή της Περιφέρειας και που δεν εξαρτάται από κρατικές επιχορηγήσεις, θα ήταν ιδανική για το ελληνικό πλαίσιο».

Γιατί ένας τόπος πρέπει να καθορίσει λοιπόν Σχέδιο Branding & Marketing του τόπου; Ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα με έναν ΟΤΑ που δεν θα το κάνει;

«Είναι σαφές ότι τα οφέλη είναι σημαντικά για τις περιοχές που προωθούν το brand τους, την ταυτότητα του τόπου τους αλλά και τον εαυτό τους, τις επιχειρήσεις τους, τις δραστηριότητές τους, με επιτυχία. Τα περιουσιακά τους στοιχεία αποκτούν μεγαλύτερη ορατότητα και επομένως προσελκύουν στοχοθετημένες και περισσότερες επενδυτικές ευκαιρίες, εντοπίζονται οι τοπικοί πόροι τους και αναδεικνύονται, αποκτούν προστιθέμενη αξία που αλλιώς δεν θα την είχαν αν δεν ενεργοποιούνταν η διαδικασία branding του τόπου, που εάν προωθηθούν σωστά θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη. Οπως θα μπορούσε να γίνει με τις ιαματικές πηγές της χώρας που αυτή τη στιγμή είναι αναξιοποίητες, ενώ θα μπορούσαν να αποτελέσουν από τα πρώτα ενεργητικά για επενδύσεις. Το ξέρω, διότι έχω δεξαμενή επενδυτών για τον συγκεκριμένο τομέα, που περιμένουν να έρθουν στην Ελλάδα, αλλά για να επενδύσουν πρέπει να δουν προϊόν που θα γίνει branded όπως πρέπει και για αυτό δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχει τεχνογνωσία για να γίνει».

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα για το τι θα μπορούσε να είναι ένα επιτυχημένο Σχέδιο Branding & Marketing του τόπου;

«Ας κάνουμε μιαν άσκηση προσομοίωσης στον Ασημένιο Τουρισμό 55+, που είναι η ειδικότητά μου. Η αγορά που έχει τη μεγαλύτερη αγοραστική ικανότητα, χρόνο για να ταξιδέψει και να αναζητήσει δραστηριότητες όλον τον χρόνο, είναι η αγορά-στόχος άνω των 55 ετών. Εστω ότι ένας ΟΤΑ επενδύει σε αυτή την αγορά και επιχειρεί να δημιουργήσει ταυτότητα brand Ασημένιας Οικονομίας για τον δήμο ως τόπο όπου θα προσελκύσει άτομα ηλικίας 55+ για έναν αριθμό δραστηριοτήτων. Αυτό σημαίνει εντοπισμό ειδικευμένης ζήτησης στην αγορά ακινήτων π.χ. για σπίτια χωρίς σκάλες (λόγω εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας στον πληθυσμό αυτόν), δημιουργία επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών για την ομάδα-στόχο 55+ όχι μόνο στον τουρισμό, αλλά και στην εστίαση, στη διεξαγωγή δραστηριοτήτων, στην άσκηση, σε σπορ, ειδικής ξενάγησης, κ.λπ. Παίρνει την πρωτοβουλία να προσελκύσει επενδύσεις για τη διεξαγωγή και την υλοποίηση του Σχεδίου ReBranding ως Ασημένιου Προορισμού, ή μέσω ιδίων πόρων που πλέον είναι σπάνιοι στους δήμους, ή μέσω ενός πολυεπίπεδου Οργανισμού Διαχείρισης του Τόπου.

Τεχνογνωσία

H μπορεί να υλοποιήσει ο δήμος μόνος του τη χρηματοδότηση της μελέτης, τη σύσταση τμήματος διαχείρισης του Σχεδίου στον δήμο, το οποίο είναι μακροπρόθεσμο και έχει φυσικά και την τεχνογνωσία να το φέρει εις πέρας, εποπτεύοντας την έκβαση, τις εξελίξεις, τη διαχείριση και οργάνωση δράσεων γύρω από το Σχέδιο Β&Μ κ.λπ. Η αρχική σύσταση του Οργανισμού Διαχείρισης του Branding του Τόπου θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από κονδύλια της ΕΕ για τα δύο πρώτα έτη.
Αυτός ο φορέας δημιουργεί τη Στρατηγική Branding ως Ασημένιου Προορισμού που βασίζεται σε συζητήσεις με το κοινό σχετικά με το όραμα και την ταυτότητα του τόπου τους ως Ασημένιου Προορισμού.

Ασημένιος Προορισμός

Αυτός ο Οργανισμός συγκεντρώνει κυρίως τις προσπάθειές του στην κατασκευή του Προϊόντος Ασημένιου Προορισμού του Τόπου. Αναγνωρίζει τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες του Brand του Τόπου ως Ασημένιου Προορισμού και λαμβάνει μέτρα για τη προσαρμογή του τόπου σε αυτή τη κατεύθυνση, με τη συναίνεση όλων των ενδιαφερομένων, ώστε να μετατραπούν τα ενεργητικά και περιουσιακά στοιχεία ενός τόπου σε επενδυτικές ευκαιρίες και πλεονεκτήματα Ασημένιου Προορισμού για την περιοχή.

Μετά από αυτά τα βασικά βήματα, κάθε δήμος θα πρέπει να επικεντρωθεί στην USP για την ανάπτυξη των προϊόντων του και την προβολή του βασισμένος σε διαφοροποιημένα στοιχεία όπως το τοπίο (Πάρος), η προσβασιμότητα και οι υπηρεσίες (Ρόδος, Αθήνα) ή στο θεματικό branding όπως η ιστορία και η θρησκευτικότητα ενός τόπου, π.χ. Πάτμος, Δελφοί, Επίδαυρος, Yδρα, Αθήνα, ή στον ιαματικό τουρισμό (δήμοι με ιαματικές πηγές) ή στο branding ενός συγκεκριμένου lifestyle (κυρίαρχα ελληνικά νησιά στον παγκόσμιο χάρτη προορισμών) κ.ά.».

Οι κάτοικοι της Πάρου και οι 300 ανεμογεννήτριες

Εχουν πλέον πολλά εργαλεία οι δήμοι για για την ανάπτυξη των προϊόντων τους και την προβολής τους. Από τον χαρακτηρισμό χρήσεων γης ως την αδειοδότηση επιχειρήσεων και είναι στο χέρι όλης της τοπικής κοινωνίας να αποφασίσει για το τι υπεραξία θέλει να έχει ο τόπος τους, ως περιουσιακό στοιχείο, όχι ως ένας απλός γεωγραφικός προσδιορισμός με παράδοση, ιστορία κ.λπ., αλλά με συγκεκριμένη υπεραξία στην αγορά.

Οπως σημειώνει η κυρία Τσαρτσαρά:

«Ενα παράδειγμα ήταν όταν όλοι οι κάτοικοι της Πάρου εναντιώθηκαν στην τοποθέτηση αιολικού πάρκου 300 ανεμογεννητριών τερατωδών διαστάσεων, που θα άλλαζαν για πάντα το τοπίο της. Με αυτή την έννοια προστατεύουν την ταυτότητα της Πάρου ως προορισμού για ήπιο τουρισμό, την αγορά ακινήτων και μια σειρά άλλων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που θα έσβηναν αν κάτι τέτοιο συνέβαινε στον τόπο τους.

Ατυπα λοιπόν οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες, αλλά και οι Αρχές της Πάρου, δρουν κάτω από συντονισμένο σχέδιο. Αυτή η δημόσια διαβούλευση θα μπορούσε να μετεξελιχθεί σε μόνιμο Οργανισμό Διαχείρισης του Τόπου με κοινό όραμα, στρατηγική του τι θέλουν να είναι ο τόπος τους και πώς να το επιτύχουν».