Περιμένουν θερμό Σεπτέμβριο

Για κοινωνική και πολιτική αναταραχή προετοιμάζεται η κυβέρνηση από τον Σεπτέμβριο και μετά. Η μακρά προεκλογική περίοδος των ευρωεκλογών και των βουλευτικών εκλογών, το αποτέλεσμά τους αλλά και το θέρος αδρανοποίησαν ακραίες δυνάμεις. Το διάστημα της ηρεμίας δεν πρόκειται να διαρκέσει, και αυτό το γνωρίζουν καλά τόσο στο Μέγαρο Μαξίμου όσο και στα αρμόδια υπουργεία και αποτελεί έναν από τους λόγους που βιάζονται να νομοθετήσουν μέσα στον Αύγουστο. Το πανεπιστημιακό άσυλο, η αποφυλάκιση Κορκονέα, τα Εξάρχεια και οι επέτειοι του Πολυτεχνείου και της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου στις 6 Δεκεμβρίου μπορεί να γίνουν αφορμές για βιαιότητες. Η αποφυλάκιση σχεδόν όλων των μελών των τρομοκρατικών οργανώσεων σε αυτή τη συγκυρία έχει σημάνει πολιτικό και επιχειρησιακό συναγερμό στην κυβέρνηση.

Ανησυχία για έναν
νέο κύκλο έντασης

Στις 23 Ιουλίου το κέντρο της Αθήνας έκλεισε από την πορεία διαμαρτυρίας φοιτητικών συλλόγων, εκπαιδευτικών και κομμάτων της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς για την κατάργηση του ασύλου. Η πορεία δεν είχε τη μαζικότητα που ήθελαν οι διοργανωτές γιατί πολλοί από αυτούς που υπολόγιζαν ότι θα συμμετείχαν έλειπαν σε διακοπές. Το ραντεβού έχει ανανεωθεί για τον Σεπτέμβριο. Η κυβέρνηση, παρότι παρακολουθεί στενά τις διεργασίες σε αυτούς τους χώρους, δεν σκοπεύει να υποχωρήσει από τις εξαγγελίες της. Σταθερή άποψη του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ότι εφόσον γνωστοποίησε, και μάλιστα αναλυτικά, το πρόγραμμά του στον ελληνικό λαό πριν από τις εκλογές έχει λάβει τη νομιμοποίηση να το εφαρμόσει χωρίς παρεκκλίσεις.

Σκοπεύει να αναζητήσει
συναινέσεις

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα αναζητήσει συναινέσεις ή ότι δεν θα ζητήσει από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να πάρουν ξεκάθαρες θέσεις στα ζητήματα που θα ανακύψουν. Ο μετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος που ξεκίνησε το 2010 ως απόρροια της οικονομικής κρίσης ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί. Ο Πρωθυπουργός προωθεί κάποιες αυτονόητες πρωτοβουλίες με προφανή συμβολισμό, όπως π.χ. η ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Αριθμού Εκτακτης Ανάγκης «112» ή ο καθαρισμός του οικοπέδου-πυριτιδαποθήκης στο Μάτι. Κυρίως όμως φαίνεται ότι θέλει να αξιοποιήσει το πολιτικό του κεφάλαιο, όσο είναι ακόμη άθικτο, για να διαμορφώσει έναν ευρύτερο χώρο υποστήριξης της πολιτικής του, πολύ πέρα από τα όρια της παραδοσιακής Δεξιάς.

Το άσυλο, το ΚΙΝΑΛ
και η Κεντροαριστερά

Το κεντρώο μετριοπαθές προφίλ του αποτελεί πλεονέκτημα σε αυτή τη φάση. Τον βοηθά να προωθήσει προοδευτικές αλλαγές χωρίς αντιδράσεις από τους σκληροπυρηνικούς της Νέας Δημοκρατίας, φέρνοντας ταυτόχρονα σε αμηχανία τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο κ. Μητσοτάκης ήδη κυβερνά με την Κεντροαριστερά, χωρίς το Κίνημα Αλλαγής, το οποίο δυσκολεύεται να διατηρήσει την πολιτική των ίσων αποστάσεων όταν τα ικανότερα μεσαία στελέχη του αποδέχονται το ένα μετά το άλλο τις θέσεις που τους προσφέρονται στον κρατικό μηχανισμό.

Η ρύθμιση για το πανεπιστημιακό άσυλο ήδη προκαλεί τριβές, παρότι το Κίνημα Αλλαγής έχει αποφασίσει να την ψηφίσει εφόσον βελτιωθεί η διατύπωσή της. Η κυβέρνηση θέλει να προστατεύονται οι χώροι μέσα αλλά και γύρω από τα πανεπιστήμια και υπάρχει η σκέψη για την ίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας. Επιπλέον, έχει εξαγγείλει ότι μέχρι το τέλος του έτους θα καταθέσει στη Βουλή ένα μεγάλο νομοσχέδιο για την Παιδεία.

Το Κίνημα Αλλαγής σε ένα άτυπο ενημερωτικό σημείωμα για το άσυλο εγκαλεί την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί το θέμα «ως κεντρικό στοιχείο της επικοινωνιακής της πολιτικής, αντιμετωπίζοντάς το με τη λογική «νόμος και τάξη»», χωρίς να το συνδυάζει με την αναβάθμιση των ΑΕΙ. «Πρόκειται για μια εξόχως λαϊκιστική και αυταρχική λογική, «αντεστραμμένο είδωλο» της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ», ο οποίος δεν έλεγε τίποτε για την ανομία στα πανεπιστήμια, σημειώνει το ΚΙΝΑΛ με μια συγκρουσιακή, σε λεκτικό επίπεδο τουλάχιστον, λογική.

Ο εκλογικός νόμος και η ψήφος των ομογενών

Η πρόθεση του κ. Μητσοτάκη να αποσυνδέσει την ψήφο των ομογενών από τον νέο εκλογικό νόμο και να φέρει άμεσα αυτόνομη ρύθμιση στη Βουλή θα είναι ακόμα μία αφορμή αναταράξεων, καθώς χρειάζεται να ψηφιστεί από 200 βουλευτές. Τον Μάιο του 2018, όταν ο τότε πρόεδρος της ΝΔ έφερε για μία ακόμα φορά το θέμα στη Βουλή, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι «τα παιδιά του brain drain έχουν το δικαίωμα να ψηφίζουν από τις χώρες διαμονής τους», επιφυλάχθηκε για τους μετανάστες τρίτης ή τέταρτης γενιάς και δεσμεύθηκε ότι θα κατατεθεί νομοθετική πρωτοβουλία από το υπουργείο Εσωτερικών. Τίποτε δεν έγινε και, έναν χρόνο μετά, λίγο πριν από τις εκλογές, εκπρόσωποι ελληνικών κοινοτήτων του εξωτερικού κατήγγειλαν την κωλυσιεργία της κυβέρνησης Τσίπρα επισημαίνοντας ότι ένιωθαν «εξαπατημένοι». Δεν θα είναι καθόλου απλό και ανέξοδο για τον ΣΥΡΙΖΑ και για άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης να ανοίξουν μέτωπο με την κυβέρνηση για το συγκεκριμένο θέμα. Αλλά και ο κ. Μητσοτάκης δεν θα μπορέσει εύκολα να πείσει τα άλλα κόμματα να δεχθούν ότι οι ψήφοι των Ελλήνων του εξωτερικού θα προσμετρούνται στην Επικράτεια, κάτι που ευνοεί καταφανώς τη ΝΔ.

Η επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ στους δρόμους

Οσο η κυβέρνηση απολαμβάνει την περίοδο χάριτος και ο ΣΥΡΙΖΑ δυσκολεύεται να αναρρώσει από τις συνέπειες της εκλογικής ήττας του, αυτές οι συγκρούσεις μπορεί να ευνοήσουν τελικά τον κ. Μητσοτάκη. Ωστόσο αν η βιασύνη του Πρωθυπουργού να αλλάξει σελίδα η χώρα καταλήξει σε πολιτική αμνήστευση του ΣΥΡΙΖΑ, δεν αποκλείεται να βρει τον κ. Τσίπρα μπροστά του πιο γρήγορα από όσο υπολογίζει. Ακόμα και αν στο Μέγαρο Μαξίμου αντιμετωπίζουν ως «ανέκδοτο» την ιδέα να ξαναδούν σύντομα τον ΣΥΡΙΖΑ στους δρόμους.