Η τελευταία πράξη της πολιτικής παράστασης του Αλέξη Τσίπρα και του Πάνου Καμμένου θα αρχίσει να εκτυλίσσεται από το βράδυ της Κυριακής.
Με την ανακοίνωση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος στα Σκόπια για τη συμφωνία των Πρεσπών, ο χρόνος για τις εξελίξεις στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα. Εν όψει αυτών, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι επιχειρούν απεγνωσμένα, στο πεδίο των εντυπώσεων κυρίως, να πάρουν αποστάσεις ο ένας από τον άλλον.

Απειλές και ελπίδες

Ο μεν κ. Καμμένος βλέπει την ηγεσία της κυβέρνησης και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να προσποιούνται περίπου ότι δεν τον γνωρίζουν και απειλεί με ανατροπή της κυβέρνησης, ματαίωση της συμφωνίας των Πρεσπών και άλλα ηρωικά, ο δε κ. Τσίπρας, με τρόπους έμμεσους ή και φανερούς, επιχειρεί να εξωθήσει τον κυβερνητικό εταίρο του σε κάποια κίνηση η οποία εκτιμά ότι θα λειτουργήσει λυτρωτικά για τον ίδιο και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Στην πραγματικότητα, από την ερχόμενη εβδομάδα οι κ.κ. Τσίπρας και Καμμένος θα είναι υποχρεωμένοι να ρίξουν τις χαμογελαστές μάσκες με τις οποίες πολιτεύθηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Και στο πλαίσιο αυτό θα κληθούν να επινοήσουν το σενάριο με το οποίο θα πορευθούν προς τις εκλογές.

Διαζύγιο τον Μάρτιο;

Ο Πρωθυπουργός έχει ήδη δείξει τις διαθέσεις του. Θεωρεί ότι η σχέση με τους ΑΝΕΛ είναι πλέον ένα μεγάλο βαρίδι και δηλώνει στον διεθνή Τύπο, με τελευταία σχετική αναφορά στη «Wall Street Journal», ότι η κυβέρνησή του θα συνεχίσει και μετά την ψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών από την ελληνική Βουλή, ακόμα και χωρίς να επιβιώσει ο συνασπισμός με τους ΑΝΕΛ. Μόλις πριν από τρεις εβδομάδες όμως ο ίδιος ο κ. Τσίπρας δήλωνε με βεβαιότητα από τη Θεσσαλονίκη ότι ο κ. Καμμένος δεν θα προκαλέσει πρόβλημα στη σταθερότητα της κυβέρνησης και στην πορεία της χώρας. Σήμερα οι σχεδιασμοί του έχουν αλλάξει και φαίνεται πως προτάσσει τη θεωρία και τη στρατηγική των αναδιατάξεων στο πολιτικό σκηνικό, υποδυόμενος κατά περίσταση τον σοσιαλδημοκράτη, τον φιλοαμερικανό, τον σύμμαχο του Μοράλες ή οτιδήποτε άλλο θεωρεί πως εξυπηρετεί τους στόχους του.
Χωρίς να είναι απολύτως σαφές πώς θα καταστεί δυνατή η επαλήθευση των νέων σεναρίων του Μεγάρου Μαξίμου, οι περισσότερες εκδοχές για τις εξελίξεις περνούν και εξαρτώνται από τα όσα θα συμβούν στα Σκόπια.
Σε μια περίπτωση απόρριψης της συμφωνίας στο δημοψήφισμα της Κυριακής, οι δύο εταίροι θα πάρουν μια βαθιά ανάσα ανακούφισης. Θεωρητικώς θα αρχίσουν να συζητούν για το πώς θα παρατείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον χρόνο παραμονής τους στην εξουσία. Παρά ταύτα, σε μια τέτοια περίπτωση, ο κ. Τσίπρας ενδέχεται να αντιμετωπίσει πρόβλημα στην προσπάθειά του να ξεφύγει από την πολιτική ομηρεία, καθώς ο Πάνος Καμμένος θα εμφανιστεί ενισχυμένος και «δικαιωμένος» και θα γίνει πιο σύνθετη η διαδικασία της απεμπλοκής, καθώς θα έχει εκλείψει η αφορμή ρήξης με τους ΑΝΕΛ.

Τα σενάρια «καμικάζι»

Σε περίπτωση που το δημοψήφισμα περάσει, θα αρχίσει να δρομολογείται η διαδικασία επικύρωσης της συμφωνίας από τη Βουλή των Σκοπίων και εν συνεχεία της Ελλάδας.
Ο Πρωθυπουργός έδωσε την προηγούμενη εβδομάδα ένα χρονοδιάγραμμα (το οποίο πάντως είχε προηγουμένως συμφωνήσει με τον υπουργό Αμυνας). Κατά τα όσα δήλωσε στη «Wall Street Journal», η συμφωνία θα έλθει προς κύρωση στο ελληνικό Κοινοβούλιο τον Μάρτιο του 2019. Εκεί θα πρέπει και να ληφθούν οι αποφάσεις του κ. Καμμένου για το πολιτικό του μέλλον. Κάποιοι βλέπουν τον αρχηγό των ΑΝΕΛ να συνεργάζεται με ένα από τα νέα «πατριωτικά» σχήματα, άλλοι δεν αποκλείουν και το φαινομενικά απίθανο: υπό τον φόβο της πολιτικής αφάνειας να ψηφίσει ακόμα και αυτός τη συμφωνία, με αντάλλαγμα μία θέση σε ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ.
Οσο όλα αυτά απομένουν να δρομολογηθούν, τις τελευταίες ημέρες έχουν αρχίσει να διακινούνται σενάρια με πολλαπλές εκδοχές και παραλλαγές.
Είτε ότι ο Πρωθυπουργός είναι έτοιμος να τινάξει στον αέρα τη συμφωνία και έπειτα από μια σκηνοθετημένη ανατροπή του από τους ΑΝΕΛ να φορτώσει την εκκρεμότητα στον Κυριάκο Μητσοτάκη, είτε ότι, στην περίπτωση που δεν καταστεί εφικτή η αναστολή των μειώσεων στις συντάξεις, θα προκηρύξει εκλογές πολύ νωρίτερα από την άνοιξη του 2019, με σημαία τον αγώνα του υπέρ συνταξιούχων, αδυνάμων κ.λπ.

Φημολογία και διαβεβαιώσεις

Η σεναριολογία αυτή έχει προκαλέσει ανησυχίες και στις ξένες πρωτεύουσες, όπου η επιφυλακτικότητα για τις διαθέσεις του κ. Τσίπρα και το ενδεχόμενο να μην κλείσει τελικώς το Σκοπιανό έχει ενταθεί. Είναι χαρακτηριστικό στο πλαίσιο αυτό ότι ο Πρωθυπουργός κατά το πρόσφατο ταξίδι του στις ΗΠΑ ένιωθε την ανάγκη να διαβεβαιώνει με κάθε τρόπο πως το θέμα θα προχωρήσει.
Οπως επιμένουν δε κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, οι εκλογές με το θέμα ανοιχτό θα πρέπει να αποκλειστούν με τα σημερινά δεδομένα, καθώς θα σημάνουν την πλήρη απαξίωση του Πρωθυπουργού από την αμερικανική και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Και επιπλέον, αυτό θα σημάνει μια αναμέτρηση δημοψηφισματικού Τύπου, συνθήκη προνομιακή για τη ΝΔ.

Το ενδεχόμενο πολλαπλών εμπλοκών

Εν όψει του αποτελέσματος της Κυριακής, όλα τα επιτελεία των κοινοβουλευτικών κομμάτων προσπαθούν να μαντέψουν τις διαθέσεις του κ. Τσίπρα για τον χρόνο των εκλογών. Κυριαρχεί δε η εντύπωση ότι για μία ακόμα φορά ο Πρωθυπουργός και η ομάδα που τον περιβάλλει θα επινοήσουν κάποιο τέχνασμα, με στόχο την πρόκληση παρατεταμένης αναστάτωσης και αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων.
Ο χρονικός ορίζοντας ενός τέτοιου σχεδίου πολιτικής αναταραχής φθάνει έως και την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020. Ενδεχομένως δε και πέραν αυτού του ορίου, καθώς η διεξαγωγή εκλογών με το σύστημα της απλής αναλογικής θα κρύβει πάντοτε τον σοβαρό κίνδυνο ακυβερνησίας και πολιτικής σύγκρουσης εκτός ορίων.
Η πιθανότητα αυτή, η οποία πάντως εν πολλοίς εξαρτάται από το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών και το πόσο ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση θα σχηματιστεί, εγκλωβίζει τη χώρα στα πολιτικά τεχνάσματα του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του. Ξένες κυβερνήσεις, οικονομικοί οργανισμοί, επενδυτικοί κύκλοι, επιχειρηματίες και λοιποί ενδιαφερόμενοι τηρούν αυτή την περίοδο τις επιφυλάξεις και τις αποστάσεις τους από την Ελλάδα και πολύ περισσότερο από την κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου.
Υπό αυτήν την έννοια και ασχέτως των μεθοδεύσεων ή επινοήσεων του Πρωθυπουργού και των συνεργατών του, οι περισσότεροι εντός και εκτός χώρας αναμένουν τη διαμόρφωση των νέων συσχετισμών έπειτα από τις εθνικές εκλογές.