Οταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος υποδεικνύει

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εν μέσω πανδημίας που προκάλεσε δεινά πλήγματα στην ομαλή λειτουργία της οικονομίας και με τεράστια προβλήματα ανάκαμψης, ευτύχησε να ενταχθεί με τεράστια δωρεάν και δανειακά κονδύλια στο υπό ίδρυση Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και με αύξηση και των κονδυλίων ΕΣΠΑ. Ετσι της δίνεται μοναδική ευκαιρία να εκσυγχρονίσει και αναβαθμίσει την εθνική οικονομία και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και να προβεί στην εξυγίανση και ορθολογική λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, οι αδυναμίες της οποίας είναι μείζων αλλά σχετικός παράγων σε κάθε προσπάθεια εξόδου από το γραφειοκρατικό τέλμα και την εκτεταμένη διαφθορά. Ολοι αναμένουμε τις τολμηρές και κυρίως συγκεκριμένες πρακτικές προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη και το σχέδιο της κυβέρνησης που θα βασιστεί σε αυτές, ενώ το υπουργείο Εσωτερικών δρομολογεί ήδη θεσμική μεταρρύθμιση για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του κράτους.

Ως συμβολή στην επιτυχία της προσπάθειας αυτής ευχής έργον θα ήταν να υιοθετήσει η κυβέρνηση και τις θέσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος θριαμβεύσας στις εκλογές του 1928 επαγγέλθηκε τον Μάιο του 1930 (αντιγράφω) τα εξής:

«Πρώτη στη μέριμνα της κυβερνήσεώς μου θα είναι η πραγματοποίηση όλων των δυνατών οικονομιών, κυρίως με τη μείωση της πληθώρας των δημοσίων υπαλλήλων. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός τους δύναται άνευ βλάβης της υπηρεσίας να περιορισθεί κατά 5 έως 10 χιλιάδες. Δεν είναι εύκολο να βρεθεί εις τους δρόμους από της μιας ημέρας εις την άλλην τόσος αριθμός βιοπαλαιστών. Αλλά αφενός ο περιορισμός των νέων διορισμών έως ότου απορροφηθούν οι πλεονάζοντες καθώς και άλλα μέτρα εκούσιας απομάκρυνσης θα εξασφάλιζαν μεγάλας οικονομίας».

Ομως η προτροπή του εθνάρχη για περιορισμό του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, πέραν των εύλογων ανθρωπιστικών δισταγμών, προσκόπτει και στη συνταγματικά κατοχυρωμένη μονιμότητά τους. Εν τούτοις ο εξορθολογισμός στη λειτουργία του Δημοσίου, που υπόσχεται η κυβέρνηση (αλλά μένει να τον δούμε), θα μπορούσε να δημιουργήσει πλεονάσματα με τα οποία θα εκαλύπτοντο τα κενά που σήμερα επανδρώνονται με νέες προσλήψεις. Εύλογο επίσης θα ήταν – και εν προκειμένω παραμένει ένα εσκεμμένο(;) κενό στις προεκλογικές επαγγελίες του κ. Μητσοτάκη περί μη απολύσεως ουδενός δημοσίου υπαλλήλου – να απομακρυνθούν και μάλιστα αμέσως όσοι έχουν τιμωρηθεί πειθαρχικά και για απιστία ή άλλα βαρέα παραπτώματα, πράγμα που και αραίωση του πλεονάζοντος προσωπικού θα επέφερε αλλά και βελτίωση της ποιότητας του προσωπικού του κράτους. Παραμένει πάντα ζητούμενο και ουδέποτε αποτολμώμενο η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων. Αλλά όσο μπορεί π.χ. οποιοσδήποτε εκπαιδευτικός να δηλώνει άγνοια του αντικειμένου, το οποίο σπούδασε λαμβάνοντας πτυχίο με το δημοκρατικό πέντε ή ότι βαριέται να διδάξει ατιμωρητί οχυρούμενος πίσω από τη μονιμότητα (γνωρίζω τέτοια περίπτωση), νομίζω ότι και οι αγαθότερες των κυβερνητικών προθέσεων θα προσκρούσουν στο θεσμοποιημένο τεμπελίκι και στην ακαταλληλότητα και αμάθεια ουκ ολίγων μονίμων δημοσίων υπαλλήλων.

Δυστυχώς προς το παρόν παραμένει ασυγκράτητος ο αυξανόμενος αριθμός προσλήψεων, πιθανότατα αναγκαίων στο σημερινό γραφειοκρατικό σχήμα, αλλά χωρίς αραίωση στις τάξεις εκείνων που λουφάρουν αναιδέστατα οχυρούμενοι πίσω από τη μονιμότητα. Αλλά για όλα αυτά προς το παρόν ούτε λέξη.