Οι μνηστήρες για την καρέκλα του Ντράγκι

Δύο Φινλανδοί, δύο Γάλλοι και ένας Γερμανός εμφανίζονται ως τα φαβορί για να διαδεχθούν τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, ή «Σούπερ Μάριο», ο οποίος, σε μια εποχή υπαρξιακής και οικονομικής κρίσης για την ευρωζώνη, με τη φράση «θα κάνω ό,τι χρειαστεί (whatever it takes) για να διασωθεί το ευρώ», άφησε το στίγμα του κερδίζοντας και την εμπιστοσύνη των αγορών.

Πολλά θα εξαρτηθούν ωστόσο, όπως εκτιμά σε ειδική της μελέτη η UBS, από το ποιος θα αναλάβει τα ηνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάτι που θα μπορούσαν να αποφασίσουν μεταξύ άλλων στις 20-21 Ιουνίου οι αρχηγοί κρατών-μελών της ΕΕ.

Για τη UBS, το σύστημα του επικεφαλής υποψηφίου (Spitzenkandidat) της πολιτικής ομάδας που ήρθε πρώτη στις ευρωεκλογές θα μπορούσε να επιλέξει τον νέο πρόεδρο της Κομισιόν – αυτό σημαίνει πως ο Γερμανός Μπάνφρεντ Βέμπερ θα μπορούσε να γίνει o επόμενος πρόεδρός της. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει τον Γάλλο Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό («περιστέρι», όσον αφορά την ήπια στάση του για τη νομισματική πολιτική) και τους φινλανδούς υποψηφίους Ερκι Λίκανεν και Ολι Ρεν (που έχουν μια πιο ισορροπημένη στάση) στην pole position (μπροστά από το «γεράκι» της ΕΚΤ Γερμανό Γενς Βάιντμαν, γνωστό πολέμιο της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής) για να αντικαταστήσουν τον Μάριο Ντράγκι την 1η Νοεμβρίου.

Οι πέντε

Οι μνηστήρες λοιπόν για τη θέση του Ντράγκι είναι οι εξής:

Γενς Βάιντμαν (Γερμανία): Αν εκλεγεί, θα προχωρήσει νωρίτερα από τους άλλους σε αυξήσεις επιτοκίων. Η υποψηφιότητά του, ωστόσο, έχασε την ορμή της καθώς η Μέρκελ επικεντρώνεται στην προεδρία της Επιτροπής. Ο Εμανουέλ Μακρόν, πάλι, λέγεται ότι θέλει τον Μισέλ Μπαρνιέ για πρόεδρο της Επιτροπής, κάτι που αν το επιτύχει, τότε η Μέρκελ θα προωθήσει τον Βάιντμαν για την προεδρία της ΕΚΤ, εκτός αν η καγκελάριος ενδιαφερθεί η ίδια για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό (Γαλλία): Ο διοικητής της Banque de France, που απολαμβάνει και κάποια στήριξη στη Γερμανία, βρίσκεται πιο κοντά στις πολιτικές του Ντράγκι, αν και όπως εκτιμάται θα μπορούσε να οδηγήσει πιο γρήγορα τα αρνητικά επιτόκια καταθέσεων της ΕΚΤ στο μηδέν.

Μπενουά Κερέ (Γαλλία): Το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ (μέχρι τα τέλη του 2019, κάτι που ενέχει και νομικά εμπόδια) ήταν ένας από τους αρχιτέκτονες του QE, ενώ θεωρείται αγαπημένη επιλογή των ανθρώπων της Φρανκφούρτης.

Ερκι Λίκανεν (Φινλανδία): Εχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής της ΕΚΤ αλλά και στη διαδικασία της τραπεζικής ενοποίησης. Η νομισματική του προσέγγιση θεωρείται ισορροπημένη, ενώ ορισμένοι πιστεύουν ότι έχει και τη στήριξη της Γαλλίας.

Ολι Ρεν (Φινλανδία): Ο πρώην επίτροπος είναι υπέρμαχος της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Η δημοσιονομική του στάση θα μπορούσε να επηρεάσει τη Γερμανία, εάν οι δύο ισχυροί εταίροι της ευρωζώνης προσπαθήσουν να συμβιβαστούν σε έναν υποψήφιο εκτός Γαλλίας και Γερμανίας.

Οι άλλοι

Αλλοι υποψήφιοι, με μικρότερες όμως πιθανότητες, θεωρούνται το alter ego του Βάιντμαν, ο κεντρικός τραπεζίτης της Ολλανδίας Κλας Κνοτ (Κάτω Χώρες), ο πρόεδρος του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ (Γερμανία), ο Αρντο Χάνσον, επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Εσθονίας, ο Πάμπλο Χερνάντεζ ντε Κος (Ισπανία) και η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ (Γαλλία).

Σύμφωνα με τη UBS, αυτή τη φορά η θέση του προέδρου της Επιτροπής θεωρείται πιο σημαντική από τη διαδοχή της ΕΚΤ, καθώς μετά την άνοδο του προστατευτισμού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις. Σε κάθε περίπτωση Γάλλοι και Γερμανοί επιθυμούν να τοποθετήσουν έναν υποψήφιο της επιλογής τους (όχι απαραιτήτως γαλλικής ή γερμανικής ιθαγένειας) είτε στην ΕΚΤ είτε στην Επιτροπή, η οποία αποτελεί ιδιαίτερη προτίμηση της Γερμανίας.

Αν η Γερμανία χάσει τη μάχη για τη θέση της Επιτροπής, ο Βάιντμαν θα γίνει φαβορί για την ΕΚΤ (εκτός αν η Μέρκελ αναλάβει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου). Δεδομένων όμως των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών, ο Βέμπερ είναι αυτή τη στιγμή το φαβορί, με αποτέλεσμα οι Φινλανδοί Λίκανεν και Ρεν και ιδιαίτερα ο Γάλλος Βιλερουά ντε Γκαλό να βρίσκονται σε καλύτερη θέση εκκίνησης για τη θέση του επικεφαλής της ΕΚΤ.

Στο ναδίρ τα ομόλογα της ευρωζώνης μετά τα νέα μέτρα της ΕΚΤ

Σε ιστορικά χαμηλά κινούνται σε πολλές χώρες της ευρωζώνης οι αποδόσεις των ομολόγων τους, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) άνοιξε την περασμένη Πέμπτη την πόρτα για νέα μέτρα στήριξης, εν μέσω υποχώρησης του ευρωπαϊκού βιομηχανικού κλάδου και ανησυχιών για επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.

Τα 10ετή ομόλογα της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας και της Κύπρου καταγράφουν ιστορικά χαμηλά στις τελευταίες δύο συνεδριάσεις, ενώ αυτά της Γαλλίας, της Αυστρίας και της Φινλανδίας βρίσκονται κοντά στα ιστορικά χαμηλά του 2016.

Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου υποχώρησε την Παρασκευή στο 2,867%, ενώ το ράλι στο 5ετές ομόλογο έχει οδηγήσει την απόδοσή του στο 1,7%, το οποίο και αποτελεί νέο ιστορικό χαμηλό. Αξίζει να σημειώσουμε πως το 10ετές είχε εκδοθεί τον Μάρτιο με απόδοση 3,90% ενώ το 5ετές είχε εκδοθεί τον Ιανουάριο με απόδοση 3,6%.

Η ΕΚΤ όχι μόνο απέκλεισε το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων το επόμενο έτος, αλλά αντίθετα άνοιξε το παράθυρο μείωσής τους ή αγοράς περισσότερων ομολόγων, καθώς ο εμπορικός πόλεμος και το Brexit επιβαρύνουν την οικονομία της ευρωζώνης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή, η βιομηχανική παραγωγή στη Γερμανία και οι εξαγωγές υποχώρησαν πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο τον Απρίλιο, ενώ η Bundesbank έκοψε τις προβλέψεις για την ανάπτυξη στη Γερμανία.

Η αύξηση επιτοκίων

Σημειώνεται ότι η ΕΚΤ μετέθεσε την Πέμπτη χρονικά την πρώτη αύξηση επιτοκίων που σχεδίαζε μετά την κρίση αναφέροντας ότι θα συνεχίσει να πληρώνει τις τράπεζες για να δανείζουν, σε μια προσπάθεια να αναζωογονήσει την επιβραδυνόμενη οικονομία της ευρωζώνης. «Το διοικητικό συμβούλιο αναμένει ότι το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ θα παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα τουλάχιστον μέχρι το πρώτο μισό του 2020, και σε κάθε περίπτωση όσο είναι απαραίτητο» είπε η ΕΚΤ απαντώντας στις ταχέως επιδεινούμενες πληθωριστικές προσδοκίες. Θα επιτρέψει επίσης στις τράπεζες να δανείζονται από την ΕΚΤ με επιτόκιο 10 μονάδων βάσης υψηλότερο από το -0,4% του καταθετικού της, φθάνει να ξεπερνούν το επιτόκιο της ΕΚΤ στο νέο πρόγραμμα μακροχρόνιας αναχρηματοδότησης ή TLTRO. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ανέφερε πως «το επιτόκιο για πράξη TLTRO III θα είναι 10 μονάδες βάσης πάνω από το μέσο επιτόκιο στις κύριες πράξεις αναχρηματοδότησης για τη διάρκεια του αντίστοιχου TLTRO, και τόσο χαμηλό όσο το μέσο επιτόκιο καταθετικής διευκόλυνσης συν 10 μονάδες βάσης για τράπεζες που ξεπερνούν ένα επίπεδο αναφοράς στις χορηγήσεις».

Παράλληλα, ανέφερε σχετικά με τις εναλλακτικές επιλογές εάν η οικονομία της ευρωζώνης υποφέρει ξανά πως «αναφορικά με την ετοιμότητά μας να δράσουμε σε περίπτωση απρόσμενων δυσμενών εξελίξεων, η συζήτηση στο ΔΣ της ΕΚΤ ήταν πιο αναλυτική, με την έννοια ότι αρκετά μέλη ήγειραν το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων. Αλλα μέλη αναφέρθηκαν στο ενδεχόμενο επανεκκίνησης του προγράμματος αγοράς ομολόγων ή περαιτέρω μετάθεσης αναφορικά με τη μελλοντική μας κατεύθυνση».