Με την Κίνα να «παράγει» δύο νέους δισεκατομμυριούχους ανά εβδομάδα και τους αναλυτές να κάνουν λόγο για την απαρχή του «κινεζικού αιώνα», εύλογα το κλειστό κλαμπ των κροίσων του πλανήτη συνάντησε νέα ιστορικά υψηλά. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων της Wealth-Χ, μιας εξειδικευμένης εταιρείας με γραφεία σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη που ερευνά τον παγκόσμιο πλούτο, οι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 14,9% το τελευταίο 12μηνο και φθάνοντας αισίως τους 2.754. Ο συνολικός πλούτος τους επίσης σημείωσε άνοδο, σε ποσοστό 24,4%, φθάνοντας τα 9,2 τρισ. δολάρια, δηλαδή είναι μεγαλύτερος κατά 48% σε σχέση με τη συνολική περιουσία του 63,9% του ενήλικου πληθυσμού του πλανήτη (3,21 δισ. άνθρωποι) που κερδίζοντας λιγότερο από 10.000 δολάρια τον χρόνο έχουν συνολική περιουσία 6,2 τρισ. δολαρίων, βάσει των στοιχείων του Ερευνητικού Ινστιτούτου της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse.

Από την άλλη πλευρά, μια άλλη έρευνα, αυτή της ελβετικής τράπεζας UBS και της PwC, υπολόγισε τους κροίσους του πλανήτη σε 2.158 άτομα, τα οποία αύξησαν τα υπάρχοντά τους κατά 19% το τελευταίο 12μηνο, στα 8,9 τρισ. δολάρια. Οι περιουσίες τους μάλιστα αυξάνονται τα τελευταία 30 χρόνια με πολύ μεγαλύτερους ρυθμούς από ό,τι στην αρχή του 20ού αιώνα, όταν οικογένειες όπως οι Ρότσιλντ, οι Ροκφέλερ και οι Βάντερμπιλτ είχαν υπό τον έλεγχό τους τεράστια assets. Τους τελευταίους δύο αιώνες αρκετοί από τους δισεκατομμυριούχους απέκτησαν τον πλούτο τους από επαναστατικές καινοτομίες, όπως η ατμομηχανή, το αυτοκίνητο και το Διαδίκτυο. Σήμερα, ορισμένοι από την ομάδα των κροίσων βρίσκονται στην πρωτοπορία της νέας βιομηχανικής επανάστασης. Οι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη εμπλέκονται π.χ. στο 80% των 40 βασικών πρωτοποριακών καινοτομιών που κυριάρχησαν στον κόσμο τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Περίπου το 70% αυτών σχετίζεται με την τεχνολογία και το 80% των εταιρειών που κυριάρχησαν προέρχεται από την Αμερική. Περί τους 199 επιχειρηματίες έγιναν για πρώτη φορά δισεκατομμυριούχοι το 2017, με το 30% εξ αυτών να βρίσκονται στην αιχμή της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης.

Πουθενά δεν είναι πιο ορατή η δημιουργία αμύθητου πλούτου από ό,τι στην Κίνα. Πριν από 12 χρόνια, στη χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό του πλανήτη υπήρχαν 16 δισεκατομμυριούχοι, ενώ το 2017 ανήλθαν σε 373, δηλαδή σχεδόν το 1/7 του συνόλου των billionaires της Γης. Καθώς στην Κίνα δημιουργούνται δύο νέοι δισεκατομμυριούχοι την εβδομάδα, με τη μέση ηλικία τους μάλιστα να κινείται λίγο πάνω από τα 30 έτη, εύλογα ορισμένοι κάνουν λόγο για την απαρχή του «κινεζικού αιώνα» των κροίσων. Η Σεντσέν, εξάλλου, απειλεί τη Silicon Valley, εν μέσω των αυξανόμενων διεθνών εμπορικών εντάσεων.

Σύμφωνα με την έρευνα των UBS/PwC, 3,4 τρισ. δολάρια από τον πλούτο των δισεκατομμυριούχων αναμένεται να περάσει στους κληρονόμους τους μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. Ο Ντέιβιντ Ροκφέλερ, ο τελευταίος εγγονός του ιδρυτή της Standard Oil Τζον Ντ. Ροκφέλερ, που έγινε ο πρώτος δισεκατομμυριούχος του κόσμου το 1916, πέθανε πάντως σε ηλικία 101 ετών πέρυσι, αφήνοντας περιουσία 3,3 δισ. δολαρίων. Συνολικά, εξάλλου, 701 δισεκατομμυριούχοι είναι σήμερα άνω των 70 ετών, με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι στα επόμενα χρόνια θα δημιουργηθούν οι οικογένειες των «κροίσων του 21ου αιώνα».

Σύμφωνα με τη UBS, το παλιό αξίωμα σύμφωνα με το οποίο η πρώτη γενιά έφτιαχνε την περιουσία, η δεύτερη τη διατηρούσε και η τρίτη τη σπαταλούσε δεν φαίνεται να ισχύει πλέον. Κάποιες οικογένειες έχουν διατηρήσει τεράστιες περιουσίες για πέντε ή έξι γενιές και κάποιοι κληρονόμοι τις αύξησαν κιόλας.

Αν και υπάρχουν εξαιρέσεις, φαίνεται ωστόσο πως η τάση της νέας γενιάς των δισεκατομμυριούχων είναι να προσεγγίζουν με ευθύνη τον πλούτο, προχωρώντας και οι ίδιοι σε νέες επιχειρήσεις. «Η νέα γενιά, που γεννήθηκε στην εποχή του Διαδικτύου, είναι πιο πρόθυμη να αναλάβει κινδύνους» δήλωσε ένας δισεκατομμυριούχος στην έρευνα της UBS. «Εχουν περισσότερες πληροφορίες και μπορούν να είναι πιο θαρραλέοι και να δοκιμάζουν νέες ιδέες, αναλαμβάνοντας επιχειρηματικές πρωτοβουλίες». Από τους δισεκατομμυριούχους που έχουν κληρονομήσει οικογενειακές επιχειρήσεις σχεδόν τα δύο τρίτα (62%) ξεκινούν και οι ίδιοι επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Wealth-Χ, για το 2018 οι 255.810 υπερπλούσιοι ή οι «ολιγάρχες του πλούτου», όπως αποκαλούνται όσοι διαθέτουν περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων, εμφανίζονται πλουσιότεροι από το 80% των κατοίκων του πλανήτη. Από την άλλη πλευρά, ενώ οι εισοδηματικές ανισότητες διευρύνονται, συνολικά οι πλούσιοι αυτού του κόσμου, σύμφωνα με έρευνα της ελβετικής BCG, έχουν κρυμμένα σε φορολογικούς παραδείσους 9,8 τρισ. δολάρια, αποφεύγοντας έτσι να πληρώσουν σχεδόν 3,5 τρισ. δολάρια φόρους ετησίως.

Συνολικά, σύμφωνα με την πυραμίδα του πλούτου που κατήρτισε το Ερευνητικό Ινστιτούτο της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse, η κατανομή των 317 τρισ. δολαρίων του παγκόσμιου ιδιωτικού πλούτου, που αυξήθηκε μάλιστα κατά 4,6% το τελευταίο 12μηνο, έχει ως εξής: Το 0,8% του παγκόσμιου πληθυσμού, περίπου 42 εκατ. ενήλικοι, κατέχει περιουσία άνω του 1 εκατ. δολαρίων, το 8,7% από 100.000 δολάρια έως 1 εκατ. δολάρια, το 26,6% από 10.000 ως 100.000 δολάρια και το 63,9% κάτω από 10.000 δολάρια.

Οι λίστες

Συνολικά 17 ελληνικής καταγωγής επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε διάφορες χώρες περιλαμβάνονται στις λίστες του «Forbes», αλλά και σε άλλες πλατφόρμες αποτίμησης πλούτου για το 2018.

Ο ελληνικής καταγωγής Τζιµ Ντέιβις µε περιουσία 5,3 δισ. δολαρίων βρίσκεται στην πρώτη θέση. Είναι ο ιδιοκτήτης της New Balance και οι γονείς του είχαν µεταναστεύσει στις ΗΠΑ, όπου και γεννήθηκε το 1943. Ακολουθούν ο Τοµ Γκόρης µε περιουσία 3,9 δισ. δολαρίων, ο οποίος γεννήθηκε στη Ναζαρέτ του Ισραήλ από έλληνα πατέρα και επιβλέπει πάνω από 25 εταιρείες µε περιουσιακά στοιχεία ύψους 6 δισ. δολαρίων µέσω της εταιρείας του Platinum Equity. Ο Ελληνο-ιταλός Τζον Πολ Ντετζόρια έχει περιουσία 3,2 δισ. δολαρίων, ενώ η εταιρεία του John Paul Mitchell Systems παρασκευάζει προϊόντα για τον καλλωπισµό των µαλλιών. Ο Σπύρος Λάτσης, µε περιουσία 3,2 δισ. δολαρίων, διαχειρίζεται την περιουσία της οικογένειας µετά τον θάνατο του πατέρα του, Γιάννη Λάτση. Η οικογένεια ασχολείται ακόµη µε τα ναυτιλιακά, µέσω της Latsco Shipping, ενώ ελέγχει ποσοστό στα Ελληνικά Πετρέλαια, στη Lamda Development και στην EFG International. Ο Τζον Κατσιµατίδης διαθέτει περιουσία 3,1 δισ. δολαρίων, ενώ ο όµιλος επιχειρήσεων που κατέχει περιλαµβάνει, µεταξύ άλλων, τη µεγαλύτερη αλυσίδα σουπερµάρκετ τροφίµων της Νέας Υόρκης και της Φλόριδας, 400 βενζινάδικα αλλά και εταιρείες real estate. Ο Φίλιππος Νιάρχος διαθέτει περιουσία 2,8 δισ. δολαρίων, ενώ κληρονόµησε το µεγαλύτερο µέρος της συλλογής έργων τέχνης του πατέρα του Σταύρου Νιάρχου, η οποία υπολογίζεται ότι ξεπερνάει το 1 δισ. δολάρια. Ο πρωτότοκος γιος του µεγιστάνα, εκτός από µια οικογενειακή συλλογή µε σπάνιους πίνακες Ρενουάρ και Βαν Γκογκ, έχει αποκτήσει και µια εξαιρετική προσωπική συλλογή pop art, µε έργα Γουόρχολ και Λιχτενστάιν. Ο Ντιν Μητρόπουλος, µε περιουσία 2,5 δισ. δολαρίων, υπήρξε ιδιοκτήτης της εταιρείας Pabst Brewing, που παράγει  δεκάδες µάρκες µπίρας και ποτών. Η οικογένειά του µετακόµισε στις Ηνωµένες Πολιτείες όταν εκείνος ήταν εννέα ετών. Ο Αριστοτέλης Μυστακίδης, µε περιουσία 2,5 δισ. δολαρίων, διατηρεί διοικητικές θέσεις στις µεγαλύτερες θυγατρικές της Glencore. Ο Γιώργος Αργυρός διαθέτει περιουσία 2,4 δισ., ασχολείται µε το real estate και τις επενδύσεις. Ο Αλεκ Γκόρης µε περιουσία 2,1 δισ. δολαρίων είναι αδελφός του Τοµ που βρίσκεται στη δεύτερη θέση της λίστας, ενώ ακολουθεί ο Πίτερ Τζορτζ Πίτερσον (Πετρόπουλος), επιχειρηµατίας, τραπεζίτης, συγγραφέας και πολιτικός µε περιουσία 2 δισ. δολαρίων. Ο ελληνικής καταγωγής Τζέιµι Ντάιµον θεωρείται σήµερα ο πιο ακριβοπληρωµένος διευθύνων σύµβουλος εταιρειών του τραπεζικού και οικονοµικού τοµέα. Με περιουσία 1,3 δισ. δολαρίων είναι διευθύνων σύµβουλος της JPMorgan Chase, της µεγαλύτερης τράπεζας των Ηνωµένων Πολιτειών, και έχει επιλεγεί τέσσερις φορές από το περιοδικό «Time» ως ένας από τους 100 πιο ισχυρούς ανθρώπους του κόσµου. Διπλή υπηκοότητα, την ελληνική και τη ρωσική, διατηρεί ο Φιλάρετος Καλτσίδης, ο οποίος έχει περιουσία 1 δισ. δολαρίων (ο κ. Καλτσίδης έγινε γνωστός στο ελληνικό κοινό όταν πριν από λίγα χρόνια πάντρεψε την κόρη του µε ελβετικής καταγωγής έµπορο πολύτιµων λίθων σε µια τελετή εκκωφαντικής χλιδής). Ο Τεντ Λεόνσις που κατέχει το πλειοψηφικό πακέτο της οµάδας του ΝΒΑ Washington Wizards διαθέτει περιουσία 1 δισ. δολαρίων, όπως επίσης ο Γιώργος Μάρκος (Μουτσάνας) που είναι ιδρυτής και πρόεδρος της Marcus and Millichap.

Το κλαμπ των νεότερων billionaires αλλάζει ύφος και στάση ζωής

Είναι νέοι, τυχεροί, συχνά περιζήτητοι, στην πλειονότητά τους έξυπνοι και πολύ, πάρα πολύ πλούσιοι. Ο λόγος για μερικούς από τους νεαρότερους δισεκατομμυριούχους στον κόσμο, οι οποίοι είτε χάρη σε οικογενειακές δραστηριότητες είτε χάρη σε μυθικές κληρονομιές, ή ελέω προσωπικής έμπνευσης που οδήγησε στη σύσταση μιας τεχνολογικής startup, βρέθηκαν με πάμπολλα εκατομμύρια στους λογαριασμούς τους.

Σύμφωνα με διεθνείς αναφορές στον επιχειρηματικό Τύπο, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι στην εποχή που διανύουμε οι νέοι δισεκατομμυριούχοι είναι σε πλήθος περισσότεροι από ποτέ. Παραδοσιακά, ένας νέος θα μπορούσε να λάβει εκατομμύρια από την οικογένειά του και να συνεχίσει (ή και όχι) μια οικογενειακή επιχείρηση. Σήμερα όμως, περισσότερο από ποτέ, λαμπροί νέοι και νέες καταφέρνουν με καινοτόμες ιδέες και χρηστικές εφαρμογές να εκτοξεύσουν τον δικό τους τραπεζικό λογαριασμό και να ενισχύσουν και αυτοί με τη σειρά τους τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Τα παραδείγματα πολλά, με πιο γνωστά αυτά του Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ιδρυτή του Facebook, του Κέβιν Σίστρομ, δημιουργού του Instagram, του Γιαν Κουμ, εμπνευστή του WhatsApp, αλλά και δεκάδων ακόμα, που θεμελίωσαν μια σειρά από τεχνολογικές εμπειρίες τις οποίες λίγο ή πολύ όλοι μας χρησιμοποιούμε σήμερα.

Οπως καταγράφει το «Forbes», οι πιο πλούσιοι νέοι σήμερα είναι μεταξύ 22 και 31 ετών. Κάτω από την ηλικία των 40 ετών, εντοπίζει 63 δισεκατομμυριούχους με το συνολικό ποσό στους λογαριασμούς τους να ξεπερνά τα 265 δισ. δολάρια. Το «νέο αίμα» των billionaires αποτελεί το 3% των δισεκατομμυριούχων παγκοσμίως.

Τα ακόλουθα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι η νέα γενιά billionaires σε γενικές γραμμές βαδίζει στα χνάρια φιλάνθρωπων και φιλήσυχων επιχειρηματιών, οι οποίοι απασχολούσαν και απασχολούν τα media μόνο για θετικές αναφορές και όχι για σκάνδαλα ή καταγγελίες κακοδιαχείρισης της αμύθητης περιουσίας τους. Αλλωστε οι σημερινοί 25άρηδες είναι εκείνοι που όταν παλεύουν σε ένα γραφείο με τους αλγορίθμους για να φτιάξουν μια εφαρμογή έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους τα success stories του Μπιλ Γκέιτς, του Στιβ Τζομπς και του Mr Facebook.

Ακόμα όμως και οι μη αυτοδημιούργητοι πάμπλουτοι νέοι δείχνουν σε μεγάλο βαθμό ταπεινότητα, μην αφήνοντας την περιουσία τους να επηρεάσει τα ενδιαφέροντα και το attitude τους απέναντι στα πράγματα. Τρανό παράδειγμα οι ιδρυτές του Snapchat, της δημοφιλούς εφαρμογής που κάνει θραύση στις νεανικές ηλικίες. Ο Μπόμπι Μέρφι και ο Εβαν Σπίγκελ, 30 και 28 ετών αντίστοιχα, έχουν περίπου 4 δισ. δολάρια στους λογαριασμούς τους έκαστος, και παρά την τεράστια επιτυχία τους σπάνια τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας. Ο Σπίγκελ, πρόσφατα παντρεμένος με το μοντέλο Μιράντα Κερ, δηλώνει συχνά ότι η καθημερινότητά του αποτελείται από αλλεπάλληλες συναντήσεις σχετικά με το Snapchat, μην αφήνοντας πολύ χρόνο για την προσωπική του ζωή. Παρ’ όλα αυτά, μαζί με τον συνιδρυτή της εφαρμογής, τον Φεβρουάριο του 2017, ξεκίνησαν το Snap Foundation, ένα ίδρυμα που δραστηριοποιείται σε φιλανθρωπίες σχετικές με τον πολιτισμό και την εκπαίδευση.

Η Γερμανίδα Εύα Μαρία Μπράουν-Λούντικε κατέχει το 12% του φαρμακευτικού κολοσσού B. Braun Melsungen, με τεράστιο κύκλο εργασιών. Στα 31 της χρόνια, η προσωπική της περιουσία αποτιμάται σε 2 δισ. δολάρια, ενώ η ίδια παραμένει μακριά από τα media. Ενδεικτικό αυτού και το πόσο λίγες φωτογραφίες της μπορεί να αλιεύσει κανείς στο Διαδίκτυο.

Σε αντίθετο μονοπάτι, αυτό της εξωστρέφειας, βαδίζει ο Γκούσταβ Μάγκναρ Βίτσοε, που κατέχει σχεδόν το 50% της SalMar ASA, βασιλιά του σολομού ιχθυοκαλλιέργειας. Σχεδόν όλη η εκτροφή και εμπορεία του σολομού της Νορβηγίας «περνάει» από την εταιρεία του πατέρα του 25χρονου Γκούσταβ. Με 1,9 δισ. δολάρια να τον κατατάσσουν στο κλαμπ των δισεκατομμυριούχων, ο Γκούσταβ ασχολείται με το μόντελινγκ, το real estate αλλά και τις επενδύσεις σε τεχνολογικές επιχειρήσεις. Ο νεαρός από τη Νορβηγία είναι επίσης ιδιαίτερα ενεργός και στα social media, με σχεδόν 100.000 ακολούθους στο Instagram.

Ενα ακόμα παράδειγμα νεαρής δισεκατομμυριούχου που δεν φοβάται να τσαλακωθεί και να ζήσει την πραγματική ζωή σχεδόν από το μηδέν είναι η Αλεξάντρα Αντρεσεν, κόρη του Γιόχαν Αντρεσεν, ιδιοκτήτη της Ferd, ενός νορβηγικού fund επενδύσεων. Η 22χρονη με τα 1,4 δισ. δολάρια είναι αυτή τη στιγμή η νεαρότερη στο γκρουπ των billionaires και στη Νορβηγία έχει το παρατσούκλι «γητεύτρια των αλόγων», λόγω της ενασχόλησής της με την ιππασία. Ταξιδεύει συχνά, δεν διστάζει να φορέσει τοπικές ενδυμασίες, δοκιμάζει extreme sports, μέχρι τα 20 της μετακινούταν μόνο με μεταχειρισμένα αυτοκίνητα και δηλώνει πως «τα χρήματα από μόνα τους δεν είναι αρκετά για να σε κάνουν επιτυχημένη. Εχω μεγάλη ευθύνη και συνεχώς ψάχνω τρόπο για να το ανταποδώσω στη ζωή».

Οταν η συζήτηση έρχεται στην Ελλάδα, ο νεαρός κροίσος που ξεχωρίζει είναι ο Σταύρος Νιάρχος ο νεότερος, γόνος της µυθικής οικογένειας µεγιστάνων του πλούτου. Καρδιοκατακτητής, στυλάτος και περιζήτητος, απολαµβάνει στο έπακρο τη ζωή και φιλοξενείται συχνά στα πρωτοσέλιδα lifestyle περιοδικών. Γεννηµένος το 1985, ο Σταύρος Νιάρχος έχει ζήσει το µεγαλύτερο µέρος της ζωής του στο Παρίσι και στις ΗΠΑ, ενώ έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήµιο της Καλιφόρνιας. Ενα από τα πρώτα ειδύλλιά του που απασχόλησε τον Τύπο ήταν αυτό µε την Μέρι-Κέιτ Ολσεν, γνωστή ηθοποιό και γόνο εύπορης οικογένειας, η οποία µαζί µε τη δίδυµη αδελφή της δραστηριοποιήθηκαν στον χώρο της µόδας. Η συνέχεια τον βρήκε στο πλευρό της Πάρις Χίλτον, ενώ από τις πιο σηµαντικές σχέσεις του ήταν αυτή µε το πρώην… αγγελάκι της Victoria’s Secret, Τζέσικα Χαρτ. H επταετής σχέση ανήκει πλέον στο παρελθόν, αλλά ο Σταύρος Νιάρχος Jr. δεν άργησε να βρει ξανά τον έρωτα στο πρόσωπο της Ντάσα Ζούκοβα, της 37χρονης πρώην κυρίας Αµπράµοβιτς. Εξ ου και ο νεαρός γόνος είναι από τα… αγαπηµένα παιδιά των παπαράτσι και των κοσµικών στηλών ανά τον πλανήτη. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει απασχολήσει τα Μέσα µε αρνητική δηµοσιότητα, ούτε καν όταν διασκεδάζει ξέφρενα µέχρι τις πρωινές ώρες στο κλαµπ Boom Boom Room της Νέας Υόρκης ή σε κάποια private parties στην ιδιόκτητη Σπετσοπούλα. Ο ίδιος, άλλωστε, µπορεί να ζει και να δραστηριοποιείται στο εξωτερικό, αλλά λατρεύει την Ελλάδα και ιδιαίτερα το όµορφο νησί του Αργοσαρωνικού, το οποίο επισκέπτεται αρκετά συχνά.

Τα χρήματα μπορούν να φτιάξουν ή και να καταστρέψουν ζωές αν η κακοδιαχείριση γίνει μέρος της καθημερινότητας του ατόμου. Ειδικότερα στην εποχή της εξωστρέφειας που τα εργαλεία «διαφήμισης» του πλούτου είναι πάμπολλα, χρειάζεται λίγο περισσότερη εγκράτεια και ταπεινότητα για να μην περάσεις τη λεπτή γραμμή που χωρίζει τη χρηστή διαχείριση μιας τεράστιας περιουσίας από τις κραυγαλέες εκδηλώσεις πλούτου.