Ο vlogger στην οθόνη του

Μόλις μέχρι την περασμένη δεκαετία, η επίδραση της τηλεόρασης και των διασήμων που εμφανίζονταν σε αυτή στις καταναλωτικές συνήθειες του πληθυσμού ήταν ένα φαινόμενο εκτενώς μελετημένο και τεκμηριωμένο. Ωστόσο οι σημερινοί νέοι δεν επηρεάζονται πια τόσο από την τηλεόραση όσο από το Διαδίκτυο και τα κοινωνικά δίκτυα. Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατη μέτρηση στη Μεγάλη Βρετανία κατέδειξε ότι το 93% των παιδιών ηλικίας 8-11 ετών σερφάρει στο Διαδίκτυο, το 77% από αυτά χρησιμοποιεί το YouTube και το 18% διαθέτει λογαριασμό στα κοινωνικά δίκτυα. Τα ποσοστά σε λίγο μεγαλύτερα παιδιά (12-15 ετών) είναι ακόμα υψηλότερα: το 99% σερφάρει στο Διαδίκτυο, το 89% χρησιμοποιεί το YouTube και το 69% διαθέτει λογαριασμό στα κοινωνικά δίκτυα.

Τα παραπάνω μεγέθη κατέστησαν σκόπιμη μια μελέτη η οποία είχε στόχο να διερευνήσει την επίδραση των λεγόμενων vloggers (video+bloggers, μπλόγκερ που επικοινωνούν με τους ακολούθους τους ανεβάζοντας video στο κανάλι τους στο YouTube) στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών που παρακολουθούν τα βίντεό τους στο YouTube αλλά και τις αναρτήσεις τους στο Instagram. Ετσι, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ μοίρασαν τυχαία σε τρεις ομάδες 176 παιδιά ηλικίας 9-11 ετών. Στην πρώτη ομάδα έδειξαν πλαστές μεν αλλά ρεαλιστικά σχεδιασμένες ιστοσελίδες για να μοιάζουν με αντίστοιχες γνωστών vloggers (με ακολούθους που ανέρχονταν σε εκατομμύρια), στις οποίες οι εν λόγω vloggers κατανάλωναν ανθυγιεινά σνακ. Στη δεύτερη ομάδα έδειξαν ιστοσελίδες των vloggers με υγιεινά σνακ. Στην τρίτη, χωρίς καθόλου φαγητό.

Οπως σημειώνουν οι βρετανοί επιστήμονες στο σχετικό άρθρο τους στην επιθεώρηση «Pediatrics», τα παιδιά της πρώτης ομάδας βρέθηκαν τις επόμενες ημέρες να καταναλώνουν 32% περισσότερες θερμίδες από ανθυγιεινά σνακ και 26% περισσότερες θερμίδες συνολικά σε σχέση με τα παιδιά της τρίτης ομάδας. Αντίθετα, δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των παιδιών της δεύτερης και της τρίτης ομάδας. Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν πρότερες παρατηρήσεις σύμφωνα με τις οποίες όταν διάσημοι προτρέπουν προς ανθυγιεινές τροφές τα παιδιά αυξάνουν την κατανάλωση αυτών των τροφών, ενώ δεν κάνουν το ίδιο όταν οι διάσημοι προτρέπουν προς υγιεινές διατροφικές επιλογές.

Το συμπέρασμα των ειδικών από τη μελέτη τους είναι ότι η εμπιστοσύνη των παιδιών στους vloggers είναι τόσο μεγάλη που καθιστά την επίδρασή τους ακόμα και επικίνδυνη. Για τον λόγο αυτόν προτείνουν τη θέσπιση αυστηρών κανονισμών σε ό,τι αφορά το διαδικτυακό marketing διατροφικών προϊόντων που απευθύνονται σε παιδιά.

Καλά όλα αυτά, αλλά μέχρι οι υποδείξεις των ειδικών να γίνουν νόμοι και να εφαρμοστούν, για κάποια παιδιά θα είναι πολύ αργά. Για άλλη μια φορά λοιπόν, η μόνη λύση είναι να αναλάβουν δράση οι γονείς ώστε να προλάβουν τα χειρότερα…