Ο Ναβάλνι προκαλεί… αϋπνίες στο Κρεμλίνο

«Οταν η αδικία και η ανομία φορούν τις στολές σας και παρουσιάζονται ως νόμος, το καθήκον κάθε έντιμου ανθρώπου είναι να σας αντιστέκεται και να σας πολεμά με όλα τα μέσα που διαθέτει». Χωρίς να σκύψει το κεφάλι, ο ορκισμένος εχθρός του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι, απαντούσε με αυτόν τον τρόπο στους δικαστές καθώς του επέβαλαν 3,5 έτη κάθειρξης.

Μολονότι θα εκτίσει δύο χρόνια και οκτώ μήνες στη φυλακή (του αφαιρέθηκε από την ποινή το χρονικό διάστημα που βρισκόταν σε κατ’ οίκον περιορισμό) «το νομικό μαρτύριο του Ναβάλνι μόλις τώρα ξεκινά», γράφουν οι «Financial Times». Οι Αρχές τον κατηγορούν και για άλλη υπόθεση, που επισύρει ακόμη και 10 έτη φυλάκισης. Η απειλή για το Κρεμλίνο και τον ρώσο πρόεδρο προσωπικά έχει εξουδετερωθεί και ο Πούτιν μπορεί να κοιμάται ήσυχος. Ή… μήπως όχι;

Μια μεγάλη και
διαρκής πρόκληση

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πολιτική εξέλιξη της χρονιάς στη Ρωσία, αναφέρουν αναλυτές, η οποία έχει πυροδοτήσει χιονοστιβάδα εξελίξεων εντός και εκτός συνόρων. Μια κομβική στιγμή για τον ίδιο τον Πούτιν που κυβερνά αδιάλειπτα εδώ και 21 χρόνια τη χώρα.

Σύσσωμη η διεθνής κοινότητα παίρνει το μέρος του 44χρονου ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης, που επέζησε από αρκετές απόπειρες δηλητηριασμού, με τελευταία αυτή του περασμένου Αυγούστου με νευροτοξικό παράγοντα Novichok, μετά την οποία νοσηλεύτηκε στο Βερολίνο για πέντε μήνες. Τα διεθνή Μέσα κάνουν λόγο για έναν γενναίο άνδρα που αν και γνώριζε ότι θα συλληφθεί και θα φυλακιστεί, επέλεξε να επιστρέψει στη χώρα του και στην ακτιβιστική του δράση.

Ευρωπαϊκή Ενωση και Ηνωμένες Πολιτείες καταδίκασαν την άγρια καταστολή, αξιώνοντας ακόμη και επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, ενώ επανήλθε και πάλι στο τραπέζι το σενάριο για το πάγωμα της κατασκευής του στρατηγικής σημασίας αγωγού φυσικού αερίου Nordstream 2.

Στο εσωτερικό η σύλληψή του αμέσως μόλις πάτησε το πόδι του στη Μόσχα τον περασμένο μήνα ξεσήκωσε κύματα συμπάθειας ενώ συσπείρωσε ακόμη περισσότερο την αντιπολίτευση, πυροδοτώντας το μεγαλύτερο κύμα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη σύγχρονη Ιστορία. Η Μόσχα κατάφερε αυτό ακριβώς που ήθελε να αποφύγει.

Επίδειξη ισχύος και
στο βάθος φτώχεια

Η αστυνομία έχει εισβάλει σε δεκάδες σπίτια ακτιβιστών τις τελευταίες δύο εβδομάδες και έχει συλλάβει πάνω από 10.000 διαδηλωτές σε περισσότερες από 120 πόλεις της επικράτειας. Οι Αρχές προειδοποιούν τους διαδηλωτές ότι μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με βαριές κατηγορίες για πρόκληση ταραχών και φυλάκιση ως 15 χρόνια.

Ομως η νέα γενιά, που βλέπει στο πρόσωπο του Ναβάλνι έναν «μάρτυρα» του αγώνα για τον εκδημοκρατισμό της χώρας και έχει μεγαλώσει υπό την κυριαρχία του Πούτιν, δεν φαίνεται διατεθειμένη να κάνει πίσω. «Δεν μπορείτε να φυλακίσετε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Ολο και περισσότεροι το αντιλαμβάνονται. Θα έρθει εκείνη η στιγμή που όλα αυτά θα καταρρεύσουν. Γιατί δεν μπορείτε να φυλακίσετε ολόκληρη τη χώρα» απαντά ο Ναβάλνι, θεωρώντας πως η κήρυξη πολέμου κατά των «εχθρών της πατρίδας» από το σύστημα Πούτιν αποτελεί περίτρανη ένδειξη ότι ο ρώσος πρόεδρος φοβάται.

Η στρατηγική άγριας καταστολής έχει δοκιμαστεί με επιτυχία κατά το παρελθόν στη Ρωσία. Ομως η τωρινή συγκυρία δεν είναι καθόλου εύκολη για το Κρεμλίνο. Η πανδημία έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 73.500 Ρώσους, η ανεργία αυξάνεται, τα εισοδήματα συρρικνώνονται και οι τιμές σε βασικά αγαθά είναι απλησίαστες. Το περασμένο έτος σχεδόν 20.000.000 Ρώσοι βρέθηκαν κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.

Τον προσεχή Σεπτέμβριο η χώρα διεξάγει βουλευτικές εκλογές και το 2024 προεδρικές. Μολονότι ο ρώσος πρόεδρος έχει εξασφαλίσει δικαίωμα υποψηφιότητας μέχρι το 2032 μέσω συνταγματικών και άλλων νομοθετικών μεταρρυθμίσεων, τα ποσοστά δημοφιλίας του έχουν μειωθεί δραματικά και η λαϊκή οργή γιγαντώνεται.

Το δίλημμα του ρώσου προέδρου

«Για τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, ο Πούτιν έχει μπροστά του ένα δίλημμα. Το να αντιμετωπίσει με βίαιη καταστολή την κατάσταση μόνο διαφωνίες θα πυροδοτήσει, ενώ το να «στήσει» τις βουλευτικές εκλογές τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα βλάψει τη δημοκρατική πρόσοψη από την οποία εξαρτάται η δύναμή του» γράφει σε άρθρο γνώμης στους «New York Times» ο συγγραφέας και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Princeton Τόνι Γουντ.
Προβλέπει ωστόσο πως αν ο Πούτιν δώσει στο κίνημα του Ναβάλνι τον χώρο να αναπτυχθεί, ίσως στις εκλογές του Σεπτεμβρίου βρεθεί ενώπιον δυσάρεστων εκλογικών προκλήσεων για τις οποίες δεν είναι προετοιμασμένος. Ο δρόμος για τον πραγματικό εκδημοκρατισμό της χώρας είναι μακρύς. «Αλλά για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό, ο Πούτιν δεν κρατά όλα τα χαρτιά» καταλήγει ο Γουντ.

Ξαφνικός θάνατος του γιατρού του ακτιβιστή και μπαράζ απελάσεων διπλωματών

Λίγες μόλις ημέρες μετά την καταδικαστική ετυμηγορία του δικαστηρίου, ο γιατρός που περιέθαλψε τον Ναβάλνι όταν εισήχθη εσπευσμένα μετά την οξεία δηλητηρίασή του στο νοσοκομείο του Ομσκ στη Σιβηρία τον περασμένο Αύγουστο, Σεργκέι Μαξιμίσιν, πέθανε εντελώς ξαφνικά κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες.
Ηλικίας 55 ετών και υγιής ως την Πέμπτη ο γιατρός (δεύτερος στην ιεραρχία στο τμήμα αναισθησιολογίας και ανάνηψης) «απεβίωσε αιφνιδίως», ανέφερε στη λιτή ανακοίνωσή του το νοσοκομείο, χωρίς να κάνει λόγο για την αιτία του πρόωρου θανάτου του. Ο Μαξιμίσιν ήταν ο άνθρωπος που γνώριζε από πρώτο χέρι τα περισσότερα στοιχεία για την επίθεση σε βάρος του Ναβάλνι, ουσιαστικά ο άνθρωπος που του έσωσε τη ζωή και για τον λόγο αυτόν η πλευρά του ρώσου ακτιβιστή δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ο θάνατός του να μην ήταν τυχαίος.
Στο μεταξύ, την απέλαση διπλωματών από τη Γερμανία, τη Σουηδία και την Πολωνία ανακοίνωσε η Μόσχα, κατηγορώντας τους ότι συμμετείχαν σε παράνομες διαδηλώσεις εναντίον της φυλάκισης του Ναβάλνι, με τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στη Μόσχα, την Ανγκελα Μέρκελ και τον Εμανουέλ Μακρόν να καταδικάζουν κατηγορηματικά την απόφαση του ρωσικού ΥΠΕΞ.