Ο Μακρόν ξορκίζει τη «συγκατοίκηση»

Σπάνια μια προεδρική εκλογή στη Γαλλία έχει αφήσει στους ψηφοφόρους μια γεύση ανολοκλήρωτου σε τόσο έντονο βαθμό, έχει βυθίσει τους μισούς Γάλλους στην απογοήτευση και τους άλλους μισούς στην επιθυμία για έναν νικηφόρο «τρίτο γύρο», όπως έχουν χαρακτηριστεί οι βουλευτικές εκλογές του προσεχούς Ιουνίου.

To στοίχημα
του Μακρόν

Η μεγάλη αποχή, το ιστορικά υψηλό ποσοστό άκυρων και λευκών ψηφοδελτίων, η άνοδος κατά σχεδόν 8 μονάδες της Ακροδεξιάς και ένα αμφιλεγόμενο σκορ για τον Εμανουέλ Μακρόν που του εξασφάλισε μεν 58,6%, αλλά 2.000.000 λιγότερες ψήφους σε σχέση με το 2017, δείχνουν ότι η δημοκρατική κόπωση στη χώρα είναι μεγάλη. «Ο γάλλος πρόεδρος έρχεται άμεσα αντιμέτωπος με την αποτυχία του» σημειώνει η εφημερίδα «Le Monde» για το εκλογικό αποτέλεσμα της 24ης Απριλίου. Δεν κατάφερε να μειώσει τον εξτρεμισμό ή να αναζωογονήσει τη δημοκρατική ζωή. Ούτε οι ψηφοφόροι αποδέχθηκαν το πρόγραμμά του. Απλά απέρριψαν αυτό της Μαρίν Λεπέν.

Αλλά η «νέα εποχή» η οποία ξημερώνει και που ο Μακρόν φιλοδοξεί να «μην είναι η συνέχεια της πενταετούς θητείας που τελειώνει», όπως ανακοίνωσε τη βραδιά της νίκης του, πρέπει να είναι αξιόπιστη. Πώς; Δείχνοντας ότι το όραμά του ευνοεί τους πολλούς και όχι την παριζιάνικη οικονομική ελίτ με την οποία ταυτίστηκε στην πρώτη θητεία και πρωτίστως ενώνοντας τη βαθιά διχασμένη γαλλική κοινωνία.

Θολός εκλογικός
ορίζοντας

Για τον Μακρόν, επίδικο των βουλευτικών εκλογών, που θα διεξαχθούν σε δύο γύρους στις 12 και 19 Ιουνίου, είναι να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία ώστε να κυβερνήσει την επόμενη πενταετία με αυτοδυναμία. Σε αντίθετη περίπτωση, τον περιμένει η περιώνυμη «cohabitation», δηλαδή η αναγκαστική συγκατοίκηση με πρωθυπουργό από άλλο κόμμα. Το σενάριο αυτό συνεπάγεται ότι ο Μακρόν θα χάσει το πλεονέκτημα να προωθήσει απρόσκοπτα το μεταρρυθμιστικό του έργο αλλά και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, της οποίας είναι παθιασμένος υπέρμαχος. Συνεπώς θα υποβιβαστεί σε «καθήκοντα διαιτησίας», όπως σχολιάζει ο γαλλικός Τύπος, καθώς θα έχει μια εχθρική πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση.

Την ίδια ώρα, θα αποδυναμωθεί η επιρροή της Γαλλίας και της Ευρώπης στη διεθνή σκηνή, όπως προειδοποιούν αναλυτές που θυμίζουν τη δύσκολη συγκατοίκηση Ζακ Σιράκ – Λιονέλ Ζοσπέν (1997-2002) και τη συχνή μεταξύ τους σύγκρουση αναφορικά με την πολιτική της Γαλλίας στη Μέση Ανατολή, καθώς ο Σιράκ υποστήριζε τον αραβικό κόσμο ενώ ο Ζοσπέν το Ισραήλ.

Οι αντίπαλοι
στις βουλευτικές

Ηδη από το βράδυ της εκλογής Μακρόν, ο ηγέτης της «Ανυπότακτης Γαλλίας» Ζαν-Λικ Μελανσόν δήλωσε ότι κατεβαίνει στις βουλευτικές εκλογές ως υποψήφιος πρωθυπουργός με στόχο ακριβώς αυτό: να εμποδίσει τις φιλελεύθερες πολιτικές του Μακρόν και να «δημιουργήσει  ένα νέο μέλλον για τον λαό». Ως εκ τούτου προέτρεψε τους ψηφοφόρους του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς (Κομμουνιστές, Πρασίνους και Σοσιαλιστές) να μην απογοητεύονται και να του χαρίσουν τη νίκη.

Την απόφασή της να διεκδικήσει τη βουλευτική της έδρα στο ακροδεξιό προπύργιο Πα-ντε-Καλαί (Pas-de-Calais) έκανε γνωστή και η Μαρίν Λεπέν, με τον έτερο ακροδεξιό υποψήφιο και αντίπαλό της στον πρώτο γύρο Ερίκ Ζεμούρ να της τείνει χείρα συμμαχίας, ώστε να υπάρξει δυνατή αντιπολίτευση, όπως δήλωσε ο ίδιος. Η Λεπέν δεν έχει ανοίξει ακόμη τα χαρτιά της για το ενδεχόμενο συνεργασίας, όμως σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του κόμματος Λουί Αλιό θα επιδιώξει να εξασφαλίσει τουλάχιστον 15 έδρες, που θα της επιτρέψουν να σχηματίσει κοινοβουλευτική ομάδα.

Δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Harris Interactive δείχνει το κόμμα του Μακρόν (LREM) μαζί με τους ήσσονες συμμάχους του Modem και UDI να εξασφαλίζουν άνετη πλειοψηφία 326-366 εδρών επί συνόλου 577. Αλλη δημοσκόπηση της Ipsos ωστόσο αναφέρει ότι το 56% επιθυμεί ο Μακρόν να χάσει τις βουλευτικές εκλογές και να υπάρξει συγκατοίκηση με μια κυβέρνηση της αντιπολίτευσης που να τον εμποδίζει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του, ενώ μόνο το 20% θέλει ο γάλλος πρόεδρος να λάβει την πλειοψηφία.

Βουλευτικές με το βλέμμα στο… 2027

Με ή χωρίς συγκατοίκηση, σε αυτή τη δεύτερη ευκαιρία που δίνεται στον Μακρόν, θα πρέπει να αποκαταστήσει την κοινωνική συνοχή, να μην απογοητεύσει ξανά τους προοδευτικούς, να αποτινάξει το προσωνύμιο «ο πρόεδρος των πλουσίων». Η ανησυχία είναι διάχυτη: «Το χτύπημα έφτασε τόσο κοντά που το καπέλο έπεσε» σχολιάζει η εφημερίδα «Le Monde» με τον στίχο του Β. Ουγκό από το ποίημα «Μετά τη Μάχη». «Προσοχή να μην κοπεί το κεφάλι την επόμενη φορά» καταλήγει ο αρθρογράφος, φοβούμενος ότι το φόβητρο των άκρων στη χώρα έχει προ πολλού καταρρεύσει.

Ανασχηματισμός για να ανατραπεί το αρνητικό κλίμα

Εντός των επόμενων ημερών ο Μακρόν θα επιλέξει τον αντικαταστάτη του πρωθυπουργού Ζαν Καστέξ, ο οποίος θα παραιτηθεί στο πλαίσιο ευρύτερου ανασχηματισμού προκειμένου η μικρή προεκλογική περίοδος μέχρι την κάλπη του Ιουνίου να λειτουργήσει ως κινητήριος δύναμη με φρέσκα πρόσωπα.
Ταυτόχρονα, με δεδομένη τη συμπίεση που έχει υποστεί η γαλλική κοινωνία τα τελευταία χρόνια με τις διαδοχικές κρίσεις (οικονομική, υγειονομική και ενεργειακή, η οποία ανεβάζει το κόστος διαβίωσης), το επιτελείο του Μακρόν εργάζεται πυρετωδώς να αναστρέψει το αρνητικό κλίμα που εκφράστηκε με θυμό και απόρριψη στην προεδρική κάλπη.
Ηδη πριν τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών ο Μακρόν «όργωσε» την επαρχία επιδιδόμενος σε μια πλειοδοσία υποσχέσεων με αριστερό πρόσημο, ενώ τρεις ημέρες μετά την επανεκλογή του επισκέφθηκε μια λαϊκή συνοικία στην κοινότητα του Σερζί, 30 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Παρισιού, για να συνομιλήσει με κατοίκους, εμπόρους και νέους επιχειρηματίες «δείχνοντας την προθυμία του», όπως εξηγεί το Μέγαρο των Ηλυσίων, «να έρθει σε επαφή με Γαλλίδες και Γάλλους, να ακούσει τις ανησυχίες, τις προσδοκίες και τις ανάγκες τους».