Ο ελληνικός καλλιτεχνικός κόσμος αποχαιρετά τον Μίκη

Ολοι θέλησαν να αποτίσουν έναν φόρο τιμής στον Μίκη Θεοδωράκη. Ο Φοίβος Δεληβοριάς θυμήθηκε που πήγε με τους γονείς του στο Ηρώδειο όταν ήταν 14 χρονών για να ακούσει το «Αξιον εστί» – θα παιζόταν για πρώτη φορά εκεί. «Πρώτη και τελευταία φορά τη μέρα εκείνη είδα άνθρωπο να πετάει» έγραψε. Η Δήμητρα Γαλάνη συνόδευσε την κοινοποίηση της δικής της ερμηνείας στο τραγούδι «Νύχτα μαγικιά» με αυτά τα λόγια: «Η απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη είναι μοναδική. Η στιγμή είναι ιστορική. Με ένα έργο όμως που παραμένει ζωντανό είναι και ο ίδιος εξαιρετικά παρών. Αν είναι κάτι η αθανασία, είναι αυτό». Ο συνθέτης Θέμης Καραμουρατίδης σε δική του ανάρτηση αναφέρει: «Βαθιά συγκίνηση για έναν από τους σημαντικότερους Ελληνες, απέραντη ευγνωμοσύνη για το κολοσσιαίο μουσικό έργο και την κοινωνική και πολιτική του επιδραστικότητα». «Ως μουσικός, προσκυνώ. Ως Ελλην, θρηνώ. Ως ιχθύς, σιωπώ» δήλωσε από την πλευρά του ο Σταύρος Ξαρχάκος. «Εφυγε σήμερα ο τελευταίος των μεγάλων. Των τελευταίων μεγάλων Ελλήνων. Είναι ημέρα πένθους, βαθιάς συγκίνησης αλλά και πνευματικής ανάτασης νομίζω, γιατί μετά τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι, του Γιώργου Σεφέρη, του Γιάννη Ρίτσου, του Οδυσσέα Ελύτη και όλων των άλλων πνευματικών ηγετών μας, έρχεται τώρα και η αναχώρηση του Μίκη Θεοδωράκη, στην 200ή επέτειο της Ανεξαρτησίας, σαν να μας λέει «κοιτάξτε τι έχει πραγματική αξία σε όλη αυτή την πορεία και αφήστε τα μικρά και τα ασήμαντα»» έγραψε ο Διονύσης Σαββόπουλος στο προφίλ του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Μίκη μου, αγαπημένε φίλε. Πάντα θα είσαι ένα ορμητικό ποτάμι και θα ρέεις με το έργο σου σαν γάργαρο νερό στην ψυχή μου. Τι τυχερή που σε γνώρισα και μέσα από τα τραγούδια σου έγινα η προέκταση της ψυχής σου» έγραψε, μεταξύ άλλων, η Αλκηστις Πρωτοψάλτη.

Μαρία Φαραντούρη: «Εζησε, πριν φύγει,
την αθανασία του»

Η Μαρία Φαραντούρη, η ερμηνεύτρια που ταυτίστηκε περισσότερο από κάθε άλλη με το έργο του Θεοδωράκη, μας διάβασε από τηλεφώνου τις δικές της σκέψεις: «Η Ελλάδα σήμερα ορφάνεψε. Ο Μίκης είναι η έκφραση της ελληνικής ψυχής και με το έργο του έδειξε σε όλον τον κόσμο ότι Ελληνισμός σημαίνει Πολιτισμός. Γεννήθηκε με την ευλογία των Μουσών. Μίλησε με την οικουμενική γλώσσα της μουσικής και της ποίησης για τον άνθρωπο, τους αγώνες, τις χαρές και τους καημούς του. Ο Μίκης είναι παγκόσμιος μα πάνω απ’ όλα είναι Ελληνας κι αποτελεί την αντάξια συνέχεια των μεγάλων παραδόσεών μας. Αγωνίστηκε κι υπέφερε υπερασπιζόμενος την ελευθερία, τη δημοκρατία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Είχα τη χαρά και την τιμή να υπηρετήσω το μεγάλο του έργο μια ολόκληρη ζωή, να μοιραστώ μαζί του συγκινητικές στιγμές, την επαφή με τόσους λαούς, τους αγώνες και την ιστορία τους, δίνοντας συναυλίες σε ελληνικά και παγκόσμια ακροατήρια. Ο Μίκης είχε την τύχη, πριν φύγει, να ζήσει την αθανασία του. Μας χάρισε το ωραίο ταξίδι. Γι’ αυτό θα είναι πάντα κοντά μας σαν να μην έφυγε ποτέ. Με τη μουσική και τα τραγούδια του θα ενώνει τις καρδιές μας, θα μας ανοίγει καινούργιους κόσμους όπως κάνει κάθε μεγάλη τέχνη που συνομιλεί με την εποχή της και την ιστορία. Μίκη μου, με τα χέρια-φτερά σου, όσο ζω, θα σε βλέπω πάντα να διευθύνεις τα τραγούδια μας και τα όνειρά μας».

Γ. Νταλάρας:
«Τα θεμέλιά του
είναι στα βουνά»

Ο Γιώργος Νταλάρας έστειλε στο «Βήμα» το δικό του σημείωμα: «Η Ελλάδα κι ο κόσμος πενθεί. Απνοια. Σαν να κόπηκε ο αέρας. Εφυγε η φθαρτή υπόσταση. Αυτό το δυνατό, στιβαρό σώμα που υπέμεινε καρτερικά και αγόγγυστα πολέμους, διωγμούς, εξορίες, φυλακές, φάλαγγα, προβοκάτσιες, κυνηγητά. Το πνεύμα όμως μένει. Αυτό το πνεύμα που έκανε την υψηλή ποίηση τραγούδι που ένωσε τον λαό και τον σήκωσε ψηλά. Η βαθιά ψυχή, η γενναιότητα, το ανεξάντλητο έργο που έγινε τραγούδι αξιοπρέπειας και παρηγοριάς, αυτό που ένωσε τους συνανθρώπους μας σε άλλες χώρες, από την Κρήτη μέχρι τη Λατινική Αμερική. Ο Μίκης, ως μέγιστος εθνικός ευεργέτης, προσέφερε απλόχερα τη μουσική του, τα τραγούδια του, τον λόγο του, το υπόδειγμα της ζωής του σε όλον τον κόσμο. Ανεκτίμητη περιουσία! Τα θεμέλιά του είναι στα βουνά. Και αυτά τα βουνά καλούμαστε όλοι και κυρίως ο σκεπτόμενος και ο ανήσυχος λαός που τόσο αγάπησε να σηκώσει τώρα στους ώμους του, όσο αντέξει, αυτή την παρακαταθήκη. Ετσι όπως σήκωνε αυτός στους ώμους έναν αιώνα όλη την Ελλάδα ως τα πέρατα της γης. Δεν είναι εύκολο ν’ αντέξουμε, αλλά θα προσπαθήσουμε! Μικρό παιδί με πήγε η μάνα μου, συναγωνίστριά του, στη Νέα Σμύρνη να τον δω για πρώτη φορά. Σήκωσα τα μάτια μου ψηλά, πολύ ψηλά, για να τον συναντήσω. Σήμερα τα κατέβασα για πρώτη φορά για να τον δω, για να του πω πόσο τον αγαπάμε και πόση ευγνωμοσύνη του χρωστάμε. Εμείς και ο κόσμος όλος».

Μαρία Παπαγεωργίου: «Ενας αιώνιος νέος»

Η Μαρία Παπαγεωργίου, η οποία συνεργάστηκε με τον Μίκη Θεοδωράκη για τη δημιουργία του εξαιρετικού δίσκου «Αλληλογραφία» (2018) όπου η νεαρή τραγουδίστρια και τραγουδοποιός διασκεύασε τραγούδια του, είπε στο «Βήμα»:

«Νιώθω σαν να έχασα τον παππού ή τον πατέρα μου, έναν άνθρωπο δικό μου. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον παιδικό ενθουσιασμό του. «Μπορεί το σώμα μου να είναι 93 ετών και να μην μπορώ να περπατήσω, αλλά μέσα μου η ψυχή είναι σαν 29χρονου» μου είχε πει την πρώτη φορά που τον επισκέφθηκα σπίτι του, του άρεσε τόσο να γνωρίζει νέους ανθρώπους. Κρατάω από το παράδειγμά του ότι γερνάς μόνο όταν δεν θέλεις να ανακαλύπτεις τον κόσμο από την αρχή».