«Μόνο όταν μοιραζόμαστε τη ζωή μας υπάρχουμε μέσα στον κόσμο»
Λίγο πριν από τη μεγάλη συναυλία του στη Ρωμαϊκή Αγορά, ο γνωστός συνθέτης Μίνως Μάτσας μίλησε στο ΒΗΜΑgazino για τα τραγούδια που αντέχουν στο πέρασμα του χρόνου.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Tην Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου, ο Μίνως Μάτσας θα παρουσιάσει σε έναν ξεχωριστό χώρο, στη Ρωμαϊκή Αγορά, γνωστές αλλά και νέες συνθέσεις του. Στη μουσική αυτή διαδρομή, ο διακεκριμένος συνθέτης θα καθίσει στο πιάνο, πλαισιωμένος από επτά υψηλής κλάσης μουσικούς, ενώ τα τραγούδια του θα ερμηνεύσουν η Ελεωνόρα Ζουγανέλη και ο Κώστας Τριανταφυλλίδης. «Σήμερα που οι συνθήκες μοιάζουν να μας οδηγούν στην απομόνωση και στον περιορισμό, ο Μίνως Μάτσας με την πλούσια σε ήχους, ενέργεια και συναισθήματα μουσική του, θα μας επικοινωνήσει τη δική του αλήθεια: ότι το μαζί ενδυναμώνει την ύπαρξή μας, απελευθερώνει και συρρικνώνει την καθολική αβεβαιότητα που έχει εμφανιστεί στις ζωές μας» αναφέρει το σημείωμα της εκδήλωσης, και εμείς ζητήσαμε από τον δημοφιλή καλλιτέχνη να μας μιλήσει για τις φωνές που αγαπά και για τον απολογισμό του έργου του.
Θα στηρίξετε µε τη συναυλία σας στη Ρωµαϊκή Αγορά τη HOPEgenesis. Γιατί επιλέξατε τον συγκεκριµένο Μη Κυβερνητικό Οργανισµό;
«Η ΗOPEgenesis είναι η μοναδική μη κερδοσκοπική οργάνωση που ασχολείται με το δημογραφικό ζήτημα στην Ελλάδα. Με λίγα λόγια: μια ομάδα ειδικών, γιατρών και επιστημόνων, στηρίζουν γυναίκες σε ακριτικές περιοχές της χώρας που θέλουν να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί, αλλά οι γεωγραφικές, οικονομικές και άλλες συνθήκες δεν τις ευνοούν. Φανταστείτε, για παράδειγμα, ότι μόνο στους Φούρνους Ικαρίας τα τελευταία τριάμισι χρόνια γεννήθηκαν 21 παιδιά με τη συμβολή και τη στήριξη της HOPE. Πιστεύω πως η 10η του Σεπτεμβρίου θα είναι μια μαγική βραδιά σε έναν από τους πιο αγαπημένους αρχαιολογικούς χώρους της Αθήνας – και για καλό σκοπό».
Είστε επιεικής ή αυστηρός µε το έργο σας όταν πρέπει να το ξανακοιτάξετε προκειµένου να κάνετε µια εφ’ όλης της ύλης παρουσίασή του;
«Εχω γίνει πιο αυστηρός με το πέρασμα του χρόνου. Είναι κάπως σαν να ανοίγεις τις πόρτες παλιών σπιτιών. Βλέπεις ότι κάποια δωμάτια θέλουν επισκευές, κάποια άλλα έχουν όμορφες ρωγμές στους τοίχους, ωστόσο ορισμένα θέλουν γκρέμισμα! Στα τραγούδια επανεξετάζω συχνά την ενορχήστρωση, αλλάζω πολλές φορές ακόμη και λεπτομέρειες από το μοτίβο. Πάντως σίγουρα φαίνεται καθαρά τι αντέχει στον χρόνο και τι όχι. Πιστεύω πάντα πως το τραγούδι είναι ζωντανός οργανισμός και συχνά ωριμάζει και για εμένα και για τους ακροατές».
Ελεωνόρα Ζουγανέλη και Κώστας Τριανταφυλλίδης. Πείτε µας λίγα λόγια για τους δύο αυτούς τραγουδιστές.
«Η Ελεωνόρα είναι αγαπημένη μου ερμηνεύτρια εδώ και δέκα χρόνια, όταν και πρωτοσυνεργαστήκαμε για τα τραγούδια από την τηλεοπτική σειρά «Το Νησί». Στη συνέχεια κάναμε έναν ολοκληρωμένο κύκλο τραγουδιών με τίτλο «Μ’ αγαπούσες κι άνθιζε», μια δουλειά που αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τον κόσμο. Αυτός ο κύκλος τραγουδιών κρατάει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου και σηματοδοτεί νομίζω για την Ελεωνόρα ένα νέο ξεκίνημα στη χρυσή της περίοδο. Η διαύγεια, η δύναμη της φωνής της και από την άλλη η αθωότητα με την οποία προσεγγίζει το υλικό είναι τα στοιχεία που την κάνουν μοναδική.
Ο Κώστας Τριανταφυλλίδης, νεότερος συνεργάτης, βρέθηκε μαζί μου ως ερμηνευτής στην Επίδαυρο το 2017 στην παράσταση «Οιδίπους επί Κολωνώ». Αυτό αποτέλεσε την αρχή μιας σχέσης που έχει αρχίσει να δίνει καρπούς. Τον ξεχώρισα γιατί είναι ένας τραγουδιστής που συνδυάζει την καθαρή λαϊκή ερμηνεία με την ευγένεια, δύο σπάνιες αρετές. Συνεχίζει το νήμα των παλιών λαϊκών τραγουδιστών. Τελευταία συμπράξαμε στα τραγούδια της ταινίας «Ευτυχία», όπου τραγούδησε μαζί με τον Γιώργο Νταλάρα και τη Ζουγανέλη το ομώνυμο τραγούδι αλλά και τη διασκευή «Ονειρο απατηλό»».
Ποιες φωνές σάς συγκινούν περισσότερο, αλήθεια; Τι χαρακτηριστικά θέλετε να έχουν;
«Με συγκινούν οι φωνές που έχουν αλήθεια και τεχνική. Που συνδυάζουν το ανεπιτήδευτο με τον έλεγχο του μέσου. Με συγκινούν οι φωνές των παλιών: Παγιουμτζής, Ρούκουνας, Νταλγκάς, Κάβουρας, Γούναρης, η Ρόζα Εσκενάζυ, η Φλέρυ Νταντωνάκη και όλη η γενιά των προσώπων με τα οποία μεγάλωσα. Ο Νταλάρας, ο Πάριος, η Αλεξίου, η Γαλάνη, ο Μητροπάνος, ο Διονυσίου, ο Μπιθικώτσης. Είχα την τύχη να συνεργαστώ με πολλούς από αυτούς».
Πολλές από τις διασκευές που έχετε κάνει σε διαχρονικά κοµµάτια έχουν αγαπηθεί πολύ από το κοινό. Τι προσπαθείτε να αναδείξετε στα τραγούδια που δεν έχετε γράψει εσείς;
«Στην πραγματικότητα δεν προσπαθώ να αναδείξω κάτι, παρά να βρω τις μουσικές μου ρίζες. Αναγνωρίζω σίγουρα κάτι πολύ οικείο στα κομμάτια που ξαναδουλεύω, κάτι από το οποίο δεν μπορώ να ξεφύγω παρά μόνο αν τα αποδομήσω και τα ανασυνθέσω. Για αυτό και είμαι ιδιαίτερα τολμηρός βάζοντας δικές μου εισαγωγές, προσθέτοντας μουσικά μέρη, αλλάζοντας τον ρυθμό, ακόμη και τη μελωδία. Ετσι μιλάμε για ανασύνθεση και όχι απλά για διασκευή. Ακούστε το υπέροχο ζεϊμπέκικο που τραγουδά η Μπέλλου δίπλα στον «Ανθρωπό μου» που έβαλα στους τίτλους της σειράς «Το Νησί». Αλλες φορές η επέμβαση είναι μικρότερη αλλά τελικά πιο ουσιαστική, όπως στο «Ονειρο απατηλό» από την ταινία «Ευτυχία», όπου μετατρέποντας σε μια ήσυχη μπαλάντα το αξεπέραστο χασάπικο του Καλδάρα αναδύθηκαν στην επιφάνεια ως διά μαγείας τα λόγια της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου. Η ζωή των τραγουδιών δεν τελειώνει, και χαίρομαι που τα ανακαλύπτουν έτσι οι νεότερες γενιές κι εγώ απλά μεσολαβώ με τον δικό μου τρόπο».
Ποιους συνθέτες ή τραγουδοποιούς θαυµάζετε πιο πολύ;
«Θαυμάζω τους συνθέτες που αφιέρωσαν το πιο αυθεντικό και ειλικρινές κομμάτι του εαυτού τους στη μουσική. Ξέρετε, αυτό είναι κάτι που αν οι κεραίες σου δουλεύουν καλά το πιάνεις αμέσως. Είναι ένα αδιαμεσολάβητο σήμα που εκπέμπεται χωρίς παρεμβολές και αν είσαι ανοιχτός το λαμβάνεις άμεσα».
Πώς περάσατε κατά το lockdown; Ηταν καθόλου δηµιουργική αυτή η περίοδος για εσάς;
«Ηταν μια δημιουργική περίοδος που πέρασα με την αγαπημένη μου και γνωρίσαμε ο ένας τον άλλον καλύτερα. Ωστόσο η ανησυχία για τους συνανθρώπους μας και το μέλλον που είναι καθ’ οδόν δεν μας άφησε να ησυχάσουμε. Είμαι ιδιαίτερα προβληματισμένος για όλους τους ανθρώπους στο ευρύτερο κομμάτι του Πολιτισμού. Υπάρχουν χιλιάδες εργαζόμενοι στον χώρο του θεάτρου, του κινηματογράφου, του τραγουδιού, της μουσικής που εδώ και έξι μήνες βρίσκονται στα όριά τους. Τι κάνουμε λοιπόν;».
Τι σηµαίνει για εσάς ο στίχος του Τάσου Λειβαδίτη «Ο κόσµος µόνο όταν τον µοιράζεσαι υπάρχει», τον οποίο και επιλέξατε ως τίτλο για την παράστασή σας;
«»…Κι αν αγαπήσαμε, αγαπήσαμε πράγματα που τρεμόσβηναν στο βάθος και χάνονταν γρήγορα, όπως οι έρωτες των αρρώστων που θα είναι σύντομοι μα ο Θεός τους ευλόγησε να φαίνονται αιώνιοι κι οι κήποι μάς βάζουν ερωτήματα αναπάντητα με ρόδα ή γιασεμιά κι ω χίλιοι σπασμένοι καθρέφτες της σελήνης κι η θάλασσα, τρελή τρελή, που προσπαθεί να τους συναρμολογήσει». Και στη συνέχεια, καταλήγει ο Λειβαδίτης πως μόνο όταν μοιραζόμαστε τη ζωή μας στην πραγματικότητα υπάρχουμε μέσα στον κόσμο! Αλλά και ο ίδιος ο κόσμος μόνο έτσι υπάρχει. Ιδιαίτερα σε μια εποχή που η ζωή μας χρειάζεται την επαφή που φαίνεται να χάνεται, ο στίχος αυτός έχει έναν ακόμη συμβολισμό: γίνεται μια μορφή αντίστασης σε ό,τι μας επιβάλλεται αναγκαστικά λόγω των έκτακτων συνθηκών που ζούμε».
Ποια είναι το επόµενα επαγγελµατικά σχέδιά σας;
«Δυστυχώς δεν μπορούμε να κάνουμε μακροπρόθεσμα σχέδια, διότι τόσα πράγματα ακυρώνονται. Εύχομαι πάντως να πάμε καλύτερα και να ξεπεράσουμε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Θεού και ιού θέλοντος θα γράψω τη μουσική για το «Τρίτο Στεφάνι» που ανεβαίνει τον Οκτώβριο στο θέατρο Παλλάς. Από εκεί και πέρα, βλέπουμε…».

