Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ: «Κάτι καλό θα βγει και από αυτή τη δοκιμασία!»

Η θέα από το γραφείο του Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ προς τη θάλασσα είναι μαγευτική. Οσο όμως και αν μαγνήτιζε τα δικά μας βλέμματα, κατά τη συνέντευξη που ο Σεβασμιότατος είχε την ευγένεια να μας παραχωρήσει με αφορμή τον εφετινό, «δύσκολο» εορτασμό του Πάσχα, το δικό του βλέμμα παρέμενε στραμμένο στα προβλήματα. Στο έργο που καλείται να επιτελέσει η Μητρόπολή του και «αυτές τις ημέρες που η ανθρωπότητα βιώνει έναν τρομακτικό εφιάλτη, μία μεγάλη και φοβερή επιδημία παγκοσμίων διαστάσεων. Η Εκκλησία μας και ειδικότερα η Πειραϊκή Εκκλησία στέκεται αρωγός στην τιτάνια προσπάθεια ανακουφίσεως του ανθρωπίνου πόνου από τη μάστιγα της πανδημίας» επισημαίνει και εξηγεί πώς αυτό γίνεται: «Αρχικά με την εντατικοποίηση ακόμη περισσότερο των συσσιτίων των ιερών ναών, όπου σιτίζονται 7.500 άνθρωποι καθημερινά. Οπου δεν μπορεί λόγω μέτρων να λειτουργήσει συσσίτιο παρέχονται τρόφιμα για να καλύψουν τις ανάγκες. Η μέριμνα επεκτείνεται στους τομείς των ενοικίων, φαρμάκων, ακόμη και ρουχισμού στους πληττόμενους από τα μέτρα εξ αιτίας της πανδημίας». Την ίδια στιγμή: «Οι καμπάνες των ναών μας αναπτερώνουν την ελπίδα, απετέλεσαν και συνιστούν την ουσιαστικότερη συμβολή της Εκκλησίας στην ανακούφιση και εξάλειψη της πανδημίας. Δόθηκε η ευκαιρία μέσω των διευκολύνσεων του Διαδικτύου και με τις online μεταδόσεις των ιερών ακολουθιών να μετατραπούν σε όντως «κατ’ οίκον» εκκλησίες πολλά σπίτια, με αποτέλεσμα η παρηγορία του Θεού να ενσταλάζεται στις κουρασμένες ψυχές και να τις αποτρέπει από την απόγνωση. Ολα αυτά ενισχύθηκαν και από την άοκνη φροντίδα και μέριμνα των κληρικών».

Τι θα λέγατε σε όσους δεν μπορούν να εκκλησιαστούν όπως θα ήθελαν, λόγω των αυξημένων μέτρων προστασίας;

«Το μήνυμα που θα ήθελα να απευθύνω σε συνέχεια των παραπάνω είναι να μεταμορφώσουμε την απόγνωση και τη θλίψη σε πίστη και ελπίδα. Βρισκόμαστε στην αρχή της άνοιξης και στις παραμονές του Πάσχα, της πνευματικής άνοιξης. Και την ημέρα που ο Θεός ενέπνευσε την ελπίδα με την Ανάστασή Του, τότε ανέτειλε και η αιώνια Ανοιξη!».

Στη συζήτηση για τη σχέση επιστήμης και θρησκείας ποια είναι η άποψή σας; Τις έχουμε δει να συνυπάρχουν, έχουμε όμως δει και επιστήμονες να διαφωνούν με ιερωμένους…

«Ο σύγχρονος άνθρωπος μέσα στην παραφροσύνη της επάρσεώς του, μεθυσμένος από τις καταπληκτικές αλματώδεις προόδους του τεχνολογικού του πολιτισμού, διεκήρυξε προ πολλού τον «θάνατο του Θεού» και ανέβασε τον εαυτό του στη θέση Του. Αν ερευνήσετε ειδικά θα διαπιστώσετε ότι η επιστήμη αν είναι αληθινή καταλήγει να συμπορεύεται με τη διδαχή της Εκκλησίας γιατί η ανθρώπινη νόηση είναι απειροελάχιστη μπροστά στον αβόλιστο ωκεανό της Θείας σοφίας. Οι ιδεοληπτικές εμμονές που αναπτύσσονται οδηγούν αναπόδραστα σε ιδιότυπο φονταμενταλισμό και επικίνδυνη μισαλλοδοξία».

Τι είναι για εσάς το ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας;

«Ο Ραδιοφωνικός μας Σταθμός Πειραϊκή Εκκλησία 91,2, «το ραδιόφωνο που μιλάει στην ψυχή μας», ιδρύθηκε και λειτουργεί από το 1988 ως ο πρώτος εκκλησιαστικός ραδιοφωνικός σταθμός. Είναι ένα ξεχωριστό ραδιόφωνο. Η φωνή του έφτασε σε κάθε άκρη της Γης. Μιλάει για τον Θεό με λόγια καρδιάς. Στην Πειραϊκή Εκκλησία δεν υπάρχει σχολιασμός της επικαιρότητας, ούτε πολιτικός λόγος. Αλλωστε ο δικός μας λόγος είναι πνευματικός, λόγος ελπίδας και παρηγοριάς, λόγος δύναμης. Οσο για τη δική μας επικαιρότητα, αυτή δεν είναι άλλη από την αιωνιότητα. Χωρίς φανατισμούς, ταυτόχρονα όμως και χωρίς υποχωρήσεις, η φωνή μας παραμένει Ορθόδοξη και Ελληνική. Φιλοδοξούμε ο Ραδιοφωνικός μας Σταθμός να γίνεται ημέρα με την ημέρα όλο και καλύτερος και δυνατότερος εκκλησιαστικός άμβωνας».

Ιδιαίτερο είναι και το εκπαιδευτικό έργο της Μητροπόλεώς σας. Τι σημαίνει για εσάς σωστή εκπαίδευση;

«Με αίσθημα υπευθυνότητας και θυσίας η Ιερά Μητρόπολις Πειραιώς διακονεί την Παιδεία με τη λειτουργία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης παρά την οικονομική κρίση και την πανδημία. Κι αυτό γιατί είναι βέβαιο ότι για να εξέλθουμε από τις δοκιμασίες που ταλανίζουν την πατρίδα μας και τον κόσμο, αυτό που χρειάζονται οι νέοι μας – εκείνοι που θα κληθούν να οδηγήσουν την πατρίδα μας στο μέλλον – είναι η αληθινή Παιδεία. Προσφέρουμε πλήρη τη συνέχεια της εκπαίδευσης (Βρεφονηπιακό Σταθμό, Παιδικό Σταθμό, Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο, Λύκειο) με αίσθημα ευθύνης και χρέους, τηρώντας ως κυρίαρχη αρχή το «Πάσα τε επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής πανουργία, ου σοφία φαίνεται» (Πλάτων, «Μενέξενος»)».

Ζούμε την εποχή των social media. Παρακολουθείτε Facebook, Twitter κ.λπ. ή απέχετε; Πώς θα σχολιάζατε το φαινόμενο του εθισμού των νέων (και όχι μόνο) ανθρώπων;

«Δεν συμμετέχω στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εκ πεποιθήσεως και αυτό έχω συστήσει και στους Κληρικούς της Μητροπόλεως. Πρόκειται για νέους τρόπους επικοινωνίας που εύκολα εκτρέπονται και οδηγούν σε εθισμό και κατάχρηση. Με τη χρήση όλων αυτών των μέσων που έχουν και τις θετικές πλευρές τους καταργείται η προσωπική επαφή, η αμεσότητα και ο αυθορμητισμός, η πραγματικότητα και η ζωντάνια, που αποτελούν προϋποθέσεις για την ανάπτυξη υγειών σχέσεων. Ακόμη και ο τρόπος στις διαπροσωπικές σχέσεις παραπέμπει σε ήθος. Μέσα στην Εκκλησία, στον τρόπο, στα μυστήρια, στο ήθος της, σαν σε άλλη Κιβωτό του Νώε, φυλάσσεται ευλαβικά από την πλημμυρίδα που απειλεί την κτίση η ιερότητα του ανθρωπίνου προσώπου και η θεμελιώδης αρχή ότι εκείνο που καταξιώνεται είναι η σχέση των προσώπων, που εν πολλοίς ακυρώνεται από την κατάχρηση και την υπερτροφία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Γι’ αυτό μη σας παραξενεύει η άγνωστη μέχρι τώρα παθογένεια που εγκαινίασαν ως απόδειξη ότι μπορούν να εκπέσουν σε πειρασμό και δοκιμασία για την ανθρώπινη ύπαρξη».

Η Μητρόπολή σας αναπτύσσει πλούσιο φιλανθρωπικό έργο. Εχει συμπαράσταση σε αυτόν τον αγώνα;

«Η Εκκλησία δεν είναι ενδοκοσμικό μέγεθος και επιχειρηματική δράση. Στηρίζεται στη μίμηση του Χριστού που δεν είχε ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ και την ιδία στιγμή έτρεφε πεντακισχιλίους άνδρες με πέντε άρτους και δύο ιχθύς. Οφείλομε το έργο μας στην πιστότητα των εκατοντάδων εθελοντών αλλά και στη φιλογένεια και τη μεγάλη αγάπη του ευπατρίδη Πειραιώτη και εκλεκτού φίλου Ευάγγελου Μαρινάκη που δεν παύει να ευεργετεί και να προσφέρει».

Γνωρίζω πως το λειτούργημά σας απαιτεί μεγάλη αφοσίωση. Υπάρχει για εσάς ελεύθερος χρόνος;

«Ο ελεύθερος χρόνος του Κληρικού και ιδιαιτέρως του Επισκόπου είναι απαραίτητος για το ταμιείον της υπάρξεώς του. Ο κάθε άνθρωπος έχει οντολογική ανάγκη τη μεγάλη συνάντηση με τον Δημιουργό του, χωρίς την οποία η σκληρή καθημερινότητα είναι αβίωτη. Η Αρχιερωσύνη δεν είναι αξίωμα με την κοσμική έννοια του όρου αλλά έμπονη σταυρική διακονία. Η προσωπική μου χαρά είναι να βλέπω το έργο της Μητροπόλεως Πειραιώς να αυξάνεται και να ευοδούται».

Ζούμε μια εποχή εντάσεων. Είστε αισιόδοξος ή φοβάστε πως η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί στο μέλλον;

«Η ανθρωπότητα πέρασε από τρομερές διακυμάνσεις και αντιπαλότητες και χύθηκαν ποτάμια αίματος και διαψεύστηκαν ιδεοληψίες και ιδεολογήματα. Θέλω να πιστεύω ότι παρά την ενσκήψασα πνευματική λαίλαπα του δικαιωματισμού θα υπερβαθούν οι αντινομίες και οι συγχύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο όταν ο κάθε άνθρωπος και οι οργανωμένες Πολιτείες υψώσουν σαν πρόταγμα ζωής την αληθινή ανθρώπινη οντολογία που είναι απείκασμα της Θείας ζωής και παρουσίας».

Τι μήνυμα θα στέλνατε στο ποίμνιό σας εν όψει Πάσχα;

«Ενα βασικό δώρο που μας χάρισε ο Αναστάς Κύριος επισημαίνει ο ύμνος της πασχαλινής περιόδου: «Των θυρών κεκλεισμένων, επιστάς ο Ιησούς τοις μαθηταίς, αφοβίαν και ειρήνην εδίδου». Με τη δύναμη που προσφέρει η αφοβία αυτή, οι μαθητές, πτοημένοι προηγουμένως από τον «φόβον των Ιουδαίων», αναδείχθηκαν ατρόμητοι Απόστολοι, μάρτυρες της Αναστάσεώς Του. Ο φόβος είναι επικίνδυνος σύμβουλος του ανθρώπου. Διεισδύει με ποικίλους τρόπους στη σκέψη και στη βούληση, μειώνοντας την ανθεκτικότητα και τη δημιουργικότητά μας. Φόβο προκαλούν στον άνθρωπο διάφορες αιτίες: πολεμικές συγκρούσεις, φυσικές καταστροφές, επιδημίες ασθενειών, όπως η πρόσφατη πανδημία της COVID-19, που έχει συγκλονίσει την ανθρωπότητα ολόκληρη. Φόβο σε προσωπικό επίπεδο δημιουργούν οι εχθρότητες, οι αδικίες, οι ποικίλες ατομικές συγκρούσεις· αλλά συχνά και οι αδυναμίες μας. Ο ανθρώπινος φόβος κορυφώνεται κυρίως μπροστά στον θάνατο. «Μη φοβείσθε·» (Ματθ. 28:10) παρότρυνε τις μυροφόρες γυναίκες ο Αναστημένος Χριστός· τον χαιρετισμό «ειρήνη υμίν» απηύθυνε στους μαθητές Του. Η χριστιανική αφοβία συνδέεται οργανικά με τον φόβο του Θεού, ο οποίος είναι «αρχή σοφίας» (Παρ. 9:10) και σημαίνει δέος, ευλάβεια, επίγνωση της παρουσίας Του. Ο ένθεος αυτός φόβος αποτελεί τη ζωτική πηγή και δύναμη της αφοβίας. Oποιος σέβεται τον Θεό, δεν φοβάται κανέναν και τίποτε. Η αφοβία στην οποία αναφερόμαστε δεν σχετίζεται με μια ακαθόριστη αισιοδοξία. Στηρίζεται στην πίστη στον Θεό και στην έμπρακτη αγάπη. Η συναίσθηση της συνεχούς παρουσίας του Θεού χαρίζει στην καθημερινή μας πορεία ειρηνική αφοβία. «Εάν γαρ και πορευθώ εν μέσω σκιάς θανάτου, ου φοβηθήσομαι κακά, ότι συ μετ’ εμού ει» (Ψαλμ. 22:4) βεβαιώνει ο ψαλμωδός. Και ένας ποιητής της γενιάς μας συμπληρώνει: «Οταν είσαι στο πλευρό μου από τη δόξα σου μεθώ· ούτε και τον εαυτό μου δεν έχω πια να φοβηθώ». Αυτόν τον καιρό η σκέψη μας και η συμπεριφορά μας έχουν αιχμαλωτιστεί από τον κορωνοϊό. Δεν πρέπει, όμως, να αφήσουμε τον αθέατο αυτόν εχθρό να μας λυγίσει πάνω στον σταυρό της πανδημίας. Αντιθέτως, ενισχυμένοι από την εκ νεκρών τριήμερο Ανάσταση ας στηρίξουμε ο ένας τον άλλον, με λόγο και πράξεις απλές, με σιωπή στοργής, με πρόσχαρη διάθεση. Μην περιοριστούμε στη δική μας οικογένεια, ας επεκτείνουμε το έμπρακτο ενδιαφέρον μας και στους φίλους, τους εγγύς και τους μακράν. Επείγει να ενισχύσουμε τον αναστάσιμο αγώνα ελευθερίας από τα φοβικά σύνδρομα, που ανεξέλεγκτα επεκτείνονται γύρω μας. Δεν θα μας αφήσει ο Θεός! Κάτι καλό θα βγει και από αυτή τη δοκιμασία. Αυτός ο πρωτόγνωρος πόλεμος θα κερδηθεί με γενική, πανανθρώπινη επιστράτευση αλληλεγγύης! Πάνω στον Σταυρό αχνοφέγγει το φως της Ανάστασης! ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, ΥΓΙΕΙΝΑ ΚΑΙ ΕΥΦΡΟΣΥΝΑ!».