«Καθαρότερο βλέμμα μέσα από το σινεμά»

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων (CFF) είναι ένα διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ με αφετηρία τα Χανιά. Μια διοργάνωση με διεθνείς συνεργασίες, με πολλές παράλληλες εκδηλώσεις, που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο την τελευταία εβδομάδα του Οκτώβρη και την πρώτη εβδομάδα του Νοέμβρη. Ενας τόπος συνάντησης ταινιών μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ, animation. Ο εμπνευστής και διευθυντής του Φεστιβάλ, κ. Ματθαίος Φραντζεσκάκης, με σπουδές στα Μαθηματικά, στη Δημοσιογραφία και στον Κινηματογράφο και παράλληλα εκδότης της εφημερίδας πολιτισμού «Πυξίδα της πόλης», μας μιλάει για τη σημασία, τις δράσεις και τη σύνδεση της διοργάνωσης με την εκπαιδευτική κοινότητα.

Πόσα χρόνια διεξάγεται το Φεστιβάλ, ποιες είναι οι δράσεις του και ποιοι οι στόχοι του;

«Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, με τη μορφή που έχει αυτή τη στιγμή, διεξάγεται εννέα συνεχόμενα χρόνια. Ωστόσο, τα εκπαιδευτικά προγράμματα υπάρχουν εδώ και είκοσι χρόνια, πολύ πριν από τη δημιουργία του Φεστιβάλ. Με το πέρασμα των χρόνων και μέσω συνεργασιών με άλλα φεστιβάλ αλλά και με φορείς που έχουν να κάνουν με την εκπαίδευση και με τον κινηματογράφο οδηγηθήκαμε στο να δημιουργήσουμε και στα Χανιά ένα διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου. Βασικοί στόχοι μας είναι να γνωρίσουμε και να γνωριστούμε με επαγγελματίες του κινηματογράφου, σκηνοθέτες, ηθοποιούς και άλλους συντελεστές αλλά και να συμβάλουμε στην ανάπτυξη της κινηματογραφικής παιδείας στον χώρο της εκπαίδευσης».

Ποια είναι η ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας;

«Τα τελευταία χρόνια το Φεστιβάλ έχει καταγραφεί ως ένα από τα πιο σημαντικά περιφερειακά φεστιβάλ κινηματογράφου της χώρας και ένας λόγος για τον οποίο ισχύει αυτό είναι η ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας. Ενδεικτικά, θα έλεγα ότι κατά τη διάρκεια των 11 ημερών της έβδομης διοργάνωσης του φεστιβάλ (2019), πέρασαν από τους χώρους του περισσότεροι από 20.000 συμμετέχοντες, μαθητές και εκπαιδευτικοί αλλά και γενικός πληθυσμός».

Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να διοργανώνεται ένα τέτοιο φεστιβάλ σε μια επαρχιακή πόλη;

«Είναι όντως δύσκολο να κάνεις πράγματα στον χώρο του πολιτισμού και ειδικά τέτοια που να έχουν διεθνή εμβέλεια λόγω του μεγάλου κόστους. Ωστόσο, αν υπάρχει μια πιστή ομάδα ανθρώπων-συνεργατών και μια καλή σχέση με τους φορείς του τόπου και της χώρας (τον δήμο, τους γειτονικούς δήμους, την Περιφέρεια, τα υπουργεία Πολιτισμού, Παιδείας και Τουρισμού, πανεπιστημιακά ιδρύματα κ.ά.) το δύσκολο γίνεται εφικτό και όλοι μαζί κάνουμε κάτι δημιουργικό».

Προηγουμένως αναφερθήκατε στον έντονο εκπαιδευτικό χαρακτήρα του Φεστιβάλ. Πώς ακριβώς συμμετέχουν μαθητές και οι εκπαιδευτικοί;

«Για εμάς το κομμάτι «εκπαίδευση» αποτελεί στοιχείο ταυτότητας. Δεν ξέρω καν αν θα υπήρχαμε αν δεν υπήρχαν τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα. Εδώ και πολλά χρόνια υπάρχουν δύο ειδών προγράμματα, τα πιο θεωρητικά και αυτά που σχετίζονται με τη δημιουργία. Τα πρώτα έχουν ως αντικείμενο τον κινηματογραφικό και οπτικοακουστικό γραμματισμό, δηλαδή τις βασικές έννοιες γύρω από το τι σημαίνει κινηματογράφος και πώς μπορούμε να βάλουμε τον κινηματογράφο μέσα στη σχολική τάξη. Με το δεύτερο είδος προγραμμάτων, το δημιουργικό, από την αρχή περίπου της σχολικής χρονιάς με τις ομάδες που συμμετέχουν, μαθαίνουμε πώς κάνουμε μια ταινία και στο τέλος φτιάχνουμε την ταινία του κάθε σχολείου. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει ξεχωριστό πρόγραμμα, που ασχολείται με το ντοκιμαντέρ και την τοπική ιστορία».

Επομένως, ποια θεωρείτε ότι είναι η σημαντικότερη αξία που προάγει η δράση CineΜαθήματα για τους νέους;

«Κέρδος υπάρχει για όλους τους συμμετέχοντες, και έχει να κάνει με την αλληλεπίδραση: για εμάς, τους διοργανωτές, για τους εθελοντές αλλά και για τους μαθητές. Γιατί πιστεύουμε ότι με τον κινηματογράφο ένας άνθρωπος μπορεί να δει τον κόσμο με καλύτερη ματιά και καθαρότερο βλέμμα. Δεν είμαστε σχολή κινηματογράφου. Θέλουμε να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον του καθενός από εσάς που δεν θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τον κινηματογράφο. Να παρακολουθεί θεάματα οπτικοακουστικά, να μπορεί να τα απολαμβάνει, να αναπτύσσει την κριτική του ικανότητα και, φυσικά, να περνάει όμορφα, μέσα από τον μαγικό αυτόν κόσμο της έβδομης τέχνης».

Πώς επηρέασε η πανδημία το Φεστιβάλ Κινηματογράφου;

«Ο πολιτισμός θεωρείται φορέας του COVID-19. Οταν, πέρυσι αποφασίστηκε να κλείσουν τα πάντα, ήδη «τρέχαμε» στο δικό μας Φεστιβάλ πέντε εκπαιδευτικά προγράμματα με δεκάδες συμμετέχοντες σε αυτά και με 28 σχολεία των Χανίων να λαμβάνουν μέρος. Μέσα σε περίπου 20 ημέρες δημιουργήσαμε μια πλατφόρμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και ανοίξαμε έναν καινούργιο «κόσμο». Εφέτος, οι εκπαιδευόμενοι σε όλα τα προγράμματα εξ αποστάσεως επιμόρφωσης από όλη την Ελλάδα φτάνουν τους χίλιους.

Απόφασή μας είναι να κρατήσουμε αυτή τη νέα δυνατότητα και στο μέλλον. Ωστόσο, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες, στόχος μας είναι το Φεστιβάλ να ξαναγίνει μια μεγάλη γιορτή με τις αίθουσες ασφυκτικά γεμάτες. Γιατί το πιο σημαντικό στην αίθουσα ενός κινηματογραφου είναι ότι κάθε λεπτό που κυλάει η πλοκή μιας ταινίας αισθάνεσαι τον παλμό αυτού που βρίσκεται δίπλα σου. Αυτό σημαίνει θέαση σε κινηματογράφο».

Ας περάσουμε στο μέλλον. Τι προσδοκάτε από το επόμενο φεστιβάλ;

«Εχει ξεκινήσει η διαδικασία στην οποία καλούμε τους επαγγελματίες του κινηματογράφου να μας στείλουν τις ταινίες τους για τη διοργάνωση του Οκτώβρη. Νέα εκπαιδευτικά προγράμματα σχεδιάζονται, νέες συνεργασίες με φορείς και του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, καινούργιες δράσεις. Η ένατη διοργάνωση θα είναι για πρώτη φορά διαγωνιστική, θα υπάρχουν βραβεία επιτροπής και κοινού».

«Είναι τύχη να ζεις στα Χανιά»

{ERT}Πώς σας έχει επηρεάσει η ζωή στα Χανιά, σε σχέση με την κοσμοθεωρία σας, την αντίληψη για την τέχνη, για τον κινηματογράφο, συγκεκριμένα;{ERT}
«Είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια περιφερειακή πόλη, όπως τα Χανιά, με φυσική ομορφιά, ζωντανή και δημιουργική, παρά τις δυσκολίες που μπορεί να εντοπίζει κανείς στις μικρές κοινωνίες. Είναι μία από τις λίγες πόλεις στη χώρα που έχουν τόσες αίθουσες κινηματογράφου, θεατρικές ομάδες σε λειτουργία και συνεχή δράση, εκδηλώσεις ανοιχτές στον κόσμο. Ολα αυτά είναι τα στοιχεία που διαμορφώνουν όχι μόνο την πόλη, αλλά και εμάς τους πολίτες μέσα από μια σχέση αλληλεπίδρασης. Ολα αυτά, κάνουν τον τόπο μας πιο δημιουργικό, πιο παραγωγικό, πιο φιλικό προς τα γράμματα και τις τέχνες και συνθέτουν μια ποιότητα ζωής».