Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για τους προϋπολογισμούς ένδειας στο ΕΣΥ, καθώς αποτελεί κοινό μυστικό ότι το κονδύλι δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες των νοσοκομείων για υλικά και φάρμακα «πρώτης γραμμής» ως τα τέλη του έτους. Οι αρρυθμίες που προκαλεί η οικονομική στενότητα επιχειρείται να κρυφτούν… κάτω από το χαλί με έκτακτες επιχορηγήσεις στο παρά πέντε, με λογιστικές «αλχημείες» αλλά και με τις απαραίτητες πλέον δωρεές.
Παρ’ όλα αυτά οι παρενέργειες της σκληρής λιτότητας (που αντιμετωπίζεται ως «φάρμακο» για τη βιωσιμότητα της δημοσίας Υγείας εν μέσω κρίσης) ταλαιπωρούν τους ασθενείς. Στον Ευαγγελισμό το κεντρικό μηχάνημα της μιας εκ των δύο Μονάδων Τεχνητού Νεφρού έχει βγει εκτός λειτουργίας από τα τέλη Ιουλίου.
Επί δύο και πλέον μήνες η βλάβη δεν είχε αποκατασταθεί (εξαιτίας της παλαιότητας των μηχανημάτων, της απουσίας προγραμμάτων συντήρησης του εξοπλισμού λόγω έλλειψης κονδυλίων αλλά και των κενών στις τεχνικές υπηρεσίες, που αποτελούν άλλωστε τον κανόνα για το σύνολο του ΕΣΥ), με αποτέλεσμα 25 αιμοκαθαιρούμενοι να στραφούν αναγκαστικά στον ιδιωτικό τομέα.
Μόλις την Παρασκευή ανακοινώθηκε ότι η βλάβη αποκαταστάθηκε και θα τεθεί σε λειτουργία από αύριο Δευτέρα. Σταδιακά οι ασθενείς θα κληθούν να συνεχίσουν την αγωγή τους.

Λογιστικές αλχημείες

Κι όμως, η τριτοκοσμική αυτή εικόνα, που δεν συνάδει με τη φήμη του μεγαλύτερου νοσοκομείου της χώρας – εκεί όπου λειτουργούν κλινικές-«στολίδια» του ΕΣΥ -, μπορεί εύκολα να αιτιολογηθεί εάν λάβει κανείς υπ’ όψιν τις καταγγελίες του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ιατρικών και Βιοτεχνολογικών Προϊόντων, ότι τα χρέη του Ευαγγελισμού προς τους προμηθευτές τους αγγίζουν αισίως τα 25 εκατ. ευρώ.
Και καθώς οι λογιστικές αλχημείες κρύβονται στις λεπτομέρειες, αξίζει να σημειωθεί ότι το χρέος αυτό μετακυλίεται από το ένα έτος στο άλλο – από το 2015 και έπειτα -, διογκούμενο χρόνο με τον χρόνο.
Η τακτική είναι η εξής: Τα νοσοκομεία προμηθεύονται συστηματικά ιατρικά υλικά για να καλύψουν έκτακτες ανάγκες με άτυπες διαδικασίες, χωρίς την απαραίτητη σύναψη συμβάσεων, διαβεβαιώνοντας τους προμηθευτές ότι θα επακολουθήσει άμεσα η τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών για την έκδοση των αντίστοιχων τιμολογίων και την αποπληρωμή για τις προμήθειες που εκτέλεσαν.
Εν τω μεταξύ και εφέτος το 90% του προϋπολογισμού του νοσοκομείου έχει ήδη δαπανηθεί από τον περασμένο μήνα, με αποτέλεσμα το φαρμακείο του Ευαγγελισμού να λαμβάνει έκτακτη επιχορήγηση ύψους 5 εκατ. ευρώ για τις τρέχουσες ανάγκες έως τα τέλη του έτους.
«Είναι ανάγκη να χρηματοδοτείται ο Ευαγγελισμός πλήρως από τον κρατικό προϋπολογισμό» σημειώνει στο «Βήμα» ο καρδιολόγος και πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Ηλίας Σιώρας. Η έκκληση αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι «το νοσοκομείο συγχρηματοδοτείται από το κράτος και τον ΕΟΠΥΥ, όμως ο ασφαλιστικός φορέας δεν είναι συνεπής. Από την ίδρυση του Οργανισμού έως και σήμερα οι ανεξόφλητες οφειλές του για νοσηλείες, εξετάσεις και λοιπές υπηρεσίες αγγίζουν τα 230 εκατ. ευρώ».

Προμήθειες με το σταγονόμετρο

Εν τω μεταξύ και στο ΚΑΤ – ακόμα ένα νοσηλευτικό ίδρυμα με βαρύ χειρουργικό πρόγραμμα – οι προμήθειες υλικών γίνονται τις τελευταίες δέκα ημέρες με το σταγονόμετρο. Οπως καταγγέλλουν οι γιατροί, τα χειρουργεία καθυστερούν να πραγματοποιηθούν έως και δύο 24ωρα – καθώς η παραλαβή των υλικών αργεί -, με το πρόβλημα να αναμένεται να επιλυθεί με ακόμα μία έκτακτη επιχορήγηση.
Οι γιατροί του νοσοκομείου αντιμετωπίζουν την πρόσφατη εγκύκλιο της διοίκησης, βάσει της οποίας δεν επιτρέπεται η εισαγωγή ασθενών σε κλινικές που δεν εφημερεύουν τη συγκεκριμένη ημέρα, ως ακόμα μία… πλάγια προσπάθεια μείωσης των επεμβάσεων έως ότου επιλυθεί το πρόβλημα χρηματοδότησης.

Οι δωρεές συντηρούν τα νοσοκομεία

Πάντως αποτελεί γεγονός ότι τα τελευταία δύο χρόνια και παρά τις δημοσιονομικές δυσκολίες γίνεται προσπάθεια επιπλέον οικονομικής ενίσχυσης των νοσοκομείων, η οποία παρ’ όλα αυτά αποδεικνύεται… αναιμική εξαιτίας αφενός του γενναίου νυστεριού που έχει προηγηθεί τα περασμένα έτη  και αφετέρου των αυξημένων αναγκών των πολιτών για δωρεάν υπηρεσίες. Είναι ενδεικτικό ότι στο 43% των νοσοκομείων του ΕΣΥ ο προϋπολογισμός (έπειτα και από τις τροποποιήσεις) έχει αυξηθεί σε σχέση με πέρυσι.
Πάντως, υπό τη δεδομένη οικονομική αδυναμία, οι δωρεές συντηρούν τα νοσοκομεία της χώρας, καθώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που αναρτώνται στη «Διαύγεια», μόνο για το τρέχον έτος το ΕΣΥ έλαβε δωρεάν από ιδιώτες, συλλόγους και εταιρείες εξοπλισμό, υλικά, υπολογιστές, βιτρίνες φαρμακείων, γραφική ύλη, συσκευές σταθερών τηλεφώνων, ακόμα και τρόφιμα, το κόστος των οποίων ξεπερνά συνολικά τα 5,9 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται δε ότι στο παραπάνω ποσό δεν συνυπολογίζονται οι σημαντικές οικονομικές… ανάσες που προέρχονται από ιδρύματα, όπως το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το Ιδρυμα Ωνάση, αλλά και από επιχειρήσεις, δίνοντας μεταξύ άλλων σημαντική τεχνολογική ώθηση και κτιριακή αναβάθμιση στο παλιό ΕΣΥ.
Ετσι η τοπική κοινωνία και οι ιδιώτες ανταποκρίθηκαν στην ανάγκη των νοσηλευτικών ιδρυμάτων ανά τη χώρα για λευκή είδη, καθώς οι ελλείψεις αποτελούν πλέον καθημερινό δεδομένο. Μοιραία ανάμεσα στις δωρεές συμπεριλαμβάνονται τουλάχιστον 12.739 μαξιλαροθήκες, 5.593 σεντόνια, 1.459 κουβέρτες και 931 πετσέτες, ανανεώνοντας τα παλιά που είναι κατά κανόνα λεκιασμένα και ξηλωμένα.

«Δώστε και σώστε»

Το νέο δεδομένο που καταδεικνύει με τον πλέον γλαφυρό τρόπο την ένδεια των κλινικών στα δημόσια νοσοκομεία είναι το γεγονός ότι το προσωπικό απευθύνεται σε ιδιώτες κάνοντας έκκληση για δωρεές – δεδομένου ότι το αίτημά του απορρίπτεται από τη διοίκηση για οικονομικούς λόγους – ή αναλαμβάνει το ίδιο το κόστος ώστε να διεξαχθούν απαραίτητες εργασίες στο νοσοκομείο όπου εργάζεται.
Δύο πρόσφατα ενδεικτικά παραδείγματα προέρχονται από το «Κωνσταντοπούλειο» στη Νέα Ιωνία. Ειδικότερα και σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στα πρακτικά των συνεδριάσεων του ΔΣ του νοσοκομείου, στην πρώτη περίπτωση ο διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής απευθύνθηκε σε φαρμακευτική εταιρεία για δωρεά καταγραφικού holter. Η εταιρεία δέχθηκε να αναλάβει τη δαπάνη ύψους 2.500 ευρώ, με το ΔΣ να αποδέχεται ομόφωνα τη δωρεά.
Στη δεύτερη περίπτωση, επιμελήτρια του Δερματολογικού Τμήματος του νοσοκομείου επισήμανε ότι «για την ομαλή λειτουργία του δερματολογικού ιατρείου είναι απαραίτητοι αποθηκευτικοί χώροι». Τα όσα ακολουθούν στη σχετική επιστολή αποκαλύπτουν το μέγεθος της αφοσίωσης μιας μεγάλης μερίδας εργαζομένων στο ΕΣΥ που υπερβαίνει τις δυνατότητές της, ώστε να παρέχονται όσο το δυνατόν υψηλότερες υπηρεσίες: «Παρακαλώ να δεχθείτε την εκ μέρους μου προσφορά δύο επιτοίχιων ραφιών και τεσσάρων επιδαπέδιων ντουλαπιών με κλειδί, ως δωρεά» καταλήγει η επιμελήτρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΔΣ έκανε επίσης δεκτή και αυτή τη δωρεά.