Η κρυφή αλήθεια του DNA

Το 2003 η Λίντια Φερτσάιλντ, μια άγαμη μητέρα τριών παιδιών και εγκυμονούσα, ζήτησε από την Πολιτεία της Ουάσιγκτον να της παραχωρήσει τα προβλεπόμενα από την οικεία νομοθεσία επιδόματα. Προκειμένου να εξεταστεί το αίτημά της, ζητήθηκε από την κυρία Φερτσάιλντ να υποβληθούν σε τεστ DNA η ίδια, τα παιδιά και ο πατέρας των παιδιών της. Σκοπός αυτής της υποχρεωτικής εξέτασης είναι να εντοπιστούν εγκληματικές περιπτώσεις αρπαγής και εκμετάλλευσης παιδιών.

Γνωρίζοντας πως δεν είχε τίποτε να φοβηθεί, η κυρία Φερτσάιλντ συναίνεσε στην πραγματοποίηση των εξετάσεων και στη λήψη δειγμάτων DNA από όλα τα μέλη της οικογένειας. Ωστόσο, λίγες ημέρες αργότερα βρέθηκε μπροστά στη μεγαλύτερη έκπληξη της ζωής της: σύμφωνα με το πόρισμα, ο πατέρας των παιδιών ήταν αδιαμφισβήτητα ο πατέρας τους, αλλά εκείνη δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να ήταν η μητέρα τους! Από τη μια στιγμή στην άλλη, οι κοινωνικές υπηρεσίες τοποθέτησαν τα παιδιά σε ανάδοχες οικογένειες και κατέθεσαν μήνυση για απάτη εναντίον της αμφισβητούμενης πια μητέρας.

Με δικαστική απόφαση στη γέννηση του τέταρτου παιδιού παρευρέθηκε μια δικαστική λειτουργός και το παιδί υποβλήθηκε αμέσως σε γενετικές εξετάσεις. Το πόρισμα υπήρξε πανομοιότυπο: βεβαίως ήταν παιδί του πατέρα του, αλλά όχι της μητέρας του! Και ενώ η κυρία Φερτσάιλντ ζούσε έναν εφιάλτη δίχως τέλος, ο «διαβασμένος» δικηγόρος που ανέλαβε την υπόθεσή της αναρωτήθηκε αν η πελάτισσά του ήταν γενετική χίμαιρα και αποφάσισε να διερευνήσει το θέμα. Κατά καλή τύχη της κυρίας Φερτσάιλντ, μια κλινική στην οποία είχε υποβληθεί σε παπ τεστ (εξέταση ιστού από τον τράχηλο της μήτρας με σκοπό τον έγκαιρο εντοπισμό καρκινικών κυττάρων) είχε την καλή συνήθεια να κρατά τα δείγματα των εξεταζομένων. Συγκρίνοντας το DNA των παιδιών της με το DNA που εξήχθη από το εν λόγω δείγμα, οι Αρχές μπόρεσαν να διαπιστώσουν την ειλικρίνειά της. Τα παιδιά επέστρεψαν στη μητέρα τους, αν και οι πληγές αυτής της τραυματικής εμπειρίας δεν είναι εύκολα επουλώσιμες.

Τι ακριβώς είχε συμβεί; Οταν η κυρία Φερτσάιλντ δεν ήταν παρά έμβρυο μερικών ημερών, μοιραζόταν τη μήτρα της δικής της μητέρας με μια δίδυμη αδελφή. Τα δύο έμβρυα (τα οποία προέρχονταν από δύο διαφορετικά ωάρια που είχαν γονιμοποιηθεί από δύο διαφορετικά σπερματοζωάρια) ενώθηκαν σε ένα. Ετσι, η κυρία Φερτσάιλντ ήταν μια γενετική χίμαιρα: ο οργανισμός της είχε «συντεθεί» από ιστούς που προέρχονταν από την ίδια και τη δίδυμη αδελφή της. Δυστυχώς, το εσωτερικό της παρειάς (το οποίο χρησιμοποιείται συνήθως για λήψη δείγματος στα τεστ DNA) είχε το DNA της αδελφής της…

Στο σημερινό Science θα διαβάσετε (σελ. 2-3) για μια διαφορετική περίπτωση σπάνιων διδύμων, η οποία «εξιχνιάστηκε» χάρη στην προσεκτική ανάγνωση του DNA. Η έμφαση εδώ είναι στο «προσεκτική» και καλό θα είναι να το έχουμε όλοι κατά νου όταν μπαίνουμε στον κόπο να εξετάσουμε το DNA μας και ιδίως όταν αυτό γίνεται άνευ λόγου.