Η καθαρή ενέργεια μοχλός ανάκαμψης της οικονομίας

Η χώρα μας, όπως κι ολόκληρος ο κόσμος, αναζητά τρόπους να διαχειριστεί τις επιπτώσεις της διπλής κρίσης – δημόσιας υγείας και οικονομικής – που προκάλεσε η πανδημία Covid-19. Βιώνουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις, οι οποίες έχουν αλλάξει τον τρόπο ζωής μας κι έχουν φέρει εκτός από τους πολίτες και τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις αντιμέτωπες με πρωτόγνωρες προκλήσεις.

Ωστόσο, όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα λόγω της πανδημίας, όσο πρωτόγνωρα κι αν είναι, θα φαντάζουν «μικρά» συγκρινόμενα με τις ολέθριες επιπτώσεις που θα επιφέρει η κλιματική αλλαγή, αν δεν κινηθούμε άμεσα προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Σε όλο τον κόσμο, οι ειδικοί τονίζουν ότι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, που είναι ήδη ορατές, θα είναι στο μέλλον μη διαχειρίσιμες, αν δεν προσπαθήσουμε συντονισμένα να κλείσουμε τις πληγές που έχουν ανοίξει στον πλανήτη μας.

Οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή έχουν καταστήσει απολύτως σαφές ότι η Καθαρή Ενέργεια, δηλαδή η ενέργεια που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές, αποτελεί μονόδρομο. Για τον λόγο αυτόν, σε παγκόσμιο επίπεδο βρίσκεται σε εξέλιξη μια πραγματική επανάσταση. Η επανάσταση της Καθαρής Ενέργειας! Κι είναι ευτύχημα ότι εδώ και χρόνια στην πρωτοπορία αυτής της παγκόσμιας προσπάθειας βρίσκεται η Ευρώπη. Κι είναι, επίσης, πολύ θετικό ότι και η χώρα μας φαίνεται να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση.

Η επιβίωσή μας, η ποιότητα ζωής μας και η προστασία του πλανήτη στον οποίο κατοικούμε θα ήταν από μόνοι τους λόγοι αρκετοί για να δικαιολογήσουν τη στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Ομως, η αλήθεια είναι ότι πέρα από τους προφανείς περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς λόγους, η Καθαρή Ενέργεια επιβάλλεται να αποτελέσει κυρίαρχη επιλογή για το μέλλον και για λόγους οικονομικούς. Δεν είναι τυχαίο ότι η ΕΕ επενδύει μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού σε πράσινες επενδύσεις, οι οποίες θα αποτελούν και τη ραχοκοκαλιά του αναμενόμενου Ταμείου Ανάκαμψης για τη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά την πανδημία Covid-19. Δεν είναι, επίσης, τυχαίο ότι η διεθνής επενδυτική κοινότητα θεωρεί τις πράσινες επενδύσεις και ειδικά τις επενδύσεις σε ΑΠΕ ως μία εξαιρετική αμυντική επενδυτική επιλογή, η οποία δεν υφίσταται αξιοσημείωτη επίδραση από γεγονότα σαν την πανδημία.  Τέλος, αξίζει να τονιστεί ότι χάρη στην τεχνολογική πρόοδο που έχει επιτευχθεί, πλέον και σε επίπεδο κόστους οι ΑΠΕ είναι ευθέως ανταγωνιστικές με τις οικονομικότερες πηγές ηλεκτρισμού και μάλιστα ορισμένες μορφές ΑΠΕ, όπως η αιολική ενέργεια, αποτελούν ξεκάθαρα τη συμφερότερη οικονομική επιλογή.

Ολα τα ανωτέρω φυσικά ισχύουν και για τη χώρα μας και μάλιστα σε πολλαπλάσιο βαθμό, καθώς η Ελλάδα είναι μια χώρα προικισμένη από τη φύση με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Οι επενδύσεις σε ενεργειακές υποδομές και ειδικά στο τρίπτυχο Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας – Αποθήκευση – Ολοκληρωμένα Συστήματα Διασυνδέσεων, που ενέχουν πολύ μεγάλη εγχώρια προστιθέμενη αξία, είναι αφενός απολύτως αναγκαίες και αφετέρου θα αποτελέσουν μοχλό μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης για τη χώρα μας, καθώς έχουν και έναν ισχυρό πολλαπλασιαστή της τάξης του 1,8. Την ίδια στιγμή, είναι απολύτως ωφέλιμες για λόγους:

• Εθνικούς, για την απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και την ενεργειακή αυτάρκεια και αυτονομία της χώρας.
• Οικονομικούς, διότι θα εξοικονομηθούν τεράστιοι πόροι που σήμερα χάνονται είτε στις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων είτε στις λεγόμενες πληρωμές ΥΚΩ για τη ρευματοδότηση των μη διασυνδεδεμένων νησιών (Κρήτη, Δωδεκάνησα κ.λπ.).
• Περιβαλλοντικούς, για προφανείς λόγους, καθώς η μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ σε συνδυασμό με συστήματα αποθήκευσης οδηγεί σε όλο και πιο μεγάλη απεξάρτηση από τον άνθρακα.
• Κοινωνικούς, καθώς θα δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και θα ενισχυθούν οι τοπικές κοινωνίες στην περιφέρεια της χώρας.

Η Ελλάδα διαθέτει το μεγαλύτερο αιολικό δυναμικό στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου. Ιδίως αν ληφθεί υπόψη και το θαλάσσιο αιολικό δυναμικό της, καθώς ωριμάζουν οι τεχνολογίες και η βιομηχανική ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα. Επίσης, υπάρχουν πολύ μεγάλες δυνατότητες στην αποθήκευση ενέργειας μέσω της ώριμης τεχνολογίας της αντλησιοταμίευσης, καθώς η χώρα διαθέτει πρόσφορους φυσικούς και τεχνητούς ταμιευτήρες, υψομετρικές διαφορές και άφθονη ενέργεια για αποθήκευση από ανανεώσιμες πηγές. Επίσης, υπάρχουν μεγάλα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων, όπως αυτά που αφορούν το Αιγαίο (Κρήτη, Δωδεκάνησα κ.ά.) που είναι αναγκαία για να αξιοποιηθεί το ενεργειακό της δυναμικό.

Οι τρεις αυτές κατηγορίες επενδύσεων – ανανεώσιμες πηγές, αποθήκευση και διασυνδέσεις – αποτελούν ένα ενιαίο και συμπληρωματικό σύνολο, το οποίο αθροιστικά μπορεί να ξεπεράσει την προσεχή πενταετία τα 8 δισ. ευρώ σε επενδύσεις, αθροίζοντας στο ΑΕΠ 1,5% πρόσθετη ανάπτυξη στη διάρκεια της αντίστοιχης περιόδου και δημιουργώντας τις βάσεις για να γίνει η Ελλάδα στη δεκαετία του 2030 για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της καθαρός εξαγωγέας ενέργειας και «μπαταρία» του ευρωπαϊκού Νότου, που είναι στο σύνολό του σχεδόν μεγάλος εισαγωγέας ενέργειας.

Ο κ. Γιώργος Περιστέρης είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.