Σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, η διασύνδεση της καινοτομίας και της επιστημονικής έρευνας με τις επιχειρήσεις αλλά και την πολιτεία και την κοινωνία είναι ίσως ο κρισιμότερος παράγοντας για την απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και την ανάπτυξη νέας δυναμικής στο παραγωγικό και επιχειρηματικό μοντέλο της χώρας.
Τα πολλαπλά οφέλη της καινοτομίας στην οικονομική ανάπτυξη των επιχειρήσεων αποτελούν εχέγγυο για την ευημερία τους. Επιχειρήσεις που καινοτομούν, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και αποκτούν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι αυτών που δεν αξιοποιούν τις ευκαιρίες που τους παρουσιάζονται, ειδικά μέσω της τεχνολογίας.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις μέχρι πρότινος υστερούσαν αρκετά σε σχέση με τις ευρωπαϊκές σε θέματα καινοτομίας και ψηφιακού μετασχηματισμού. Παρ’ όλ’ αυτά, με την πανδημία να λειτουργεί ως επιταχυντής, τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε αξιοσημείωτη πρόοδος σε θέματα ψηφιακής ωρίμασης. Ετσι, από το 2021 η Ελλάδα πλέον κατατάσσεται μεταξύ των χωρών οι οποίες σημείωσαν βελτίωση στον Ευρωπαϊκό Πίνακα Αποτελεσμάτων Καινοτομίας, που δημοσιεύει κάθε χρόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επιπρόσθετα, η υλοποίηση σημαντικών δράσεων από τους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς, όπως η αύξηση της χρηματοδότησης στην έρευνα, η παροχή φορολογικών κινήτρων και η δημιουργία νέων φορέων και δικτύων υποστήριξης, έχει αναβαθμίσει ουσιαστικά τη σημαντικότητα της καινοτομίας στις ελληνικές επιχειρήσεις.
Σημαντική ώθηση στην ωρίμαση της καινοτομίας εντός των επιχειρήσεων αναμένεται να προσδώσουν και τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα, όπως το πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0» του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, το οποίο εμπεριέχει ουσιαστικούς πόρους προς αξιοποίηση για την ανάπτυξη της καινοτομίας και της έρευνας. Επιπρόσθετα, έχει ήδη εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα 2021-2027», το οποίο σκοπεύει στην περαιτέρω διασύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με τις επιχειρήσεις.
Με δεδομένο ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις επηρεάζουν άμεσα το επιχειρηματικό περιβάλλον, η επιχειρηματική κοινότητα οφείλει να υιοθετήσει στρατηγικές ενίσχυσης της καινοτομίας και ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών. Η τεχνητή νοημοσύνη, το 5G και οι υποδομές cloud, το blockchain, τα big data analytics και η αυτοματοποίηση μέσω ρομποτικών λογισμικών είναι μόνο μερικές από τις τεχνολογικές λύσεις που μπορεί να αποτελέσουν ουσιαστικό εχέγγυο για το μέλλον των επιχειρήσεων. Σε έρευνα που εκπόνησε η Deloitte αναφορικά με τα οφέλη των καινοτόμων τεχνολογιών στη λειτουργία των ελληνικών επιχειρήσεων, το 43,5% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η ρομποτική και ο αυτοματισμός ώθησαν την παραγωγικότητα, ενώ το 38,9% τόνισε τη σημασία του 3D printing στη βελτίωση προϊόντων και υπηρεσιών.
Παράλληλα, αξίζει να αναφερθεί ότι η υιοθέτηση μιας στρατηγικής που συνδυάζει την καινοτομία και τη βιωσιμότητα καθίσταται ακόμα πιο αναγκαία. Η Deloitte με τον όρο «Innovability» (Innovation + Sustainability) αναφέρεται στη δημιουργία μιας στρατηγικής σχέσης μεταξύ καινοτομίας και βιωσιμότητας σε ένα νέο πρότυπο, το οποίο είναι ικανό να ανυψώσει την καινοτομία από κοινωνική, ανθρώπινη και περιβαλλοντική άποψη και να προσδώσει ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Στη βάση όλων των ανωτέρω, καθίσταται σαφές ότι η υιοθέτηση της καινοτομίας εντός της επιχειρησιακής κουλτούρας αποτελεί ουσιαστική προτεραιότητα στο πλαίσιο της αύξησης της ανταγωνιστικότητας και της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες μπορούν να εκμεταλλευτούν την πληθώρα των διαθέσιμων πόρων για επενδύσεις στην έρευνα, στην εκπαίδευση και στη συνεργασία με ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα.
O Αλέξης Χατζηπαύλου είναι Equity Partner, Innovation Leader, Financial Advisory Services, Deloitte Ελλάδος
