Το κίνημα του φιλελληνισμού υπήρξε πρωτοφανές φαινόμενο στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ των αρχών του 19ου αιώνα, όπως και πρότυπο για μετέπειτα κινητοποιήσεις από τις εκδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας άλλων εθνών ως τον αγώνα για τη χειραφέτηση των δούλων του αμερικανικού Νότου. Εργο αναφοράς για το ζήτημα στην αγγλόφωνη βιβλιογραφία εδώ και πολλές δεκαετίες και βασική εισαγωγική μελέτη για τα πεπραγμένα των φιλελλήνων του 1821, το βιβλίο …και πάλι μια ελεύθερη Ελλάδα! (That Greece Might Still Be Free) του σημαντικού ιστορικού Γουίλιαμ Σεντ Κλερ (1937-2021) μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Στο απόσπασμα που ακολουθεί ο συγγραφέας περιγράφει το υπόβαθρο του φιλελληνισμού: τη συνάντηση Ευρωπαίων, αρχαίων και νεότερων Ελλήνων τον 18ο αιώνα.
«Οι γνώσεις για την αρχαία Ελλάδα, που κάποτε διέσωζε η ζωντανή παράδοση, είχαν σε μεγάλο βαθμό χαθεί από αιώνες. Οι κάτοικοι της Ολυμπίας, των Δελφών και της Σπάρτης γνώριζαν ελάχιστα ή τίποτε για την ενδιαφέρουσα ιστορία των πόλεών τους. Αλλα περίφημα αρχαία τοπωνύμια επιζούσαν παραμορφωμένα, σε τουρκικές ή ιταλικές εκδοχές. Ελάχιστα χειρόγραφα αρχαίων συγγραφέων σώζονταν στις βιβλιοθήκες των μοναστηριών, ανάμεσα σε σωρούς θεολογικών αντιπαραθέσεων, αλλά – με λίγες εξαιρέσεις – οι βιβλιοθήκες αυτές σάπιζαν ανενόχλητες. Τα ερείπια των αρχαίων ναών αντιμετωπίζονταν με αδιαφορία ή χρησιμοποιούνταν ως οικοδομικά υλικά. Οι ιερείς δίδασκαν τους ενορίτες τους να τα περιφρονούν ως παγανιστικά λείψανα.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
