Η Αθήνα, το Ριάντ και οι Patriot

Οταν στις αρχές Μαρτίου δύο στρατηγοί συναντώνται στην πίστα απογειώσεων-προσγειώσεων της 115ης Πτέρυγας Μάχης στη Σούδα, με φόντο ένα σμήνος από μαχητικά F-15 και F-16, και δεσμεύονται ότι οι χώρες τους μπορούν να αναβαθμίσουν ακόμα περισσότερο την αμυντική συνεργασία που ήδη άρχισε να αναπτύσσεται, τότε δεν απομένει τίποτα άλλο παρά να τεθούν οι υπογραφές για μια ακόμα στενότερη συνεργασία. Στις 20 Απριλίου οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος θα βρεθούν στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας για να υπογράψουν αμυντική συμφωνία, την πρώτη που υπογράφουν οι δύο χώρες, η οποία ανάμεσα στα άλλα περιλαμβάνει και τον δανεισμό μιας συστοιχίας του αντιπυραυλικού-αντιαεροπορικού συστήματος Patriot στους Σαουδάραβες.

Σημαντική συμμαχία

Και μπορεί οι δύο στρατηγοί, δηλαδή ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος και ο αρχηγός των σαουδαραβικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Φαγιάντ μπιν Χαμέντ αλ Ρουγουαΐλι να συζητούσαν στη Σούδα για τους τρόπους με τους οποίους θα επεκταθεί η συνεργασία τους με την ανταλλαγή εκπαιδευτικών ευκολιών των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών, καθώς και μετη διεξαγωγή πολυεθνικών ασκήσεων και συνεκπαίδευσης, αλλά τα σπουδαία νέα αναμένονται να έρθουν από το Ριάντ, όπου πρόκειται να μπουν οι νέες βάσεις για μια νέα σημαντική συμμαχία της χώρας μας στον αραβικό κόσμο. Προηγήθηκε η συμφωνία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), που δεν είναι απλώς μια συμφωνία για στενότερη στρατιωτική συνεργασία, αλλά μια συμφωνία για αμοιβαία στρατιωτική συνδρομή ανάμεσα στις δύο χώρες.

Δυσφορία της Αγκυρας

Είναι αλήθεια ότι η εμφάνιση των σαουδαραβικών F-15 στην Κρήτη και οι πτήσεις τους στο FIR Αθηνών ενόχλησαν τους Τούρκους. Αυτό φάνηκε από την απορία που εξέφρασε η Αγκυρα για το πώς είναι δυνατόν η Σαουδική Αραβία από τη μια πλευρά να ζητεί UAVs από την Τουρκία και από την άλλη να κάνει αεροπορικές συνεκπαιδεύσεις με τους έλληνες πιλότους και να υπογράφει αμυντικές συμφωνίες μαζί τους. Η απάντηση ωστόσο δεν άργησε να έρθει από το Ριάντ, σημειώνοντας ότι η Σαουδική Αραβία ουδέποτε ζήτησε την αγορά μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Τουρκία. Απλώς ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε τηλεφωνήσει προ μηνώνστον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας και του πρότεινε την πώληση τουρκικών UAVs, πλην όμως το αίτημα απορρίφθηκε. Φαίνεται ότι το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας δύσκολα ξεχνά τον «εναγκαλισμό» της Αγκυρας με την Τεχεράνη ή την υποστήριξη των Αδελφών Μουσουλμάνων.

Αναβάθμιση σχέσεων

Αυτή τη στιγμή οι σχέσεις της Ελλάδας με τη Σαουδική Αραβία βρίσκονται ίσως στο καλύτερο διπλωματικό, στρατιωτικό και πολιτικό επίπεδο. Ουδέποτε στο παρελθόν συνέβησαν τέτοια πολιτικά και διπλωματικά γεγονότα και τόσο αναβαθμισμένη στρατιωτική συνεργασία με την αραβική αυτή χώρα. Και δεν είναι μόνο η μεταστάθμευση των σαουδαραβικών F-15 στη Σούδα ούτε η επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ριάντ τον Φεβρουάριο του 2020 (η πρώτη επίσκεψη έλληνα πρωθυπουργού στη χώρα ύστερα από 30 χρόνια), ούτε τόσοη συμφωνία των δύο στρατηγών για συνεκπαίδευση, αλλάη πρόθεση των δύο χωρών να αναβαθμίσουν στο ανώτατο επίπεδο συνολικά όλες τις σχέσεις τους.

Αντιδράσεις και οφέλη

Είναι κυρίως η απόφαση δανεισμού μιας συστοιχίας αντιπυραυλικών συστημάτων τύπου Patriot στη Σαουδική Αραβία, μια απόφαση (αρχικά ληφθείσα το 2019) που μαρτυρά πόσο έχει βελτιωθεί το επίπεδο συνεργασίας αλλά και συναντίληψηςανάμεσα στην Αθήνα και το Ριάντ. Η Ελλάδα πρώτη φορά δανείζει οπλικά συστήματα. Ορισμένοι, εδώ στην Αθήνα, εξέφρασαν την αντίθεσή τους, λέγοντας ότι η αντιαεροπορική άμυνα της χώρας εξασθενίζει ή ότι με την πράξη της αυτή η Αθήνα εμπλέκεται εμμέσως πλην σαφώς στις διαμάχες που έχει η Σαουδική Αραβία με την Τεχεράνη και την Υεμένη. Τίποτα όμως απ’ όλα αυτά δεν συμβαίνει. Διότι, όπως αναφέρουν τα αρμόδια επιτελεία, οι Patriot είναι ένα αμυντικό όπλο, απόκρουσης επιθέσεων με πυραύλους και άμυνας έναντι αεροπορικής επιδρομής. Δεν έχει επιθετικό χαρακτήρα. Η Σαουδική Αραβία το χρειάζεται για να προστατεύσει τις πετρελαιοπηγές της από επιθέσεις κυρίως των ανταρτών Χούθι της Υεμένης. Γιατί κάθε επίθεση που σημειώνεται σε πετρελαιοπηγές εκτοξεύει την τιμή του πετρελαίου διεθνώς.

Ο δανεισμός και η χρηματοδότηση της αναβάθμισης

Το Βασίλειο των Σαούντ της Σαουδικής Αραβίας είναι διατεθειμένο (και αναφέρεται ρητώς στη συμφωνία) νακαλύψει τα έξοδα για τη μεταφορά στο Ριάντ του αντιπυραυλικού συστήματος Patriot από την Ελλάδα και να αναλάβει τη χρηματοδότηση της αναβάθμισης όλων των ελληνικών Patriot στην έκδοση PAC-3, που είναι η δυτική απάντηση στουςρωσικούς S-400. Μαζί με τη συστοιχία του αντιαεροπορικού αυτού συστήματος πρόκειται να μεταβούν στη Σαουδική Αραβία και περίπου 50 έλληνες στρατιωτικοί για να υποστηρίξουν το σύστημα. Θα παραμείνουν στη Σαουδική Αραβία όσο χρειαστεί. Να σημειωθεί ότι δεν είναι μόνο η Ελλάδα που δανείζει αντιπυραυλικό σύστημα στη Σαουδική Αραβία, είναι και άλλες χώρες (όπως ΗΠΑ, Κουβέιτ), και σε αυτό συμφωνεί και το ΝΑΤΟ.
Η αποστολή όμως ελληνικών Patriot στη Σαουδική Αραβία συνοδεύεται με συμφωνία αμοιβαίας διπλωματικής και στρατιωτικής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες, με την Αθήνα να φιλοδοξεί ότι θα σφυρηλατήσει περισσότερο τις διμερείς σχέσεις με τον αραβικό κόσμο. Ετσι, δεν αποκλείεται αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας από τους κ.κ. Δένδια και Παναγιωτόπουλο να υπάρξει μια τριμερής σύνοδος συνεργασίας με τα Εμιράτα, την Κύπρο και την Ελλάδα, δημιουργώντας έτσι ακόμα έναν νέο κύκλο επιρροής της χώρας μας με τιςχώρες του Αραβικού Κόλπου.