Η άγνοια σκοτώνει ακόμη

Πριν από έναν χρόνο ο γιατρός Maurice Kakule Mutsunga είδε στο ιατρείο του, στην πόλη Μαγκίνα του Κονγκό, μια ασθενή με συμπτώματα που παρέπεμπαν σε ελονοσία ή τυφοειδή πυρετό. Η γυναίκα, η οποία άρχισε να αιμορραγεί από τη μύτη, πέθανε πριν ο γιατρός προλάβει να διαγνώσει τη νόσο από την οποία έπασχε. Σύντομα ο γιατρός ανέπτυξε τα ίδια συμπτώματα και οι συνάδελφοί του, αφού απέτυχαν να αντιμετωπίσουν τη νόσο, τον έστειλαν σε μεγαλύτερο νοσοκομείο. Κανείς δεν υποπτεύθηκε τότε τον ιό Εμπολα, καθώς δεν είχε εμφανιστεί ποτέ σε εκείνη την περιοχή του Κονγκό. Η αγωγή που χορηγήθηκε, και η οποία είχε στόχο την ανακούφιση των συμπτωμάτων, βοήθησε τον γιατρό να αναρρώσει.

Στις 4 Αυγούστου 2018, τρεις μόλις ημέρες μετά την ανακοίνωση της κυβέρνησης ότι υπήρχε ξέσπασμα του ιού Εμπολα στην περιοχή, ο Maurice Kakule Mutsunga γύρισε στο σπίτι του θεραπευμένος. Σχεδόν αμέσως ανέπτυξε συμπτώματα η σύζυγός του, η οποία είχε σταθεί στο πλευρό του κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του. Σήμερα, το θεραπευμένο ζεύγος ανήκει στην τυχερή μειονότητα που νίκησε τον ιό: μόλις 620 άτομα, 30% των κρουσμάτων.

Καθώς τα άτομα αυτά έχουν αντισώματα εναντίον του ιού και έτσι δεν ξαναμολύνονται από αυτόν, ο Maurice Kakule Mutsunga αποφάσισε να ιδρύσει την Εθνική Ενωση Επιζώντων από τον ιό Εμπολα με στόχο να συμβάλει στη θεραπεία των πασχόντων. Η Ενωση απαριθμεί πια 500 μέλη και αποτελεί την ιδανική βοήθεια του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που παλεύει ενάντια στον ιό. Οπως χαρακτηριστικά σημειώνεται σε επιτόπιο ρεπορτάζ που έγινε από την επιστημονική επιθεώρηση «Nature», οι επιζώντες παρέχουν πρακτική και ψυχολογική στήριξη κυρίως στα παιδιά και στους ηλικιωμένους που είναι απομονωμένοι από τους δικούς τους για προφανείς λόγους.

Ωστόσο, όπως όλοι μαρτυρούν, η μεγαλύτερη δυσκολία των γιατρών, των νοσηλευτών και των εθελοντών δεν είναι οι δύσκολες συνθήκες που προκαλούνται από τη φτώχεια και τον συνεχιζόμενο εμφύλιο, αλλά η άγνοια, η παραπληροφόρηση και ο στιγματισμός των αρρώστων. Καθώς πολλοί ασθενείς έφθαναν στα νοσοκομεία όταν ήταν πολύ αργά για να αντιμετωπιστεί η νόσος, η πλειονότητα του πληθυσμού πείστηκε ότι εκεί συνωμοτούν για να τους σκοτώνουν. Τόση δε ήταν η αγωνία των ασθενών να μην τους δουν να πηγαίνουν στο νοσοκομείο, ώστε παρά την άσχημη κατάστασή τους δεν θα έμπαιναν με τίποτε σε ασθενοφόρο. Ετσι ο Maurice Kakule Mutsunga αποφάσισε να μεταφέρει τους ασθενείς με τη μοτοσικλέτα του, μια «βόλτα» με δίτροχο που έχει κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου για πολλούς από αυτούς.

Μπορεί τα παραπάνω να φαίνονται πολύ μακρινά από τα καθ’ ημάς, αλλά αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν είναι και τόσο: το στίγμα της ασθένειας (το AIDS και οι ψυχικές νόσοι έρχονται στον νου) αλλά και η άρνηση πολλών γονιών να εμβολιάσουν τα παιδιά τους καταδεικνύουν ανεπίτρεπτη άγνοια και σκοταδισμό. Εναν συνδυασμό που ενίοτε γίνεται θανατηφόρος.