Ευρωπαϊκό SOS για το κλίμα

Η Γηραιά Ηπειρος υπήρξε ανέκαθεν πρωτοπόρος στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής και η προ ημερών έγκριση ψηφίσματος από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για «παγκόσμια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» για το κλίμα και το περιβάλλον δεν είχε απλώς συμβολικό χαρακτήρα. Η οικολογία και η πράσινη ανάπτυξη επιβάλλονται πλέον ως δομικά στοιχεία της ευρωπαϊκής ατζέντας, θέτοντας ταυτόχρονα τη διεθνή κοινότητα ενώπιον των ευθυνών της.

Το ψήφισμα είναι μη δεσμευτικό. Ερχεται ωστόσο λίγες ημέρες προτού ξεκινήσει η Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στη Μαδρίτη (COP25) και συμπυκνώνεται στα ακόλουθα σημεία: Αρχικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται να διασφαλίσει ότι οι νομοθετικές της προτάσεις είναι ευθυγραμμισμένες με τον στόχο-ορόσημο που ετέθη στη Συμφωνία των Παρισίων του 2015 για περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.

Στη συνέχεια, απευθύνει έκκληση στην ΕΕ αφενός να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030, αφετέρου να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Ταυτόχρονα, καλεί την παγκόσμια κοινότητα να μειώσει τα ποσοστά εκπομπών ρύπων στις θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές. Τέλος, τονίζει την ανάγκη διπλάσιας οικονομικής συνεισφοράς από τις ευρωπαϊκές χώρες προς το Διεθνές Πράσινο Ταμείο για το κλίμα.

Στην ίδια γραμμή πλεύσης κινήθηκε και η πρώτη ομιλία της εκλεγμένης πλέον προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μιλώντας ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε την κλιματική αλλαγή «πρόβλημα υπαρξιακό για την Ευρώπη».

Αυτό το μήνυμα θα κομίσει μεταβαίνοντας η ίδια στη διεθνή κοινότητα στη Διάσκεψη της Μαδρίτης. Η πρόεδρος της Κομισιόν θα αναπτύξει σε ομιλία της τους στόχους της Ευρώπης για τον «πράσινο» μετασχηματισμό της οικονομίας, ο οποίος θα βασίζεται στην καινοτομία, στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Στην πλειονότητά τους, ο ένας μετά τον άλλον, οι ξένοι ηγέτες ακολουθούν το «πράσινο» άρμα της εποχής. Μεταξύ αυτών και η νέα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Διακηρυγμένος στόχος της Κριστίν Λαγκάρντ, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των «Financial Times», είναι να καταστήσει την κλιματική αλλαγή καίρια προτεραιότητα της ΕΚΤ.

Την ίδια ώρα η επιστημονική κοινότητα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Με νέο άρθρο στο περιοδικό «Nature», οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο κόσμος ίσως έχει περάσει πλέον το σημείο καμπής, και ο κίνδυνος, λένε, αποτελεί υπαρξιακή απειλή του ανθρώπινου πολιτισμού.

Το «παρών» στη Μαδρίτη θα δώσει η νεαρή ακτιβίστρια από τη Σουηδία Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία έλαβε ιδιαίτερη πρόσκληση συμμετοχής από την ισπανίδα υπουργό Περιβάλλοντος Τερέζα Ριμπέρα. Η 16χρονη αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς η παρουσία της θα είναι η πρώτη επίσημη έπειτα από την οργισμένη ομιλία της προς τους παγκόσμιους ηγέτες τον περασμένο Σεπτέμβριο στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Κλιματική… «αποκάλυψη»

Είναι γνωστή και ως η «Πόλη του νερού». Το νερό είναι η ίδια της η ταυτότητα. Διαμόρφωσε το μοναδικό της σχήμα με τα 118 νησιά και τις 379 γέφυρες. Καθόρισε τη μοίρα της, αφού οι πρώτοι κάτοικοι της Βενετίας επέλεξαν να τη χτίσουν πάνω στο βαλτώδες σημείο της λιμνοθάλασσας διότι ήταν δύσκολο να την προσεγγίσουν οι εχθροί. Η εξοικείωση εν τέλει με το υγρό στοιχείο την κατέστησε αυτοκράτειρα των θαλασσών, κυρίαρχη ναυτική δύναμη σε Ευρώπη και Ασία στη διάρκεια του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης.

Οι παλίρροιες είναι συχνό φαινόμενο στη Βενετία και οι κάτοικοί της έχουν μάθει να ζουν με αυτό. Κάθε φθινόπωρο με την πανσέληνο ή τον σιρόκο και ως τις αρχές της άνοιξης, η θάλασσα εισβάλλει με ορμή στη μοναδική πόλη που γίνεται ένα με το υγρό στοιχείο. Υπερυψωμένες πασαρέλες κάνουν την εμφάνισή τους σε κεντρικά σημεία για να διευκολύνεται η μετακίνηση των κατοίκων. Το φαινόμενο των υψηλών παλιρροιών «acqua alta», όπως την ονομάζουν, πέρυσι παρέμεινε για 121 ημέρες. Η εφετινή πλημμυρίδα όμως, που χτύπησε σε τρεις διαδοχικές φάσεις, κάλυψε το 80% της πόλης και στοίχισε τη ζωή σε δύο ανθρώπους, ήταν η χειρότερη εδώ και πενήντα χρόνια. Δίχως αμφιβολία οι καταστροφικές πλημμύρες στην πόλη των δόγηδων ήρθε σε μια συγκυρία όπου η οικολογική επαγρύπνηση βρίσκεται στο ζενίθ, ο υπερτουρισμός δημιουργεί περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη για τους κατοίκους της, ενώ τα ιστορικά της κτίρια βυθίζονται μέχρι και δέκα χιλιοστά ετησίως.

Αριστοκρατικά palazzi, εστιατόρια, λόμπι ξενοδοχείων, καταστήματα πλημμύρισαν, με τις τεράστιες ποσότητες νερού να προκαλούν ζημιές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σύμφωνα με τον δήμαρχο της πόλης Λουίτζι Μπρουνιάρο που έριξε το φταίξιμο στην κλιματική αλλαγή. Την ίδια ώρα, η συζήτηση για το τι δεν έχει γίνει για την προστασία της Βενετίας (που θεωρείται Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς) άναψε για τα καλά.

Χωρίς αντιπλημμυρική θωράκιση

Οι ιταλικές αρχές έστρεψαν όλη τους την προσοχή στην τουριστική βιομηχανία, σε βάρος των βιώσιμων περιβαλλοντικών πολιτικών που θα θωράκιζαν τη Βενετία από τις πλημμύρες. Την ίδια ώρα, το φιλόδοξο αντιπλημμυρικό έργο που θεμελίωσε ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι το 2003 και το οποίο έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί από το 2011, έμεινε στη μέση. Μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης χάθηκε στη διαδρομή εξαιτίας της διαφθοράς και των υπερβάσεων στα κόστη.

ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΝΑ ΒΥΘΙΣΤΕΙ Η ΒΕΝΕΤΙΑ

Εκθεση που εκπονήθηκε το 2017 από την ιταλική Εθνική Υπηρεσία για τις Νέες Τεχνολογίες, την Ενέργεια και την Αειφόρο Οικονομική Ανάπτυξη, προειδοποίησε ότι η Βενετία θα βυθιστεί μέσα σε έναν αιώνα εάν δεν επιβραδυνθεί η κλιματική αλλαγή και εάν δεν έχουν τεθεί σε εφαρμογή επαρκή μέτρα προστασίας.