Ενοπλες Δυνάμεις παντός καιρού

Η καθοριστική συνδρομή των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) στην αντιμετώπιση της κακοκαιρίας «Ελπίδα» που έπληξε τη χώρα δεν αποτέλεσε εξαίρεση αλλά μάλλον επιβεβαίωσε τον κανόνα. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι ΕΔ καλύπτουν κενά και παραλείψεις του κρατικού μηχανισμού, παρότι αυτό εκφεύγει των στενών τους αρμοδιοτήτων. Οταν χιλιάδες οδηγοί αποκλείστηκαν με τα οχήματά τους στην Αττική οδό λόγω του χιονιά και η κατάσταση ήταν απελπιστική, οι ΕΔ κλήθηκαν να «βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά». Αφού προσέφεραν είδη πρώτης ανάγκης (νερό, τρόφιμα, κουβέρτες) στους αποκλεισμένους οδηγούς, τα στελέχη τους άρχισαν την εκκαθάριση του δρόμου από τον πάγο. Η εκτίμηση που υπάρχει για τον ρόλο τους κατέστη δε εμφανής σε πολλά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Μιλούν οι αριθμοί

Για την αντιμετώπιση της κακοκαιρίας διατέθηκαν στην Αττική 449 στελέχη, 99 οχήματα και πέντε μηχανήματα των ΕΔ, που προσέφεραν 1.040 κουβέρτες, 4.500 φιάλες νερού, 570 μερίδες φαγητού και 480 προγεύματα. Συνολικά σε όλη την επικράτεια επιχείρησαν 1.374 στελέχη τους, με 99 οχήματα και 77 μηχανήματα. Η μετρήσιμη προσφορά των ΕΔ τις έχει καταστήσει το… αποκούμπι της κρατικής μηχανής στις δύσκολες περιστάσεις. Ταυτόχρονα, τις έχει ανεβάσει ψηλά στην εκτίμηση του κόσμου, καθώς σε πλειάδα δημοσκοπήσεων βρίσκονται στην κορυφή των θεσμών που εμπιστεύονται οι έλληνες πολίτες.

«Μπαλαντέρ» στις κρίσεις

Εκτός από αεροδιακομιδές ασθενών από δυσπρόσιτες περιοχές, οι ΕΔ συντρέχουν σε σεισμούς (Σάμος, Ελασσόνα, Αρκαλοχώρι), σε περιοχές που επλήγησαν από σφοδρές κακοκαιρίες («Μήδεια» – «Ιανός») αλλά και στις μεγάλες πυρκαγιές, όπως το περασμένο καλοκαίρι.

Η κινητοποίηση των ΕΔ στις πυρκαγιές του περασμένου θέρους ήταν σχεδόν φαραωνική. Στη Βόρεια Αττική επιχείρησαν 560 στελέχη με 108 οχήματα πάσης φύσεως, τρία πυροσβεστικά άρματα και ένα αρματαγωγό. Στην Εύβοια επιστρατεύθηκαν 562 στελέχη όλων των κλάδων, ενώ χρησιμοποιήθηκαν 23 λέμβοι, 23 οχήματα πάσης φύσεως, τέσσερα σκάφη ανορθόδοξου πολέμου, δύο ασθενοφόρα, δύο κανονιοφόροι, ένα αρματαγωγό, ένα ταχύ περιπολικό κατευθυνόμενων βλημάτων και ένα πλοίο μεταφοράς προσωπικού. Στην Πελοπόννησο επιχείρησαν 276 στελέχη και 35 οχήματα.

Προκλήσεις

Οι ΕΔ ανέλαβαν κομβικό ρόλο και στη διαχείριση δύο μείζονων προκλήσεων που αντιμετώπισε η χώρα τα τελευταία χρόνια: στο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό και στον εμβολιασμό του πληθυσμού κατά της COVID-19. Στην προσφυγική κρίση οι ΕΔ ενεπλάκησαν το 2015, τότε που σχεδόν 1 εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν στην Ελλάδα. Η συμμετοχή τους ολοκληρώθηκε στις αρχές του μήνα. Στα σχεδόν επτά χρόνια εμπλοκής τους, διαχειρίστηκαν καθημερινά ζητήματα σίτισης, κατασκευής δομών, υποδοχής προσφύγων και μεταναστών, αλλά και ζητήματα υγειονομικής περίθαλψης και μεταφοράς υλικών. Χωρίς τη συνδρομή τους θα ήταν αδύνατο να έχουν στηθεί εξαρχής τα hotspots στα νησιά όταν όλη η ΕΕ πίεζε ασφυκτικά την Ελλάδα. «Οι Ενοπλες Δυνάμεις είχαν επωμιστεί την καθημερινότητα του μεταναστευτικού ζητήματος. Πλέον έχουν δημιουργηθεί οι συνθήκες ώστε να μην είναι απαραίτητες στην καθημερινή διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος» τόνισε ο υπουργός Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, ξεκαθαρίζοντας ότι «αν προκύψει ανάγκη, οι Ενοπλες Δυνάμεις θα είναι ξανά εκεί».

Πανδημία

Η εμπλοκή των ΕΔ στην πανδημία χρονολογείται από… το ξέσπασμά της. Τον Μάρτιο του 2020 στρατιωτικά εργοστάσια ξεκίνησαν την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων αντισηπτικών και χειρουργικών μασκών για να μην υπάρξουν ελλείψεις στην αγορά. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους οι ΕΔ ανέλαβαν – υπό τον ταξίαρχο Αρίστο Περρή – την επιμελητεία της επιχείρησης «Ελευθερία», του εμβολιαστικού προγράμματος του πληθυσμού. Εν προκειμένω ο ρόλος των ΕΔ σχετίζεται με την εφοδιαστική αλυσίδα, δηλαδή την αποθήκευση και μεταφορά των εμβολίων σε 705 εμβολιαστικά κέντρα σε όλη τη χώρα.