Ενα σχολείο στα σύννεφα

«Υπάρχει πάντα στην παιδική ηλικία μια στιγμή που ανοίγει μια πόρτα απ’ όπου μπαίνει το μέλλον» έλεγε ο συγγραφέας Γκράχαμ Γκριν. Είναι ενδιαφέρον να μάθουμε μετά από χρόνια τι θα θυμούνται από την προσχολική τους ηλικία τα παιδιά που φοιτούν στο Zi Ling Changxing Kindergarten, το οποίο εγκαινιάστηκε τον Αύγουστο που μας πέρασε στη Huzhoo στην Κίνα. Ποιο θα είναι άραγε το αποτέλεσμα της επαφής τους με ένα αψεγάδιαστο αισθητικά περιβάλλον εξ απαλών ονύχων; Θα γίνουν ευαίσθητοι ονειροπόλοι γεμάτοι φαντασία και δημιουργικότητα; Θα δείξει, αλλά αυτός είναι ο στόχος του γραφείου X+Living με έδρα του τη Σανγκάη, το οποίο έχει ιδρύσει και διευθύνει η ιδιαίτερα ταλαντούχα και δραστήρια Λι Σιανγκ.

Στο συγκεκριμένο νηπιαγωγείο η Σιανγκ έχει εστιάσει βέβαια στη σημαντικότατη παράμετρο της ασφάλειας αλλά και στην καλλιέργεια της φαντασίας και της περιέργειας των παιδιών. Δημιούργησε λοιπόν ένα υψηλής αισθητικής ποιότητας όσο και αντισυμβατικό νηπιαγωγείο στο οποίο τα παιδιά έχουν παντού γύρω τους ερεθίσματα για να μαθαίνουν.

Αυτό ήταν και το ζητούμενο άλλωστε από τον εκπαιδευτικό όμιλο Zi Ling Education Group στον οποίο υπάγεται το νηπιαγωγείο: να δοθεί βάση στην ουσία της εκπαίδευσης και να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα μέσα στην οποία τα παιδιά θα βοηθηθούν να μεγαλώσουν δίχως στεγανά, με ανεξαρτησία και ελευθερία. Κοινώς, «knowing by seeing», όπως συνοψίζεται το κόνσεπτ, να δημιουργηθεί δηλαδή η κατάλληλη ατμόσφαιρα και χωρική εμπειρία ώστε να καλλιεργηθεί η γνώση και να προαχθεί η ανάπτυξη των εκκολαπτόμενων πολιτών.

Παράδειγμα: στην είσοδο του πρώτου ορόφου ένας γαλαξίας από αφράτους – εικαστικών αποχρώσεων – αστερισμούς που κρέμονται από το ταβάνι συστήνει στα παιδιά τον «μαγικό» κόσμο της αστρονομίας. Το ερέθισμα που προσφέρεται θα οδηγήσει, υποτίθεται, στη διερώτηση και στη γνωριμία με την απαρχή των πάντων, όπως και με την απεραντοσύνη του Σύμπαντος, με τον λευκό τοίχο πίσω του να χρησιμεύει για πιο επίγειες διεργασίες, όπως για αναρτήσεις του σχολείου. Την ίδια χρήση έχουν και οι τοίχοι στον μεγάλο διάδρομο, ο οποίος λειτουργεί ως η «αρτηρία» που οδηγεί τα παιδιά στις τάξεις τους και στους λοιπούς ωφέλιμους χώρους. Εκεί μπορούν να αναρτηθούν εργασίες και ζωγραφικές των μαθητών ή πίνακες με γνωστικά εργαλεία που τους είναι χρήσιμα και εν τέλει να δημιουργηθεί εμμέσως ένα άτυπο «μουσείο» παιδικής τέχνης. Τέχνη υπάρχει βέβαια παντού, θα έλεγε κανείς σε όλη την επιφάνεια των 12.800 τ.μ., αρχής γενομένης από τις τάξεις, οι οποίες λειτουργούν ως αίθουσες τέχνης ή «πολιτιστικά κέντρα», όπως και ως μουσεία για την επιστήμη και την τεχνολογία προκειμένου να ενισχυθεί η γνωριμία και κατανόηση διαφορετικών γνωστικών τομέων.

Καμπύλες και παστέλ

Ολα αυτά τα ωραία µέσα σε ένα περιβάλλον γεµάτο καµπύλες επιφάνειες (είπαµε, η ασφάλεια έρχεται πρώτη) που δηµιουργούν ένα ονειρικό τοπίο, καθώς η πρόσοψη, το ταβάνι, το πάτωµα, ακόµα και τα τοιχώµατα περιµετρικά θυµίζουν αφράτα σύννεφα – εξ ου και το παρατσούκλι του νηπιαγωγείου «ένα µουσείο στα σύννεφα». Είναι µια αίσθηση που εντείνεται και από τον απαλό ροζ φωτισµό, ο οποίος προστατεύει την όραση των παιδιών και κάνει ακόµα πιο ονειρική την ατµόσφαιρα (άραγε ποιο θα είναι το σοκ της επαφής µε την πραγµατικότητα για αυτά τα παιδιά;), ενώ στις αίθουσες διδασκαλίας κυριαρχεί το λευκό και τα παστέλ χρώµατα. Παράλληλα, βέβαια, θυµίζουν τις επιφάνειες κτιρίων του καταλανού αρχιτέκτονα Αντόνι Γκαουντί, ας πούµε την Casa Milà στη Βαρκελώνη.

Υπάρχουν πολλές µικρές λεπτοµέρειες που κάνουν τη διαφορά σε αυτό το νηπιαγωγείο – µάλιστα σε κάθε ένα από τα 28 δωµάτιά του. Για παράδειγµα, οι χώροι ύπνου συνδέονται µε τις αίθουσες διδασκαλίας µε τοίχους που έχουν τη µορφή παζλ, η αίθουσα για τις αθλητικές δραστηριότητες είναι βουτηγµένη στο κίτρινο χρώµα, υπάρχει το δωµάτιο των Lego, του πιάνου, του χορού, των καλλιτεχνικών, των ψυχογνωστικών παιχνιδιών, της υγείας.

Υπάρχει και το αµφιθέατρο, το οποίο ξεχωρίζει γιατί για τον συγκεκριµένο µεγάλο, ανοιχτό χώρο η Λι Σιανγκ έχει επιλέξει µια πιο µινιµαλιστική προσέγγιση: τα χρώµατα είναι και πάλι παστέλ – µοβ, ροζ και κίτρινο -, αποχρώσεις που έχουν τα καθίσµατα, παραταγµένα σαν λαχταριστά macaron σε βιτρίνα ζαχαροπλαστείου (ή σαν σκηνικό σε ταινία επιστηµονικής φαντασίας). Ενας άλλος χώρος που ξεχωρίζει είναι η εσωτερική πισίνα, όπου η καµπυλότητα των επιφανειών έχει πάει σε άλλο επίπεδο.

Το γραφείο X+Living, του οποίου ηγείται η δυναµική αρχιτέκτων, υπογράφει αρκετά εµβληµατικά κτίρια για γονείς και παιδιά στην Κίνα ή που τουλάχιστον ενθαρρύνουν την εµπειρία συνύπαρξης µικρών – µεγάλων σε περιβάλλοντα που έχουν έναν ιδιαίτερα παιχνιδιάρικο χαρακτήρα. Οπως το New Century Magic Hotel (βρίσκεται στο Deqing Kaiyuan Senbo Resort Park στην πόλη Deqing), µε την έµπνευση να έχει προέλθει από το οικουµενικής απήχησης παιχνίδι του «πρωτόγονου» τηλεφώνου που δηµιουργείται όταν κάνεις από µία τρύπα σε δύο χάρτινα ποτήρια και τα συνδέσεις µε σπάγκο. Ή το Park Zoo Hotel στην Hangzhou, στο οποίο οι θεµατικές διακόσµησης προέρχονται από την άγρια φύση – εξηµερωµένη µέσα από τη χρήση χαριτωµένων γραµµικών µοτίβων. «Ο στόχος µου είναι να εκπλήσσω ευχάριστα τον κόσµο και να προσδίδω χαρά και ενδιαφέρον στη βαρετή καθηµερινότητα» δηλώνει η Σιανγκ και κανείς δεν µπορεί να την κατηγορήσει ότι δεν παραµένει πιστή στις αρχές της.