Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην καθημερινότητα των παιδιών και των εφήβων, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν και διαμορφώνουν τις σχέσεις τους. Οπως λέει η Κωνσταντίνα Μπαλατσούκα, ψυχολόγος με ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή – Ενταξιακές Πρακτικές και Ζητήματα συμπερίληψης, η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media) δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά και σε εφήβους να μοιραστούν σκέψεις και ενδιαφέροντα, να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν φιλίες, να έρθουν σε επαφή με πληροφορίες από όλο τον κόσμο, γνωρίζοντας νέες κουλτούρες. Επίσης, έρευνες δείχνουν πως αναπτύσσουν τη συνεργατική μάθηση, έχοντας καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα και ατομική επίδοση. Στην εποχή της υγειονομικής κρίσης δε αποτέλεσαν γέφυρα επαφής με συγγενείς και φίλους.

Η κυρία Μπαλατσούκα τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και με βάση την εμπειρία της αυτή μας μίλησε για τα θετικά και αρνητικά της κοινωνικής δικτύωσης.Οπως εξηγεί έτσι, σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας, η πλειοψηφία των παιδιών (41%) ξεκινά να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο σε ηλικία 7 με 8 ετών, ενώ το 20% δηλώνει ότι ξεκίνησε στην πολύ μικρή ηλικία των 4 με 6 ετών. Αυτά είναι ποσοστά τα οποία προκαλούν ανησυχία καθώς οι κίνδυνοι που υπάρχουν είναι πολλοί. «Συγκεκριμένα, μπορούμε να αναφερθούμε στον διαδικτυακό εκφοβισμό, ο οποίος σχετίζεται με την επέμβαση στην ιδιωτική ζωή του παιδιού ή του εφήβου από πληροφορίες που διαδίδονται στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» λέει η ίδια. Μερικές από τις μορφές που μπορεί να λάβει είναι οι ακόλουθες:

Sexting

Η διάχυση εικόνων ή πληροφοριών στις οποίες είτε το δικό μας σώμα είτε το σώμα κάποιου άλλου απεικονίζεται σε ερωτικές στάσεις. Μάλιστα έρευνες δείχνουν ότι 1 στους 3 εφήβους έχει δει γυμνές φωτογραφίες που κοινοποιήθηκαν χωρίς συναίνεση.

Διαδικτυακή
αποπλάνηση (grooming)

Η στοχευμένη προσέγγιση από ανθρώπους με στόχο να ξεκινήσουν μια σεξουαλική επαφή. Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου σε έρευνά του αναφέρει πως το 21% των παιδιών ηλικίας 11 έως 17 έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο Διαδίκτυο. Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση γονέων, εκπαιδευτικών, παιδιών και εφήβων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στην υιοθέτηση σωστών πρακτικών χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

«Κανένας δεν είναι μόνος» υπενθυμίζει σε όλους τους τόνους η κυρία Μαλατσούκα, «ακόμα και αν συμβεί κάτι στο Διαδίκτυο που θα προκαλέσει αναστάτωση, μπορούμε να απευθυνθούμε σε κάποιον ενήλικα που εμπιστευόμαστε ή στη γραμμή βοήθειας 2106007686 του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου».

Των Ευαγγελίας Αγγελή, Αθηνάς Αναστασίου, Σωτηρίου Κόκκοβα