Από τον Ευριπίδη στον Οστερμάιερ
Πρεμιέρες ελληνικές και διεθνείς συμπαραγωγές, έργα καινούργια και ειδικά γραμμένα για το Φεστιβάλ, από την 1η Ιουνίου και για τέσσερις μήνες το θέατρο απλώνεται στην Επίδαυρο, μεγάλη και μικρή, και στην Πειραιώς
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Habemus Festival: Σαν τον λευκό καπνό που βγαίνει από το Βατικανό μετά την εκλογή του Πάπα, προσφέροντας ανακούφιση στους πιστούς, κάπως έτσι συνέβη και την περασμένη Τρίτη με την ανακοίνωση του προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2021 από την καλλιτεχνική του διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου. Ο πολιτισμός και ο κόσμος του, δημιουργοί, καλλιτέχνες, τεχνικοί, θεατές, πήραν μια βαθιά ανάσα. Από την 1η Ιουνίου και ως τις αρχές Οκτωβρίου οι παραστάσεις στους χώρους του Φεστιβάλ – Πειραιώς 260 (μέσα κι έξω), που πέρυσι δεν λειτούργησε καθόλου, Επίδαυρος, Μικρή Επίδαυρος – θα αρχίσουν να παίρνουν σειρά.
Πρεμιέρες ελληνικές και διεθνείς συμπαραγωγές, έργα καινούργια και ειδικά γραμμένα για το Φεστιβάλ, σκηνοθέτες αλλά και ηθοποιοί που παίρνουν το βάπτισμα της Επιδαύρου. Και παραστάσεις πολλές, πολλές από τις οποίες με έμφαση στην ποικιλία των καλλιτεχνικών γλωσσών. Αν και χωρίς αυστηρούς περιορισμούς, το πρόγραμμα ακολουθεί κάποιους θεματικούς άξονες, ενώ δίνει έμφαση σε ζητήματα που αφορούν την έμφυλη ταυτότητα και τη θέση της γυναίκας, ακολουθώντας το παγκόσμιο κλίμα της εποχής μας. Ανάμεσα στα «αφιερώματα» δεν λείπει και εκείνο για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Ως προς το αρχαίο δράμα, που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Φεστιβάλ, πρόθεση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης είναι να αναδειχθούν νέες δραματουργικές προσεγγίσεις. Μέσα στο σκεπτικό αυτό ανήκει και η πρωτοβουλία για τη συγγραφή τεσσάρων σύγχρονων έργων που συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα – τα οποία και θα εκδοθούν, όπως και μεταφράσεις από έργα που θα ανέβουν στο θέατρο του Πολυκλείτου. Εδώ εντάσσεται και το πρόγραμμα Πάροδος, που δίνει τη δυνατότητα σε καλλιτέχνες από ένα ευρύ φάσμα τεχνών να προχωρήσουν στην έρευνά τους πάνω στη δραματουργία του αρχαίου δράματος, in situ.
Ενα πρώτο συμπέρασμα από το θεατρικό πρόγραμμα οδηγεί κατ’ αρχάς στη μεγάλη αριθμητικά ποσότητα παραστάσεων – σαν μια προσπάθεια αναπλήρωσης του χαμένου (περσινού) χρόνου. Παράλληλα αποτυπώνει μια σύγχρονη θεματολογία που μένει να αποδειχθεί αν καταγράφει ένα φαινόμενο μιας «πολιτικής ορθότητας» ή βοηθά τη σκέψη μας να πάει παρακάτω…
9+1
στην Επίδαυρο
Εμπειροι, πρωτάρηδες
και Οστερμάιερ
Κρατώντας από πέρυσι το τριήμερο των παραστάσεων, από Παρασκευή ως και Κυριακή, μαζί με τους περιορισμούς στη χωρητικότητα (από 50% ως 75%), 10 θίασοι προετοιμάζονται για τη μεγάλη πρεμιέρα της Επιδαύρου. Με τον Ευριπίδη να καλύπτει κατά το ήμισυ την εργογραφία, 10 σκηνοθέτες – πρωτάρηδες στο είδος και στον χώρο αλλά και έμπειροι – βρίσκονται στη διαδικασία των προβών. Το Φεστιβάλ Επιδαύρου θα κλείσει ο Γερμανός Τόμας Οστερμάιερ, ένας από τους σημαντικότερους ευρωπαίους σκηνοθέτες με μια σύγχρονη πρόταση πάνω στον διαχρονικό μύθο του Οιδίποδα…
Mε τους «Ιππής» του Αριστοφάνη από το Εθνικό Θέατρο (25-27 Ιουνίου) ανοίγουν τα φετινά Επιδαύρια. Σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Ρήγος στην πρώτη του κάθοδο στο αρχαίο θέατρο και παίζουν, μεταξύ άλλων, οι Πάνος Μουζουράκης, Κώστας Κόκλας, Λαέρτης Μαλκότσης, Στεφανία Γουλιώτη, Κωνσταντίνος Μπιμπής.
Τη σκυτάλη παίρνει η «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Ευριπίδη (2-4 Ιουλίου), με τον Γιώργο Νανούρη στην πρώτη του σκηνοθεσία στην Επίδαυρο. Με τη Λένα Παπαληγούρα στον επώνυμο ρόλο. Μαζί οι Μιχάλης Σαράντης, Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Νίκος Ψαρράς και η Χάρις Αλεξίου (Αθηνά).
Τα Επιδαύρια συνεχίζουν με τους «Βατράχους» του Αριστοφάνη (9-11 Ιουλίου) που σκηνοθετεί η Αργυρώ Χιώτη, η οποία επίσης κάνει το ντεμπούτο της. Παίζουν: Εύη Σαουλίδου, Μαρία Κεχαγιόγλου, Ακύλλας Καραζήσης, Νίκος Χατζόπουλος, Αντώνης Μυριαγκός κ.ά.
Γνώριμος των Επιδαυρίων, ο Γιάννης Κακλέας επιστρέφει με τον «Ορέστη» του Ευριπίδη (16-18 Ιουλίου) στη μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά. Ο Αρης Σερβετάλης είναι ο ήρωας του τίτλου. Παίζουν: Μαίρη Μηνά, Πάνος Βλάχος κ.ά.
Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός κατεβαίνει στο αρχαίο θέατρο του Πολυκλείτου με τους «Ιχνευτές» του Σοφοκλή (23-25 Ιουλίου) σε έμμετρη απόδοση. Πρόκειται για σατυρικό δράμα που έχει σωθεί αποσπασματικά και σπάνια παρουσιάζεται στο κοινό. Παίζουν: Αμαλία Μουτούση, Χάρης Φραγκούλης, Σταμάτης Κραουνάκης.
Η δεύτερη παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου είναι οι «Φοίνισσες» του Ευριπίδη (30-31/7 &1/8) από τον Γιάννη Μόσχο – άλλο ένα έργο που δεν ανεβαίνει συχνά, με τη μουσική του Θοδωρή Οικονόμου. Παίζουν Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Μαρία Κατσιαδάκη, Αργύρης Ξάφης, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Λουκία Μιχαλοπούλου κ.ά.
Με την υπογραφή του Βασίλη Παπαβασιλείου το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος προτείνει την «Ελένη» του Ευριπίδη (6-8/8). Με την Εμιλυ Κολιανδρή στον επώνυμο ρόλο και τους Θέμη Πάνου, Αγορίτσα Οικονόμου, Γιώργο Καύκα, Εφη Σταμούλη κ.ά.
Σε μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά παρουσιάζονται και οι «Βάκχες» του Ευριπίδη από το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων (13-15/8) που σκηνοθετεί η Νικαίτη Κοντούρη. Παίζουν: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Ακης Σακελλαρίου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Ιωάννα Παππά, Δημήτρης Πετρόπουλος, Κωνσταντίνος Ασπιώτης.
Συνεχίζοντας την έρευνά του πάνω στην αρχαία τραγωδία ο Αρης Μπινιάρης καταπιάνεται με τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου, σε μια συμπαραγωγή του θεάτρου Πορεία με το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης (20-22/8). Ο Γιάννης Στάνκογλου ερμηνεύει τον τραγικό ήρωα. Παίζουν: Αλέκος Συσσοβίτης, Ηρώ Μπέζου, Ιωάννης Παπαζήσης, Δαυίδ Μαλτέζε, Αρης Μπινιάρης κ.ά.
Απαντώντας θετικά στην πρόσκληση της Κατερίνας Ευαγγελάτου, ο Τόμας Οστερμάιερ και η βερολινέζικη Σάουμπινε έρχονται στην Επίδαυρο με έναν διαφορετικό «Οιδίποδα Τύραννο» και κλείνουν το Φεστιβάλ: «Odipus / Oιδίποδας» της Maja Zade (3-5/9). Πρόκειται για ένα πρωτότυπο κείμενο που υπογράφει η γερμανίδα δραματουργός και το οποίο μεταφέρει τον αρχαίο μύθο στην εποχή μας.
4 + 4 στη Μικρή Επίδαυρο
Το σύγχρονο συνομιλεί με το αρχαίο
Το θέατρο επιστρέφει δυναμικά στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου: Η ιδέα του Φεστιβάλ αφορά τη «συνομιλία» τεσσάρων σύγχρονων συγγραφέων με κείμενα του αρχαίου δράματος: Ετσι οι Αλεξάνδρα Κ*, Γιάννης Μαυριτσάκης, Αμάντα Μιχαλοπούλου και Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης γράφουν με ανάθεση συνομιλώντας αντιστοίχως με τα έργα «Μήδεια, «Βάκχες», «Ιππόλυτος», και τα τρία του Ευριπίδη, και «Τραχίνιες» του Σοφοκλή -όλα θα εκδοθούν από το Φεστιβάλ. Σκηνοθετούν αντιστοίχως οι Γιάννος Περλέγκας, Γιώργος Σκεύας, Γιάννης Καλαβριανός και Ελένη Σκότη, ως εξής:
«Το σπίτι με τα φίδια» (9-10/7), Σκότη – Χατζηγιαννίδης («Τραχίνιες»). Παίζουν: Αλεξία Καλτσίκη, Ράνια Οικονομίδου, Αριέττα Μουτούση κ.ά.
«Γάλα, αίμα» (16-17/7), Περλέγκας – Αλεξάνδρα Κ* («Μήδεια»). Παίζουν: Ελενα Τοπαλίδου, Μάγδα Καυκούλα, Γιώργης Βασιλόπουλος, Σύρμω Κεκέ, Μιχάλης Τιτόπουλος, Γιάννος Περλέγκας.
«Κρεουργία» (23-24/7), Μαυριτσάκης – Σκεύας («Βάκχες»). Παίζουν: Μάξιμος Μουμούρης, Γιώργος Νούσης, Κόρα Καρβούνη, Αγγελική Παπαθεμελή, Γιώργος Ζιόβας κ.ά.
«Η Φαίδρα καίγεται» (30-31/7), Καλαβριανός – Μιχαλοπούλου («Ιππόλυτος»). Παίζουν: Αννα Μάσχα, Νίκος Λεκάκης κ.ά.
Ελληνες, ξένοι και παιδιά
στην Πειραιώς 260
Εναλλακτικό και «πολιτικά ορθό»
«(Somewhere) beyond the cherry trees», ή μια post-documentary παράσταση, βασισμένη στον «Βυσσινόκηπο» του Αντον Τσέχοφ, συμπαραγωγή με το θέατρο Maillon του Στρασβούργου. Σκηνοθεσία: Πρόδρομος Τσινικόρης (1-3/6).
«Κλυταιμνήστρα, μουσική δωματίου για ένα όργανο», βασισμένο στον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου, από τους Κωνσταντίνο Χατζή (σκηνοθεσία), Γιώργο Κουμεντάκη (μουσική) και Σοφία Χιλλ (ερμηνεία), 16-17/6.
«Αίαντας» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα. Παίζουν: Ανθή Ευστρατιάδου, Σίμος Κακάλας, Κίμωνας Κουρής, Γιώργος Παπαγεωργίου, Μιχάλης Συριόπουλος κ.ά. (21-25/6).
«Εθνικό ντεφιλέ» – Κύκλος 1821, από τον Παντελή Φλατσούλη, ή ένα σχόλιο σχετικά με την ταυτότητα και την ετερότητα, με έναν αντίστοιχο θίασο: Houssain Amiri, Θέμης Θεοχάρογλου, Γιώργος Κριθάρας, Ντέμπορα Οντόγκ, Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Αινείας Τσαμάτης, Γιλμάζ Χουσμέν (26-29/6).
«Το δάσος» από την ομάδα θεάτρου Ατονάλ και τη Σοφία Μαραθάκη. Η παράσταση εμπνέεται από το μυθιστόρημα «Ανθρωποι του δάσους» της Annie Proulx και προτείνει μια «συνάντηση» της μυθοπλασίας με την τεχνική του θεάτρου-ντοκουμέντου. Παίζουν: Τζωρτζίνα Δαλιάνη, Ελεάνα Καυκαλά, Νέστωρ Κοψιδάς, Δημήτρης Πασσάς, Γιώργος Σύρμας, Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου (11-12/7).
«Η χρονιά με τα 13 φεγγάρια» από την Κατερίνα Γιαννοπούλου, βασισμένη στην ομώνυμη ταινία του Ρ. Β. Φασμπίντερ. Μια παράσταση για το δικαίωμα στην αγάπη και στην ύπαρξη, σε μια κρίσιμη για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα ζητήματα φύλου εποχή. Παίζουν: Γιώργος Βαλαής, Γιώργος Κισσανδράκης, Ρομάνα Λόμπατς κ.ά. (14-16/7).
«Σχολείο γυναικών» του Μολιέρου από τον Εκτορα Λυγίζο στη μετάφραση – σε 15σύλλαβο – της Χρύσας Προκοπάκη. Ενα πείραμα γλώσσας, μουσικότητας, έμμετρου λόγου και πάλης των φύλων. Παίζουν: Κωνσταντίνος Ζωγράφος, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Γιάννης Κλίνης, Σοφία Κόκκαλη, Αρης Μπαλής, Εκτορας Λυγίζος (17-20/7).
«Εσμέ» του Σπύρου Περεσιάδη – Κύκλος 1821 από τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου σε σκηνοθεσία Μαρίνας Βρόντη. Ενα έργο που εκτυλίσσεται τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης (23-24/7).
«Η Δημοκρατία του μπακλαβά» – Κύκλος 1821, έργο του Ανέστη Αζά και σε δική του σκηνοθεσία, που διαδραματίζεται στη σημερινή Ελλάδα με πρωταγωνιστές ένα μεικτό ζευγάρι, Ελληνα και Τουρκάλας. Παίζουν: Κατερίνα Μαυρογεώργη, Cem Yigit Üzümoglu, Gary Salomon κ.ά. (25-27/7).
Πολωνία 1: «Pieces of a Woman» («Κομμάτια μιας γυναίκας») από την ομάδα TR Warszawa και τον σκηνοθέτη Κορνέλ Μούντρουτσo. Ενα οικογενειακό δράμα, με ηρωίδα μια γυναίκα στη σύγχρονη Βαρσοβία, βασισμένο στο κείμενο της Kata Wéber. (2-4/9).
Πολωνία 2: «Odyssey. A Story for Hollywood» («Οδύσσεια. Μια ιστορία για το Χόλιγουντ») από το θέατρο Nowy και τον Κριστόφ Βαρλικόφσκι. Με αφετηρία το ομηρικό έπος, η παράσταση αναφέρεται στην οδύσσεια μιας γυναίκας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που ως άλλη Πηνελόπη κινδύνευσε για την επιστροφή του άντρα της (17-19/9).
Καναδάς: «Violence» («Βία»), από το θέατρο περφόρμανς Infrarouge και τη Μαρί Μπρασάρ. Μια ιστορία ενηλικίωσης και αναστοχασμού πάνω στην έννοια του χρόνου και της επαφής με τη βία (24-25/9).
Χιλή: «Paisajes para no colorear» («Τοπία χωρίς χρώμα») από το Teatro La Resentia σε σκηνοθεσία Marco Layera. Εννέα έφηβες από τη Χιλή μιλούν για τη βία εναντίον των γυναικών, είτε ως θύματα είτε ως μάρτυρες (3-4/10).
Την αυλαία του Φεστιβάλ Αθηνών 2021 θα ρίξει, όπως και στην Επίδαυρο, ο Τόμας Οστερμάιερ με τη Σαουμπίνε: αυτή τη φορά είναι η «Ιστορία της βίας» («History of Violence»), που βασίζεται στην αυτοβιογραφική νουβέλα του Εντουάρ Λουί. Μια παράσταση για την έμφυλη βία και το μίσος – ταξικό, ομοφοβία, ξενοφοβία, απέχθεια για τον ίδιο σου τον εαυτό (5-6/10).
Για παιδιά
«Το ποτάμι που ήθελε να γυρίσει πίσω» της Ελένης Φωτάκη. Μουσικό παραμύθι από τους Φώτη Σιώτα και Αναστάσιο Μισυρλή, με αφηγήτρια την Ηρώ Μπέζου (5-6/6). «Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ’ έναν γλάρο να πετάει» από τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο και το Θέατρο του Νέου Κόσμου. Ενα παραμύθι βασισμένο στο μυθιστόρημα του Λουίς Σεπούλβεδα «Η δύναμη της αγάπης μπορεί να κάνει τα πάντα δυνατά!». Θεατρική διασκευή: Ανδρη Θεοδότου. Παίζουν: Ανδρη Θεοδότου, Θάνος Λέκκας, Λυδία Τζανουδάκη, Στράτος Χρήστου, Απόστολος Ψυχράμης (26-27/6 & 3-4/7).

