Η καρδιολογία ως μια ειδικότητα που εμφάνισε τεράστια πρόοδο τη δεκαετία του 2000 με μεγάλη μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο τα τελευταία χρόνια ετοιμάζοντας την επόμενη επανάστασή της.

Επεμβατικά η διαδερμική εμφύτευση προσθετικής βαλβίδας εξελίχθηκε και δοκιμάζεται και σε πληθυσμούς χαμηλότερου κινδύνου έναντι της χειρουργικής επέμβασης με μεγάλη επιτυχία και αυτό που ακόμη την κρατάει σε χαμηλά νούμερα στη χώρα μας είναι το ιδιαίτερα υψηλό κόστος αυτής ανά επέμβαση.

Φαρμακευτικά θα έχουμε το 2019 την επανάσταση στην αντιθρομβωτική αγωγή στη χρόνια στεφανιαία νόσο και στη χώρα μας,  τέλη του 2018 έγινε σε αρκετές άλλες χώρες της Ευρώπης η κυκλοφορία της, όπου για πρώτη φορά είδαμε πως σε επιλεγμένες ομάδες ασθενών η ριβαροξαμπάνη 2,5 mg X 2 μειώνει σημαντικά τα καρδιαγγειακά επεισόδια και τους καρδιαγγειακούς θανάτους όταν προστεθεί στην ασπιρίνη σε στεφανιαίους ασθενείς. Ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός πως σε ασθενείς με νόσο στις αρτηρίες των ποδιών, όπου μέχρι τώρα οι φαρμακευτικές μας παρεμβάσεις ήταν περιορισμένες, έχουμε πάνω από 50% μείωση στα μείζονα συμβάντα των κάτω άκρων και στους ακρωτηριασμούς.

Αναμένουμε ακόμα ευρύτερη επέκταση των νεότερων φαρμάκων για τη χοληστερίνη, των PCSK 9, όπου μετά τη σημαντική μείωση τιμής παγκοσμίως που είχαν, ήρθησαν πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια και μπορούν πια να συνταγογραφηθούν πιο εύκολα επιτρέποντάς μας να μειώσουμε τη χοληστερίνη των ασθενών που τα χρειάζονται σε ιδιαίτερα χαμηλά νούμερα, συνδυάζοντας τα φάρμακα αυτά με στατίνη και εζετιμίμπη.

Αναμένεται η έγκριση για τα αντίδοτα των αντιπηκτικών του παράγοντα X (ριβαροξαμπάνη, απιξαμπάνη) που χρησιμοποιούνται ευρέως και θα είναι μια χρήσιμη προσθήκη ασφαλείας καθώς και των νεότερων ω3, μια και είναι η πρώτη φορά που τα ω3 (βλέπε μουρουνέλαιο) απέδειξαν σημαντική μείωση στα καρδιαγγειακά συμβάντα σε ασθενείς που είχαν ήδη στεφανιαία νόσο. Προσοχή όμως, τα κλασικά σκευάσματα που βρίσκουμε στα φαρμακεία περιέχουν EPA και DHA, ο συνδυασμός των οποίων σε καμία μελέτη τα τελευταία χρόνια δεν έδειξε όφελος.

Τα καινούργια σκευάσματα, χρησιμοποιώντας 4 γραμμ. EPA μόνο, έδειξαν σημαντική μείωση καρδιαγγειακών συμβαμάτων.

Νέοι δρόμοι και νέα φάρμακα δεν αναμένονται το 2019 αλλά συνεχίζονται μελέτες που είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο για φάρμακα που μειώνουν την Lp(α) στα λιπίδια – δεν υπήρχε μέχρι τώρα κανένα φάρμακο που να το πετυχαίνει αυτό -, μελέτες για νεότερα αντιπηκτικά, μπλοκάροντας τώρα τον παράγοντα XI με δυνητικά καλύτερα αποτελέσματα από τα σημερινά φάρμακα και φυσικά αναμένουμε τον FDA στην Αμερική να ολοκληρώσει τον έλεγχο του καπνικού προϊόντος που θερμαίνει και δεν κάνει καύση (iqos), σχετικά με τον χαρακτηρισμό «προϊόν μειωμένου κινδύνου», μια σημαντική εξέλιξη για όσους αδυνατούν να κόψουν τη βλαβερή αυτή συνήθεια. Εάν επιβεβαιωθεί, πράγμα πολύ πιθανό, θα έχουμε για πρώτη φορά μια ρυθμιστική αρχή να προτρέπει τους καπνιστές να αλλάξουν τρόπο καπνίσματος, μετά τις αρχές δημόσιας υγείας στη Μεγάλη Βρετανία που προέτρεψαν τους γιατρούς να ζητούν από τους ασθενείς εάν δεν μπορούν να διακόψουν το τσιγάρο να περνούν στα νεότερα καπνικά προϊόντα.

Ο κ. Δημήτρης Ρίχτερ, MD, FESC, FAHA, είναι διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής στην Ευρωκλινική Αθηνών.