Αναζητώντας τον «ουδέτερο χρόνο» για ανασχηματισμό

Ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης παραμένει μια ανοιχτή εκκρεμότητα από το προηγούμενο καλοκαίρι και από την επομένη κιόλας των περιορισμένων αλλαγών στο κυβερνητικό σχήμα. Είχε επανέλθει στις παρασκηνιακές συζητήσεις κατά το διάστημα που προηγήθηκε της νέας έξαρσης της πανδημίας, η οποία σε συνδυασμό με κάποιες πολιτικές πρωτοβουλίες, όπως η πρόταση μομφής του ΣΥΡΙΖΑ σε βάρος του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, εκτιμήθηκε ότι ανέβαλε και πάλι τις αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη. Τις τελευταίες ημέρες τα σενάρια αναζωπυρώνονται και η φημολογία περί αλλαγών στην κυβέρνηση διακινείται ξανά. Καμία πηγή από το πολιτικό περιβάλλον του Πρωθυπουργού δεν αφήνει ωστόσο κάποια υπόνοια για ένα τέτοιο ενδεχόμενο στο άμεσο μέλλον. Οπως αναφέρουν συνομιλητές του κ. Μητσοτάκη, «τώρα προέχει η εκστρατεία του εμβολιασμού και όλα τα άλλα τα βλέπουμε στην ώρα τους».

Διαφορετική τακτική

Παρά ταύτα, φαίνεται ότι η διάθεση του Πρωθυπουργού να προχωρήσει σε κατάλληλο χρόνο σε αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα παραμένει, έστω και αν οι περισσότεροι δηλώνουν άγνοια για τα σχέδιά του. Υπό αυτή την έννοια εξηγείται και ο διαφορετικός τρόπος διαχείρισης του θέματος, αλλά και της αντίδρασης κυβερνητικών στελεχών όταν τίθεται ζήτημα ανασχηματισμού. Οπως πολλοί επισημαίνουν, κατά το διάστημα που είχε προηγηθεί του «μίνι ανασχηματισμού» του καλοκαιριού, επίσημες κυβερνητικές πηγές, σε κάποιες περιπτώσεις και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης, είχαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο κάνει σχετικές προαναγγελίες. Στη νέα πολιτική περίοδο, η τακτική αυτή αποφεύγεται. Κυβερνητικά στελέχη επιμένουν πάντως ότι αυτή τη στιγμή «δεν υπάρχει καμία εικόνα για το τι σκέφτεται και τι προτίθεται να κάνει ο Πρωθυπουργός». Και παράλληλα σημειώνουν ότι οποιαδήποτε κίνηση στην κατεύθυνση του ανασχηματισμού «θα πρέπει να γίνει σε ουδέτερο χρόνο».

Η πανδημία ορίζει τα πάντα

Τίθεται ωστόσο το ερώτημα ως προς το πώς ορίζεται ο «ουδέτερος χρόνος». Υπό τις παρούσες συνθήκες είναι γενικώς αποδεκτό ότι η πανδημία ορίζει τα πάντα και ότι όσο εξελίσσεται μια υγειονομική κρίση με τις παρενέργειες της είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνουν μετακινήσεις υπουργών. Την ίδια στιγμή όμως ορισμένοι συνεργάτες του Πρωθυπουργού επισημαίνουν κάτι το οποίο μπορεί να έχει ιδιαίτερη σημασία. Στη νέα φάση διαχείρισης της πανδημικής κρίσης αναγνωρίζουν πως η αναζήτηση «ουδέτερου χρόνου» ίσως διαρκέσει πολύ περισσότερο από ό,τι πολλοί υποθέτουν και φαντάζονται. «Οσο προετοιμαζόμαστε για τον εμβολιασμό και εφόσον αυτός αρχίσει, πάλι δεν θα μπορούμε να μιλάμε για «ουδέτερο χρόνο»» σημειώνουν. Παρά το γεγονός ότι από το στενό πρωθυπουργικό περιβάλλον δεν υπάρχει καμία ένδειξη πως επίκεινται σύντομα αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, περιφερειακές πηγές διακινούν τις τελευταίες ημέρες πάλι πληροφορίες για αντικαταστάσεις υπουργών και δομικές αλλαγές στην κυβέρνηση.

Ωστόσο ακόμα και αυτά τα σενάρια μοιάζουν να διαμορφώνονται ενώ αγνοείται μια κρίσιμη λεπτομέρεια. Πρόκειται για την ίδια τη δομή της κυβέρνησης, η οποία είναι στρατηγική επιλογή και δεν πρόκειται να αλλάξει. Η συγκεντρωτική διάρθρωση του σχήματος, με τη μορφή του επιτελικού κράτους, έχει μεταφέρει όλον τον σχεδιασμό, τις αποφάσεις και, στις περισσότερες περιπτώσεις, τις εκτελεστικές αρμοδιότητες, στο Μαξίμου. Αποτέλεσμα αυτού είναι ο περιορισμός της αυτονομίας των υπουργών. Αυτή είναι μια παράμετρος που θα πρέπει να συνεκτιμάται όποτε ξεκινά συζήτηση για ανασχηματισμό.