Τιβέριος Μιχάλης Α Ακαδημαϊκός, ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ

Ανάλυση, ερμηνεία, σχολιασμός

«Το Βήμα» συμπλήρωσε εφέτος έναν αιώνα ζωής (έως το 1945 με το όνομα «Ελεύθερον Βήμα»). Με κάποια κενά στην έκδοσή του, η παρουσία του στον ελληνικό δημόσιο βίο είναι αισθητή. Εχει καλύψει όλα τα μεγάλα γεγονότα της τελευταίας εκατονταετίας, ξεκινώντας από τη Μικρασιατική Καταστροφή, τη μεγαλύτερη που έχει γνωρίσει ο Ελληνισμός στη μακρόχρονη ιστορική του πορεία. Κείμενα των σημαντικότερων πολιτικών του τόπου, αρχής γενομένης από αυτά του Ελευθερίου Βενιζέλου, στην πολιτική του οποίου ευθύς εξαρχής συνστρατεύθηκε, έχουν φιλοξενηθεί στα φύλλα του.

Ο Τύπος, μαζί με τα άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ραδιόφωνο, τηλεόραση, Διαδίκτυο, εκτός από την ενημέρωση των αναγνωστών του με τις σημαντικότερες ειδήσεις και τον έγκυρο και αντικειμενικό σχολιασμό τους, οφείλει να επαγρυπνεί και για την εύρυθμη λειτουργία της πλουραλιστικής δημοκρατίας μας.

Αυτό σημαίνει ότι οφείλει να ελέγχει τις τρεις θεμελιώδεις κρατικές εξουσίες, τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική, τις ακολουθούμενες πολιτικές των κυβερνώντων, τον δημόσιο βίο των πολιτικών και των άλλων κρατικών αξιωματούχων. Ολα τα παραπάνω βέβαια τίθενται υπό αμφισβήτηση από τη στιγμή που ο Τύπος συμβαίνει να λειτουργεί για να υπερασπίζεται συμφέροντα μεμονωμένων παραγόντων ή συντεχνιακών ομάδων, ως επί το πλείστον βέβαια οικονομικών. Τα συμφέροντα αυτά τις περισσότερες φορές αντιστρατεύονται ευθέως το δημόσιο συμφέρον, το καλό του τόπου.

Η επιθυμία του αναγνωστικού κοινού για σωστή, υπεύθυνη και τεκμηριωμένη ενημέρωση και όχι κατευθυνόμενη είναι δεδομένη. Δεν αρκεί βέβαια μια απλή μνεία της είδησης. Για να καταστεί αυτή κατανοητή στον αναγνώστη είναι υποχρεωτικό να αναλυθεί, να ερμηνευθεί και να σχολιαστεί. Ο βαθμός ανταπόκρισης στις παραπάνω προϋποθέσεις καθορίζει μάλιστα και την αξία του δημοσιογράφου, ένα επάγγελμα (ή λειτούργημα) ουσιαστικά ακατοχύρωτο. Στις ομολογουμένως δύσκολες για τον Τύπο εποχές οι εφημερίδες θα πρέπει να αποδεικνύουν εμπράκτως ότι οι ιδιοκτήτες τους παρέχουν στους δημοσιογράφους τις προϋποθέσεις να επιτελούν απρόσκοπτα το έργο τους. Από την άλλη, οι δημοσιογράφοι, αμέτοχοι σε… παιχνίδια μεμονωμένων ή συντεχνιακών συμφερόντων, οφείλουν να προβάλλουν και να σχολιάζουν τις σπουδαιότερες ειδήσεις και τα σημαντικότερα γεγονότα κατά συνείδηση, ανεπηρέαστοι από οποιεσδήποτε παρεμβάσεις, σεβόμενοι πάνω από όλα τον αναγνώστη τους. Εναν αναγνώστη τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζουν όχι ως… πρόβατο ή άβουλο οπαδό αλλά ως ελεύθερα σκεπτόμενο άτομο. Kλείνοντας το επετειακό αυτό κείμενο εύχομαι «Το Βήμα» να συνεχίσει για πολλές εκατονταετίες τη θετική του παρουσία στα δημόσια, και όχι μόνο, πράγματα του τόπου.

ΓΡΑΦΟΥΝ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ