€3,2 δισ. για να σβήσει η «φωτιά» στο ρεύμα

Με τη σκιά του πληθωρισμού να βαραίνει την οικονομία, την ακρίβεια να θρέφει τη λαϊκή αγανάκτηση και την ενεργειακή καταιγίδα να μη λέει να κοπάσει, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων ανακούφισης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Στήριξης «κλείδωσε» έπειτα από έναν μαραθώνιο καθημερινών συσκέψεων και περιλαμβάνει πλέον… σωσίβιο όχι μόνο για τους οικονομικά ασθενέστερους αλλά και για τη μεσαία τάξη, όπως επίσης και μια γενικότερη παρέμβαση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να μειωθεί οριζόντια το κόστος του ρεύματος.

Τέσσερις κινήσεις

Στόχος η επαναφορά των λογαριασμών ρεύματος σε ανεκτά επίπεδα με τέσσερις κινήσεις. Τον Μάιο και τον Ιούνιο θα συνεχιστεί η επιδότηση των τιμολογίων ρεύματος για το σύνολο της κατανάλωσης όλων των κατοικιών και τις επιχειρήσεις. Στις αρχές Ιουνίου θα επιστραφεί αναδρομικά το 60% της επιβάρυνσης για τις καταναλώσεις άνω των 300 kWh στις πρώτες κατοικίες για το διάστημα Δεκεμβρίου 2021 – Μαΐου 2022.

Από τον Ιούλιο και έπειτα, και για όσο διαρκέσει η ενεργειακή κρίση, στη λιανική αγορά θα επιβληθεί ένα έμμεσο πλαφόν ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ στη χονδρεμπορική αγορά θα αποσυνδεθεί η μέση Τιμή Εκκαθάρισης της Αγοράς (ΤΕΑ) από την τιμή του φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, συνολικά με το νέο «πακέτο» στήριξης αναμένεται μείωση του πληθωρισμού, σε ετήσια βάση, τουλάχιστον κατά 0,5 μονάδα.

Ο νέος μηχανισμός

Ειδικότερα, ο νέος μηχανισμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που θα εφαρμοστεί από τον Ιούλιο θα κινηθεί σε τρεις άξονες.

1Θα τεθεί μια τιμή-στόχος, δηλαδή ένα έμμεσο πλαφόν, στα τιμολόγια της λιανικής έως 160 ευρώ/MWh (140-145 ευρώ/MWh στα οικιακά, 150 ευρώ/MWh στα εμπορικά κ.λπ.). Το σκεπτικό είναι να συγκρατηθεί η αύξηση των τιμών π.χ. στα νοικοκυριά στο 30% των προ κρίσης επιπέδων ή για τις επιχειρήσεις στο 30%-40%.

2Στο Χρηματιστήριο Ενέργειας η μέση ΤΕΑ θα εξακολουθεί να καθορίζεται από τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου ώστε να μην παραβιάζεται το ενιαίο ευρωπαϊκό μοντέλο που επιβάλλει το διασυνοριακό εμπόριο (εισαγωγές, εξαγωγές) ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που συμμετέχουν θα αποζημιώνονται βάσει του μεταβλητού κόστους κάθε τεχνολογίας (λιγνίτης, φυσικό αέριο, ΑΠΕ, υδροηλεκτρικά), το οποίο θα είναι προκαθορισμένο ώστε να μην υπάρχουν υπερκέρδη, και όχι με βάση τη μέση χονδρεμπορική τιμή, η οποία σήμερα διαμορφώνεται από την προσφορά της ακριβότερης μονάδας, που σε αυτή τη συγκυρία είναι του φυσικού αερίου.

3Οι προμηθευτές ρεύματος έχει προσδιοριστεί ότι θα αγοράζουν την ενέργεια για τους πελάτες τους στη μέση τιμή αμοιβής των ηλεκτροπαραγωγών που σήμερα υπολογίζεται στα 150 ευρώ/MWh (με την τιμή φυσικού αερίου στα 100 ευρώ/MWh και τις τιμές δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων στα 80 ευρώ/τόνο). Η τιμή θα διαφοροποιείται όταν αυξάνεται η τιμή φυσικού αερίου, αλλά μόνο για το ποσοστό του ενεργειακού μείγματος που παράγεται από μονάδες αερίου και όχι για το σύνολο της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.

Η ενίσχυση

«Με δεδομένο ότι οι προμηθευτές βάζουν προσαυξήσεις περίπου 40% για τα λειτουργικά κόστη και το κέρδος τους στην τιμή που αγοράζουν, η τελική τιμή θα φθάνει στα 190-200 ευρώ/MWh. Τη διαφορά των περίπου 50 ευρώ μεταξύ της τιμής προμήθειας και της τιμής-στόχου στη λιανική θα επιδοτεί το κράτος» εξηγεί στέλεχος της κυβέρνησης που συμμετείχε στη διαμόρφωση του μοντέλου.

Με τον νέο μηχανισμό «ανακτούμε το σύνολο των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ που για το επόμενο εξάμηνο εκτιμάται σε 1,63 δισ. ευρώ» σημείωσε ο κ. Σκρέκας, προσθέτοντας ότι μαζί με τις επιδοτήσεις από τον προϋπολογισμό (1,1 δισ. ευρώ) και το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης το επόμενο εξάμηνο το σύνολο της οικονομικής ενίσχυσης στους λογαριασμούς ρεύματος θα προσεγγίσει τα 3,2 δισ. ευρώ.

Αναδρομικά

Στο μέτωπο που αφορά τις άμεσες επιδοτήσεις προβλέπεται επιστροφή στον τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή (με ετήσιο εισόδημα έως 45.000 ευρώ) πρώτης κατοικίας του 60% των πρόσθετων επιβαρύνσεων στα τιμολόγια ρεύματος που έχουν εκδοθεί την περίοδο Δεκεμβρίου – Μαΐου. Η επιστροφή θα δίνεται σε όσους πλήρωσαν συνολική αύξηση ρεύματος στο εξάμηνο άνω των 30 ευρώ, οι οποίοι θα λάβουν περίπου 18 ευρώ και δεν θα ξεπερνάει τα 600 ευρώ ανά καταναλωτή. Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, από τα περίπου 4 εκατ. ρολόγια πρώτης κατοικίας 1,3 εκατ. καταναλώνουν πάνω από 300 κιλοβατώρες.

Ηδη ετοιμάζεται η σχετική πλατφόρμα, με τον κ. Σκυλακάκη να προσδιορίζει ότι η πληρωμή να γίνει στις αρχές Ιουνίου. Η επιστροφή για τον κάθε δικαιούχο θα υπολογίζεται ανά μήνα και θα αφορά το 60% του ποσού, το οποίο θα προκύπτει αφαιρώντας από το ποσό της ρήτρας αναπροσαρμογής του λογαριασμού τα ποσά της κρατικής επιδότησης και της έκπτωσης του παρόχου. Για την περίοδο Δεκεμβρίου – Μαΐου, για την πρώτη κατοικία οι καταναλωτές έχουν επιδοτηθεί με 755 εκατ. ευρώ και έχουν επωμιστεί 464 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό υπολογίζεται σε περίπου 280 εκατ. ευρώ.

Θα ανασταλεί η εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής

Η εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής κατά τη λειτουργία του νέου μηχανισμού θα ανασταλεί με υπουργική απόφαση, σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστα Σκρέκα, ενώ με νέα ρύθμιση θα προσαρμοστεί η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας στα νέα δεδομένα. Οπως τόνισε, έχουν ήδη γίνει προκαταρκτικές συζητήσεις με την Κομισιόν και εντός της εβδομάδας θα αποσταλεί και η σχετική γνωστοποίηση για τη θεσμική αλλαγή προκειμένου η ελληνική κυβέρνηση να πάρει το «πράσινο φως».

Οι ενισχύσεις θα συνεχιστούν Μάιο και Ιούνιο

Οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου στα οικιακά και επαγγελματικά τιμολόγια θα συνεχιστούν για Μάιο και Ιούνιο όχι μόνο για τις κύριες αλλά και τις δεύτερες κατοικίες, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, για το σύνολο της κατανάλωσης.
Στα νοικοκυριά για τις πρώτες 300 kWh η μέση ενίσχυση θα ανέλθει σε 56,6 ευρώ/μήνα και για την υπόλοιπη κατανάλωση στα 100 ευρώ/MWh (0,10 ευρώ/kWh). Για τους δικαιούχους Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, η επιδότηση θα ανέλθει σε 215 ευρώ/MWh για το σύνολο της κατανάλωσης. Για τους επαγγελματικούς καταναλωτές, η επιδότηση διαμορφώνεται σε 120 ευρώ/MWh για το σύνολο της κατανάλωσης. Για τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (παροχή ισχύος έως 35kVA) και τα αρτοποιεία προβλέπεται έξτρα επιδότηση 50 ευρώ/MWh. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα, το κόστος για τις επιδοτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος για Μάιο και Ιούνιο υπολογίζεται στα 900 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και τα έσοδα από τη φορολόγηση των υπερεσόδων στα κέρδη των ενεργειακών εταιρειών.