€270 δισ. από τις εξαγωγές τη δεκαετία 2010-2019

Οι εισροές συναλλάγματος από τις εξαγωγές τη δεκαετία 2010 – 2019 ανήλθαν στα 270 δισ. ευρώ. Τα κεφάλαια αυτά έδωσαν πνοή στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, τους επέτρεψαν να αυξήσουν τις παραγωγικές τους επενδύσεις, να προχωρήσουν σε προσλήψεις προσωπικού και κυρίως στήριξαν την οικονομία.

Οι ελληνικές εξαγωγές το 2018 κατέγραψαν ρεκόρ 33 δισ. ευρώ. Στο 11μηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2019 έχουν φτάσει τα 30,90 δισ. ευρώ και ενδεχομένως με την προσμέτρηση και του Δεκεμβρίου να εγγράψουν – έστω και οριακά – νέο ιστορικό υψηλό.

Στις αρχές του 2019 όμως οι εκτιμήσεις έκαναν λόγο για μια αύξηση 10%, που δυστυχώς δεν επαληθεύτηκε. Υπήρξαν μάλιστα και πτωτικοί μήνες εντός του 2019 που φρέναραν στην κυριολεξία τον κλάδο, ο οποίος μαζί με τον τουρισμό κράτησε όρθια τη χώρα μέσα στη δεκαετή κρίση. Οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης στην Ευρώπη, όπου διοχετεύεται περίπου το 55% των ελληνικών  προϊόντων και τα απόνερα του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας, συνέβαλαν στη διαμόρφωση του νέου σκηνικού.

Παρά τα προβλήματα – γραφειοκρατία, έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, χαμηλές δαπάνες σε έρευνα και ανάπτυξη, μικρό μέγεθος εταιρειών – η δυναμική των ελληνικών εξαγωγών παραμένει μεγάλη. Απλώς χρειάζονται διορθωτικές κινήσεις, τόσο από την πλευρά της πολιτείας όσο και από την πλευρά των ίδιων των εταιρειών ώστε ο κλάδος να γίνει πιο ανταγωνιστικός και να αυξηθεί ο όγκος των εξαγώγιμων προϊόντων.

Ενα θετικό που έχει συμβεί το τελευταίο διάστημα για την ενίσχυση των εξαγωγών είναι η δραστική σύντμηση του χρόνου επιστροφής του ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Από περίπου 12 μήνες, με ενέργειες του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κ. Γιώργου Πιτσιλή ο χρόνος επιστροφής του ΦΠΑ έχει περιοριστεί στον έναν μήνα ενισχύοντας τη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τους εξαγωγείς, το ιδανικό θα ήταν η πλήρης απαλοιφή του, όπως ισχύει στα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης, αλλά αυτό είναι δύσκολο να συμβεί.

Προσλήψεις στα τελωνεία

H κυβέρνηση επίσης ανακοίνωσε προσλήψεις στα τελωνεία. Η εξέλιξη αυτή θα βοηθήσει τις εξαγωγές καθώς θα μειωθεί ο χρόνος διοχέτευσης των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Σε πρόσφατη έρευνα της ΕΥ είχε επισημανθεί πως αν η Ελλάδα κατάφερνε να φτάσει στο μέσο επίπεδο των χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ ως προς τον χρόνο των εξαγωγών θα μπορούσαν οι εξαγωγές σε ετήσια βάση να αυξηθούν κατά 33% και το ΑΕΠ κατά 3%-5%.

Πλέον όμως το μυστικό για επιτυχημένες και αποτελεσματικές εξαγωγές είναι η συνεργασία με τοπικό διανομέα στη χώρα όπου εξάγεται το προϊόν. Ολοι οι μεγάλοι πελάτες στο εξωτερικό (π.χ. supermarkets) δεν προτιμούν την απευθείας συναλλαγή με τον  εξαγωγέα, αλλά δίνουν παραγγελίες στον διανομέα που έχει στοκάρει προϊόντα και η παράδοση είναι άμεση. Βεβαίως, μια ελληνική εταιρεία είναι δύσκολο να έχει δικό της κέντρο διανομής σε κάθε χώρα, γι’ αυτό και απαιτούνται συνεργασίες. Το μέγεθος των ελληνικών εταιρειών όμως είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας. Χρειάζονται μεγάλα σχήματα για να αποκτήσουν τα προϊόντα όγκο και οι εταιρείες αυξημένη διαπραγματευτική ικανότητα.