Πίσω από τα σενάρια για εκλογές ή ανασχηματισμό ή για τη λήψη νέων μέτρων κρύβεται ένα ερώτημα καθοριστικό για τις κινήσεις του Αλέξη Τσίπρα. Υπάρχει ο ΣΥΡΙΖΑ; Ενα κόμμα, δηλαδή, με κοινωνικές ρίζες, το οποίο θα στηρίξει την κυβέρνηση στις δυσκολίες της επόμενης περιόδου; Κατά την άποψη κυβερνητικών στελεχών «υπάρχει πλέον μια εγκατεστημένη εξουσία», δεν τίθεται θέμα εκλογών, άρα υπάρχει χρόνος να διορθωθούν οι στραβοτιμονιές και οι συμβιβασμοί με το ευρωπαϊκό κατεστημένο.
Ο προσυνεδριακός διάλογος για το 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύει μια απολύτως προβληματική εικόνα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως τον περιγράφουν μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και στελέχη των τοπικών οργανώσεων, δεν έχει φυσιογνωμία ούτε όραμα, δεν εμπνέει την κοινωνία, έχει απογοητεύσει με τις πολιτικές που εφαρμόζει, ακόμα και με «προκλητικές επιλογές προσώπων», αντιμετωπίζει ζητήματα δημοκρατικής λειτουργίας ή και σκέτης λειτουργίας. Αν αυτός είναι ο κομματικός ΣΥΡΙΖΑ, ο κοινωνικός ΣΥΡΙΖΑ φαντάζει σαν επικοινωνιακό τέχνασμα του Μεγάρου Μαξίμου και το κυβερνητικό σχήμα μοιάζει να αιωρείται σε πολιτικό κενό, το οποίο επιχειρείται να καλυφθεί σχεδόν αποκλειστικά με τη μάχη κατά της διαπλοκής και όχι με πρωτοβουλίες για τη διακυβέρνηση της χώρας.
Στις 13 Αυγούστου 2015, παραμονή της ψήφισης του τρίτου Μνημονίου, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης μαζί με άλλους βουλευτές και στελέχη του κόμματος κάλεσε σε «πολιτική και κοινωνική συγκρότηση πανελλαδικού κινήματος» και στη συνέχεια ίδρυσε τη Λαϊκή Ενότητα. Ο ιδεολογικός ακρωτηριασμός δεν επουλώθηκε με τις πομάδες της εξουσίας και η πληγή ξανάνοιξε εν όψει του συνεδρίου. «Υπάρχει κοινωνική ανάγκη σήμερα για ένα κόμμα «καθαρό», «αριστερό», οχυρωμένο πίσω από την ασφάλεια της ιδεολογικής καθαρότητας, με καταγγελτικό λόγο, ή για ένα κόμμα ικανό να εμπνεύσει, να ενώσει και να κινητοποιήσει τον λαό για μια δημιουργική πορεία εξόδου της χώρας μας από την επιτροπεία, δημιουργώντας το όραμα για μια κοινωνία δικαιοσύνης, ισότητας και αλληλεγγύης;» διερωτάται η Χαρά Καφαντάρη. «Γιατί δεν καταφέραμε να γίνουμε κόμμα μελών; Γιατί να υπάρχει ακόμη η παράδοξη σχέση 75 άτομα να ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ και ένα μόνο από αυτά να είναι μέλος;» παρατηρεί ο Γιάννης Μιχελογιαννάκης. Τα ερωτήματα πέφτουν βροχή και από άλλα στελέχη.
Υπαρξιακές αγωνίες

«Σε ποια ερωτήματα καλείται να τοποθετηθεί αυτό το Σώμα; Κατ’ αρχήν στο φυσιογνωμικό ερώτημα που τίθεται ως συνέπεια της ραγδαίας εξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ από ριζοσπαστικό κόμμα της ελάσσονος αντιπολίτευσης σε αριστερή κυβερνητική πλειοψηφία» γράφει ένας μελλοντικός σύνεδρος. «Η επιτυχημένη στρατηγική οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε διαδοχικές εκλογικές νίκες στη χώρα. Δεν χρειαζόμαστε αλλαγή της στρατηγικής τού ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή το 2ο Συνέδριο. Θα ήταν αλλοίωση της φυσιογνωμίας του και μετατροπή της ήττας σε στρατηγική ήττα… Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν γεννήθηκε από την κρίση αλλά από την ανάγκη πολιτικής απάντησης στον νεοφιλελευθερισμό, την κρίση πολιτικής εκπροσώπησης και Δημοκρατίας που τον συνοδεύει… Αυτό τον έκανε ακαταμάχητο στην πολιτική αρένα» εκφράζει ένας άλλος τη διαφωνία του. «Ανοιγμα του κόμματος στην κοινωνία, όχι ως απολογητή της κυβερνητικής πολιτικής αλλά και ως φορέα έκφρασης νέων ιδεών, δημιουργίας πολιτικών θέσεων και στόχων και –γιατί όχι; –και κριτικής στα τεκταινόμενα. Προσανατολισμός: η κοινωνική αλλαγή και στο βάθος σοσιαλισμός. Στο συνέδριο θα πρέπει να επανακαθορίσουμε την ύπαρξή μας» προτείνει ένας τρίτος.
Τα μέλη του κόμματος εκφράζουν τις αγωνίες τους: «Για να αντιστοιχηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ με την κοινωνική του βάση, θα πρέπει πρώτα να αντιστοιχηθεί με την κομματική. Οποιος δεν είναι σε θέση να δει την απογοήτευση και την αποστράτευση στις γραμμές μας, δεν μπορεί να εξηγήσει την απόσυρση από τον δημόσιο χώρο των κοινωνικών υποκειμένων. Η κομματική βάση μας υπήρξε πάντα το πολιτικό και κοινωνικό ντιστριμπιτέρ». «Δεν απευθυνόμαστε πλέον σε προστατευμένα περιβάλλοντα και σε μικρόκοσμους. Οι αποφάσεις μας αφορούν ευρύτερα ακροατήρια, επηρεάζουν το παρόν και το μέλλον μιας ολόκληρης χώρας. Θεωρίες, ιδεοληπτικές λογικές, βερμπαλισμοί και η προσπάθεια δικαίωσης της μιας και μοναδικής αλήθειας (!!!) που ο καθένας πιστεύει πως κατέχει μας καθιστούν αναποτελεσματικούς και απωθητικούς στην κοινωνία». «Η διατύπωση «εκπροσωπούμε τους αδύναμους» είναι ανεπαρκής. Πίσω από τους αδύναμους κρύβονται διαχρονικά, με επιμέλεια και επιτυχία, εκατοντάδες χιλιάδες που φοροδιαφεύγουν και εξαπατούν το κοινωνικό σύνολο». «Τελευταίο και πιο σημαντικό, η αλήθεια. Περιγράφουμε και δεσμευόμαστε για αυτά που μπορούμε να κάνουμε και όχι για όσα υπαγορεύονται από τις ιδεολογικές μας αναφορές και στοχεύσεις. Συμφιλιωνόμαστε πολιτικά με λέξεις και έννοιες όπως προσαρμογή και διαχείριση».
Οξεία… αριστερίτιδα

Με αυτό το αποσαθρωμένο κόμμα θα κάνει τη στροφή στον ρεαλισμό και στην ανάπτυξη ο κ. Τσίπρας; Εχοντας επιπλέον να αντιμετωπίσει ακραία φαινόμενα κακοφωνίας, όπως συνέβη με τις δηλώσεις του Γιώργου Κυρίτση έπειτα από τη σύλληψη του Κώστα Σακκά και του Μάριου Σεϊσίδη, ότι «ή δείχνουμε αλληλεγγύη στους συντρόφους ακόμα κι όταν παρανομούν ή απλά ζητάμε δίκαιη δίκη» και ότι πρόκειται για «φρονηματικού χαρακτήρα» συλλήψεις. Αποστάσεις από τις απόψεις αυτές κράτησαν ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος, η βουλευτής Χαρά Καφαντάρη και ο αναπληρωτής υπουργός Δημήτρης Βίτσας ο οποίος δήλωσε ότι «η φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ είναι τελείως ξένη προς την αναρχική ιδεολογία». Ο κεντρικός αρθρογράφος της «Αυγής» Θανάσης Καρτερός σε άρθρο του με τίτλο «Το χούι του κυρ-Πάνου» κατακρίνει «το χούι κάποιων επώνυμων συριζαίων να λένε, λένε, λένε» χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες για την κυβέρνηση και καταλήγει: «Να γαμής κυρ-Πάνο μου, αλλά όχι εμάς». Ο σάλος που προκλήθηκε δεν άγγιξε το Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο δεν αντέδρασε στις δηλώσεις Κυρίτση, παρότι ο βουλευτής επί τριήμερο εξηγούσε την «αλφαβήτα του ΣΥΡΙΖΑ» σε κανάλια και ραδιόφωνα.
Η αφωνία, ασφαλώς, δεν είναι τυχαία. Γιατί δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: είτε ο Γιώργος Κυρίτσης διαβάζει λάθος αλφαβήτα είτε ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ επιστρέφει για λόγους εκλογικής σκοπιμότητας στο θερμοκήπιο με τις αυταπάτες, τις διχαστικές λογικές, τον καταγγελτικό λόγο που στέγαζε η Κουμουνδούρου του 3%. Τα κρούσματα… οξείας αριστερίτιδας πολλαπλασιάζονται όσο πλησιάζει ο Σεπτέμβριος. «Είμαστε αποφασισμένοι να ξηλώσουμε όλο το προηγούμενο κράτος. Θα ξηλώσουμε το κράτος… της Φρειδερίκης και των επιγόνων της» δήλωσε η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου αναγγέλλοντας τον νέο νόμο-πλαίσιο για την Πρόνοια.
Στις 2 Αυγούστου το υπουργείο Πολιτισμού γνωστοποίησε με επιστολές στα συναρμόδια υπουργεία την πρόθεσή του να κηρύξει το σύνολο σχεδόν της προς παραχώρηση έκτασης του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό αρχαιολογικό χώρο και μεγάλο αριθμό των υπαρχόντων κτιρίων και εγκαταστάσεων ιστορικά κτίρια αξιόλογα προς διάσωση. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ξεσηκώθηκαν καταγγέλλοντας ότι η κυβέρνηση τορπιλίζει την επένδυση, και μαζί με αυτήν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Η ΝΔ χαρακτήρισε «νοσηρή κατάσταση» τα «περίεργα μπρος-πίσω της κυβέρνησης» στον ζωτικό τομέα των επενδύσεων, ο Γιάννης Μανιάτης μίλησε για «ιλαροτραγωδία την οποία έχουμε ξαναδεί με τον ΟΛΠ, τη ΔΕΗ, τα 14 αεροδρόμια, την Αφάντου στη Ρόδο, τον Αστέρα» και ο Σταύρος Θεοδωράκης κατηγόρησε υπουργούς και ένα τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ ότι «συνωμοτούν αυγουστιάτικα για να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο η αξιοποίηση του Ελληνικού» –«γελοίες επιλογές κουτοπόνηρων ανθρώπων» έγραψε στο Facebook. Σε ανάλογο πνεύμα ήταν και η ανακοίνωση της Ενωσης Κεντρώων: «Επρεπε να συμφωνηθεί η επένδυση, για να συζητηθεί εκ των υστέρων ότι το Ελληνικό είναι αρχαιολογικός χώρος; Ολα στο πόδι σε αυτή τη χώρα; Καμία υπευθυνότητα;».
Ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς έσπευσε να απαντήσει ότι η αντιπολίτευση κάνει «θόρυβο χωρίς λόγο» και υποστήριξε ότι «η επένδυση στο Ελληνικό προχωράει κανονικά» και ότι το υπουργείο Πολιτισμού πιστεύει πως μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά, και για αμοιβαίο όφελος, οι επενδύσεις και η πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Στο πλευρό του και ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης ο οποίος μίλησε για συσκότιση της αλήθειας και παρεμπόδιση της επένδυσης στο Ελληνικό, παρατηρώντας ότι οι αρχαιολογικοί χώροι του Ελληνικού αναφέρονται στη σύμβαση και ότι η επικαιροποίηση «είναι αναγκαία για την έκδοση του προεδρικού διατάγματος και του σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης».
Αρκετοί διερωτήθηκαν γιατί αν η κυβέρνηση ενδιαφέρεται τόσο πολύ για το Ελληνικό παραχώρησε εκεί έκταση για τη δημιουργία καταυλισμού προσφύγων. Κάποιοι άλλοι θυμήθηκαν ότι πέρυσι τον Ιούνιο η τότε αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη παραχώρησε 12 στρέμματα εντός της παραχωρούμενης προς αξιοποίηση έκτασης, χαρακτηρίζοντας τον χώρο «απολύτως απαραίτητο» προκειμένου να υλοποιηθεί το τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων των τεσσάρων όμορων δήμων, Ελληνικού, Αργυρούπολης, Αλίμου και Γλυφάδας. Η απόφασή της για χωματερή στο Ελληνικό αιφνιδίασε την υπόλοιπη κυβέρνηση, την εταιρεία Lamda Development και το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά η κυρία Βαλαβάνη επιμένει να φωνάζει «όχι στην αποικιακή εκποίηση του Ελληνικού» από τους πρώην συντρόφους της, που αποδέχθηκαν ότι οι επενδυτές θα συμμετάσχουν ως και 50% στο κόστος της μελέτης και κατασκευής υποδομών για τα απορρίμματα σε άλλη έκταση.
ΚΑΚΟΦΩΝΙΑ
Ο σάλος από τις δηλώσεις Κυρίτση ύστερα από τη σύλληψη του Κώστα Σακκά και του Μάριου Σεϊσίδη δεν άγγιξε το Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο δεν αντέδρασε. Φαίνεται πως ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ επιστρέφει για λόγους εκλογικής σκοπιμότητας στο θερμοκήπιο με τις αυταπάτες, τις διχαστικές λογικές, τον καταγγελτικό λόγο που στέγαζε η Κουμουνδούρου του 3%.

Επιστροφή στον αρχαϊκό λαϊκισμό
Αντί πρωτοβουλιών, ολοταχώς στο παρελθόν

Ο Πρωθυπουργός, την προηγούμενη Δευτέρα, ανάρτησε στο Facebook μήνυμα για το χρέος, με αφορμή την επέτειο της συμφωνίας του Λονδίνου το 1953 για τη διαγραφή του 60% του γερμανικού χρέους. Σε αυτό ο κ. Τσίπρας χαρακτήριζε εκείνη τη συμφωνία «μέγιστη κίνηση αλληλεγγύης» με την υπογραφή και της Ελλάδας και επισήμαινε ότι «η Ευρώπη οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, να στρέψει το βλέμμα της στο μέλλον, συνυπογράφοντας ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα διασφαλίζει την ευημερία των λαών της».

«Σενάριο της επίσπευσης των εκλογών», το οποίο «δουλεύεται από την κυβέρνηση έντονα με στροφή όχι στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία αλλά στα γενετικά στοιχεία του μικρού ΣΥΡΙΖΑ» διάβασε ο Ευάγγελος Βενιζέλος πίσω από το παραπάνω πρωθυπουργικό μήνυμα. Με δική του ανάρτηση στο Facebook επισημαίνει ότι ο κ. Τσίπρας «δίνει την εντύπωση ότι επαναφέρει τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ στο σημείο που βρίσκονταν πριν τη συμφωνία της 12.7.2015 για το τρίτο μνημόνιο που «διαπραγματεύθηκε» και συνήψε ο ίδιος και η οποία αποκλείει ρητά την ονομαστική μείωση και προβλέπει τους συγκεκριμένους τρόπους της συμπληρωματικής μείωσης σε παρούσα αξία, σε συνέχεια της μεγάλης παρέμβασης του 2012».
Την πρόβλεψή του για πρόωρες εκλογές ο κ. Βενιζέλος τη στηρίζει, όπως γράφει, στον συνδυασμό κινήσεων όπως η εσπευσμένη ψήφιση του εκλογικού νόμου και η ατελέσφορη προσπάθεια να επιτευχθεί η άμεση εφαρμογή του από τις επόμενες εκλογές, στον συνταγματικό λαϊκισμό των προτάσεων ΣΥΡΙΖΑ για την αναθεώρηση, στην εντεινόμενη διγλωσσία ως προς τις ιδιωτικοποιήσεις, στην προσπάθεια αναζωπύρωσης των δεσμών του ΣΥΡΙΖΑ με ακραίους δήθεν ριζοσπαστικούς κύκλους και στην επιστροφή στον αρχαϊκό λαϊκισμό περί χρέους. Θεωρεί ότι η «κωμικοτραγική ποινική δίωξη Γεωργίου / ΕΛΣΤΑΤ φέρνει στο προσκήνιο αφενός μεν τον ρόλο του τρίτου αφανούς κυβερνητικού εταίρου» και «αφετέρου το βαθύ πρόβλημα κράτους δικαίου και δικαστικής ανεξαρτησίας ή νοοτροπίας που υπάρχει».
Τα ερωτήματα για τους πραγματικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης πληθαίνουν. Στην οικονομία υπάρχουν ισχυρά σημάδια ύφεσης και για το δεύτερο τρίμηνο του έτους, οι επιχειρήσεις αναστενάζουν, τα δημόσια νοσοκομεία καταρρέουν, οι περικοπές στις συντάξεις προκαλούν οργή και αναμένεται ο ΕΝΦΙΑ, ο φόρος εισοδήματος, η αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου, η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, οι κατασχέσεις από την Εφορία.
Η απάντηση της κυβέρνησης είναι η διόγκωση του Μεταναστευτικού, η ευρωμεσογειακή συνεννόηση στις αρχές Σεπτεμβρίου, η διοργάνωση μιας περιφερειακής διάσκεψης για την ασφάλεια και τη σταθερότητα, στις 8-9 Σεπτεμβρίου στη Ρόδο, ο διαγωνισμός για τις τηλεοπτικές άδειες, η εργαλειοποίηση της δικαιοσύνης και των φορολογικών αρχών. Εκτός και αν προκύψει κάτι άλλο από το υπουργικό συμβούλιο που έχει προγραμματίσει ο κ. Τσίπρας μετά τον Δεκαπενταύγουστο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ