Η τοποθέτηση του Γκίκα Χαρδούβελη στο υπουργείο Οικονομικών προκάλεσε έκπληξη, η οποία δεν συνοδεύτηκε από περίοδο χάριτος αλλά από το ερώτημα «ηλεκτρική καρέκλα ή γκιλοτίνα;». Το κεφάλι του υπουργού Οικονομικών «παίζεται» από τις πρώτες ημέρες του ανασχηματισμού σε επάλληλα σενάρια καρατόμησης του ιδίου και επ’ ευκαιρία του μισού Υπουργικού Συμβουλίου μετά την απόβαση της λαϊκής Δεξιάς. Το παράδοξο με τον κ. Χαρδούβελη είναι ότι απολαύει της εμπιστοσύνης του Αντώνη Σαμαρά και του Ευάγγελου Βενιζέλου και του σεβασμού της τρόικας, όπως μεταδίδουν πρόσωπα που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις. Την Πέμπτη, ο Πρωθυπουργός μπήκε στην αίθουσα της Ολομέλειας στη Βουλή μόνο και μόνο για να παρακολουθήσει την ομιλία του υπουργού Οικονομικών, στον οποίο έπειτα έδωσε συγχαρητήρια, έχοντας δίπλα του τον Νίκο Δένδια. Η κίνηση αυτή δεν έγινε τυχαία και έστειλε ισχυρό μήνυμα στήριξης του κ. Χαρδούβελη. Ωστόσο, η δηλητηριώδης ατμόσφαιρα δεν καθαρίζει. Πώς ένας ήπιος τεχνοκράτης αναμοχλεύει χθόνια πολιτικά πάθη;
Ο κ. Χαρδούβελης προκαλεί. Στην πρώτη ομιλία του ως υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι χρειάζεται «να κάνουμε αυτό που θέλουμε εμείς, όχι μόνο αυτά που μας λέει η τρόικα», λαμβάνοντας αποστάσεις από την πολιτική του Γιάννη Στουρνάρα και πυροδοτώντας έναν ασύμμετρο πόλεμο με τον προκάτοχό του, ο οποίος ανέλαβε τη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Ο κ. Βενιζέλος φέρεται να εκτιμά την κοινωνική ευαισθησία που έφερε στο υπουργείο 0ικονομικών ο κ. Χαρδούβελης και λέει στους συνομιλητές του ότι δεν επελέγη ούτε ως χαρισματικός πολιτικός ούτε ως δεινός ρήτορας και ότι αποτελεί τη «δύναμη πυρός» της χώρας σε αυτή την κρίσιμη φάση της διαπραγμάτευσης.
Ο κ. Στουρνάρας, όπως μεταδίδεται από το Μέγαρο Μαξίμου, μετακινήθηκε έπειτα από δικό του αίτημα επικαλούμενος προβλήματα υγείας εξαιτίας της κούρασης και του στρες. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών εφάρμοζε με σιδηρά πυγμή το πρόγραμμα, πίεζε αφόρητα τους υπουργούς και τους βουλευτές και είχε αναλάβει προσωπικά την επικοινωνιακή διαχείριση της οικονομικής πολιτικής. Επίσης συμβάδιζε απόλυτα με τους ρυθμούς του Πρωθυπουργού με αποτέλεσμα να αφήσει πίσω του πολλά κενά.
Ο νυν υπουργός Οικονομικών έχει άλλο στυλ. Το χρονοδιάγραμμά του ακολουθεί την τεκμηρίωση των προτάσεων που καταθέτει και όχι τους δείκτες της πολιτικής αντιπαράθεσης. Η προχειροδουλειά του ΕΝΦΙΑ είναι αδιανόητη για τον νυν υπουργό, παρότι και ο ίδιος χειρίστηκε επικοινωνιακά αδέξια το ζήτημα. Εξω από τη λογική του είναι και η τυφλή συμμόρφωση στις απαιτήσεις του Μεγάρου Μαξίμου, όπως φάνηκε από την άρνησή του να δώσει συνέντευξη Τύπου την επόμενη ημέρα της ομιλίας του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ παρά τις έντονες πιέσεις που δέχθηκε. Αντιθέτως, δύο ημέρες μετά, το υπουργείο παρουσίασε τεκμηριωμένα την κοστολόγηση των εξαγγελιών του ΣΥΡΙΖΑ θέτοντας σε θέση άμυνας την αξιωματική αντιπολίτευση.
Το κυριότερο χαρακτηριστικό του κ. Χαρδούβελη είναι ότι μισεί τις αντιπαραθέσεις. Θέτει το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με την τρόικα και παρότι έχει το πάνω χέρι δεν πιέζει τους υπουργούς να συμμορφωθούν, αφήνοντας τον ρόλο αυτόν στον Σταύρο Παπασταύρου. Παρουσιάζει την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης στη Βουλή αλλά δεν μπλέκεται σε κομματικούς καβγάδες. Επειδή όμως διαθέτει ισχυρή πολιτική άποψη, ανακαλύπτει μέρα με τη μέρα το νόημα της φράσης του Βιργιλίου «αν θέλεις ειρήνη, να ετοιμάζεσαι για πόλεμο».


Από τον Χρ. Λαζαρίδη στον Ν. Δένδια
Ο κύκλος της καχυποψίας και της αντιπαράθεσης

Το μυστικό γεύμα Σαμαρά – Στουρνάρα στην Τράπεζα της Ελλάδος, η διαθεσιμότητα του κεντρικού τραπεζίτη να γίνει «κομάντο για το χρέος» λόγω της εμπλοκής της ΕΚΤ και η παρουσία του στη Σύνοδο του ΔΝΤ ερμηνεύθηκε ως προσπάθεια να τεθεί υπό επιτροπεία ο κ. Χαρδούβελης. Είχε προηγηθεί το επεισόδιο με τον Χρύσανθο Λαζαρίδη, το οποίο έλαβε διαστάσεις έπειτα από το τηλεφώνημα του υπουργού στον κ. Βενιζέλο, ενώ στην πραγματικότητα ο πρωθυπουργικός σύμβουλος ουδέποτε εξεδιώχθη από τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Η σχέση Χαρδούβελη – Λαζαρίδη διέπεται πάντως από καχυποψία και ο κ. Σαμαράς χρειάστηκε να επιδέσει τα τραύματα προτού βγουν οι δύο άνδρες αγκαζέ από το Μέγαρο Μαξίμου.
Η ελληνική πλευρά έχει σήμερα συνάντηση στην Ουάσιγκτον με την Κριστίν Λαγκάρντ και σε αυτήν παρευρίσκονται όσοι προβλέπονται από το πρωτόκολλο του ΔΝΤ προκειμένου να συζητήσουν τον οδικό χάρτη μιας συμφωνημένης απαγκίστρωσης της Ελλάδας από το Ταμείο. Το θέμα του χρέους είναι κυρίως ευρωπαϊκή υπόθεση.
Ο κ. Χαρδούβελης, έπειτα από συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό, έμεινε την Παρασκευή στην Αθήνα για την ψηφοφορία στη Βουλή. Το αποτέλεσμα ήταν να εκτελωνισθεί από τις ΗΠΑ η κρίση στη σχέση του υπουργού Οικονομικών και του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, ο οποίος άφησε ενεούς τραπεζικούς παράγοντες με τη σφοδρότητα των επικρίσεών του. Το θέμα που ξεχείλισε το ποτήρι είναι ο αναβαλλόμενος φόρος, ο οποίος ψηφίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα από τη Βουλή και εν συνεχεία διαπιστώθηκε ότι, παρά την προεργασία της Τράπεζας της Ελλάδος, η ΕΚΤ ζητεί βελτιώσεις που απειλούν να αυξήσουν επικίνδυνα τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Ο κ. Χαρδούβελης κατηγορεί τον κεντρικό τραπεζίτη ότι δεν έπραξε τα δεόντα και ότι τους άφησε ακάλυπτους. «Η δουλειά του διοικητή είναι να σιωπά και να κάνει τη δουλειά του, όχι να κάνει προσωπική επικοινωνία», λέει σε έμπιστους συνεργάτες του.
Η πρόσδεση του υπουργού Οικονομικών στα δεδομένα έχει διαταράξει και τη σχέση του με τον κ. Ν. Δένδια. Ο υπουργός Ανάπτυξης ακουγόταν στα σενάρια διαδοχής του κ. Στουρνάρα και ακόμα θεωρείται φαβορί στην περίπτωση που απομακρυνθεί ο κ. Χαρδούβελης. Ο κ. Δένδιας εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι θα υπάρξει λύση για τα κόκκινα δάνεια, την οποία, σύμφωνα με παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών, θα παρουσίαζε ως «προσωπικό event». Ομως βρέθηκε απέναντι στην τρόικα που συνέδεε τα δάνεια με τις δόσεις για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, απέρριπτε την ένταξη των μεγαλοοφειλετών στην ευνοϊκή ρύθμιση και ζητούσε λύση και για τα στεγαστικά δάνεια και καλύτερη τεκμηρίωση της πρότασης του υπουργείου.
Μετά το αιφνιδιαστικό ψαλίδισμα των πρωθυπουργικών εξαγγελιών στη ΔΕΘ, ήταν αδιανόητο να εμφανιστεί ο κ. Σαμαράς στη Βουλή χωρίς συμφωνία για τις δόσεις, ένα θέμα που το ανέδειξε σε προσωπικό του στοίχημα. Η λύση που πρότεινε ο υπουργός Οικονομικών στην τρόικα, να συμφωνήσουν για τις δόσεις και στην επόμενη επίσκεψη να συζητήσουν μια ολοκληρωμένη πρόταση για τα κόκκινα δάνεια, ελάχιστα επούλωσε τη σχέση του με τον κ. Δένδια.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ